„ChÅ‚opi” jako epopeja ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Chłopi

„ChÅ‚opi” jako epopeja

Autor: Karolina Marlêga

Adam Kulawik, autor Poetyki, zdefiniowaÅ‚ epopejÄ™ jako gatunek epicki, obszerniejszy w stosunku do terminu epos: „(…)obejmuje bowiem swoim znaczeniem zarówno epos, jak i pewien typ powieÅ›ci, jak na przykÅ‚ad „Wojna i pokój” Lwa ToÅ‚stoja, „Nad Niemnem” Orzeszkowej czy „Cichy Don” SzoÅ‚ochowa i im podobne”. Cechami charakterystycznymi epopei sÄ…: szeroki epicki plan, ważkość problematyki spoÅ‚ecznej i historycznej, wielowÄ…tkowość, duża liczba bohaterów, realizacja w estetyce realizmu (motywacja ma charakter naturalny, realistyczny, spoÅ‚eczny bÄ…dź psychologiczny).

Cechy „ChÅ‚opów” jako epopei:

1. Wielostronność i wielowarstwowość – Reymont opisaÅ‚ w swej powieÅ›ci mozaikÄ™ różnorodnych charakterów, panoramÄ™ spoÅ‚ecznej elity wsi, jak również życie biedoty zamieszkujÄ…cej Lipce.

Sportretował stosunki międzyludzkie, zarówno w sytuacjach radosnych (narodziny dziecka), jak i smutnych (pogrzeb). Zainteresował się codziennym życiem mieszkańców wsi, skupiając się na realistycznej drobiazgowości i szczegółowości opisu . Na uwagę zasługuje również skrupulatny opis zmian w przyrodzie, której cykliczność i nieuchronność stanowiła symbol zmiany czasu w Lipcach.

Należy przy tym zauważyć, że partie dotyczÄ…ce wyglÄ…du natury nie sÄ… wyidealizowane i sztucznie upiÄ™kszone, lecz z dbaÅ‚oÅ›ciÄ… o realizm przekazu odzwierciedlajÄ… prawdziwy wyglÄ…d wsi w czasie ulewnych deszczy czy podczas kilkudniowej suszy. To wszystko odnajdziemy w wielostronnym i wielowarstwowym opisie Reymonta. Julian Krzyżanowski napisaÅ‚: „W wizji tej, odznaczajÄ…cÄ… siÄ™ dokÅ‚adnoÅ›ciÄ… studium naukowego, wyÅ›ledzić można bez trudnoÅ›ci mnóstwo skÅ‚adników doskonale znanych z powieÅ›ci dawniejszych, pierwiastków takich, jak przysÅ‚owiowy głód ziemi, jak religijny do niej stosunek widoczny zwÅ‚aszcza w pewnych wrÄ™cz hieratycznych czynnoÅ›ciach, by wskazać gÅ‚oÅ›ny obraz przedÅ›miertnego siewu starego Boryny, tak twarda bezwzglÄ™dność wobec sÅ‚abszych, sÅ‚abo maskowana chrzeÅ›cijaÅ„skim altruizmem, jak pierwotność instynktów osobniczych, Å›cierajÄ…cych siÄ™ z nakazami etyki zbiorowej”
2. Konstrukcja narratora (wiejskiego gaduÅ‚y) – zabieg ten sprzyja wiarygodnoÅ›ci utworu, ponieważ nikt nie zna tak dobrze wiejskiego Å›rodowiska, jak element Å›wiata przedstawionego – „wiejski gaduÅ‚a”. Rzetelnie opisuje chÅ‚opskie Å›rodowisko, ponieważ jest jego uczestnikiem.

3. Koncepcja czasu – czas w Lipcach pÅ‚ynie niezależnie od Å›wiata zewnÄ™trznego, ponieważ wieÅ› jest jak gdyby samoistnym tworem, odrÄ™bnym Å›wiatem. Nie chodzÄ… w niej zegary, ludzie żyjÄ… w rytmie zmian przyrody, kierujÄ…c siÄ™ poÅ‚ożeniem sÅ‚oÅ„ca na niebie. Powtarzalność pór roku, obrzÄ™dów i Å›wiÄ…t religijnych sprawia, że czas jest staÅ‚y i nieuchronny.

4. Obiektywność opisu – Reymont dąży w opisie chÅ‚opów do obiektywizmu (którego osiÄ…gniÄ™cie nigdy nie jest możliwe), starajÄ…c siÄ™ nie stawać po jednej stronie (na przykÅ‚ad w sporze o ziemiÄ™ miÄ™dzy Borynami), lecz ukazywać wielostronność postaci i niejednoznaczność sytuacji życiowych, przez co stajÄ… siÄ™ one bardziej uniwersalne.

5. Epizodyczność fabuÅ‚y – fabuÅ‚a jest skonstruowana w sposób wielowÄ…tkowy tak, by zdarzenia nie sÅ‚użyÅ‚y jedynie jej rozwojowi, lecz budowaÅ‚y tÅ‚o spoÅ‚eczne i obyczajowe.

6. Bohater zbiorowy – bohaterem epopei jest wiejska zbiorowość, czyli gromada, z której wyÅ‚aniajÄ… siÄ™ indywidualni, charakterystyczni bohaterowie, tacy jak Maciej Boyna, Jagna, Antek i Hanka.

Julian Krzyżanowski napisaÅ‚: „Pomoc z którÄ… czasu siewu i innych robót wiosennych spieszÄ… do Lipiec sÄ…siedzi, by siÄ™ Å›wiÄ™ta ziemia bez rÄ…k roboczych nie zmarnowaÅ‚a, rozszerza w powieÅ›ci zjawisko wiÄ™zi spoÅ‚ecznej na caÅ‚Ä… okolicÄ™, bez maÅ‚a na caÅ‚ość spoÅ‚ecznoÅ›ci chÅ‚opskiej i omawianemu zagadnieniu nadaje tÄ™ doniosÅ‚ość, którÄ… do niego autor, bezwiedny, intuicjÄ… kierowany socjolog, przywiÄ…zaÅ‚”.

strona:    1    2  

Szybki test:

Do cech „ChÅ‚opów” Å›wiadczÄ…cych o tym, ze mamy do czynienia z epopejÄ… nie należy:
a) obiektywność opisu
b) epizodyczność fabuły
c) bohater zbiorowy
d) dramatyczność dialogów
RozwiÄ…zanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„ChÅ‚opi” – streszczenie szczegółowe
„ChÅ‚opi” – streszczenie w piguÅ‚ce
Życiorys Stanisława Władysława Reymonta
Geneza „ChÅ‚opów”
JÄ™zyk „ChÅ‚opów”
Problematyka „ChÅ‚opów”
Kompozycja „ChÅ‚opów”
Narracja „ChÅ‚opów”
Czas i miejsce akcji „ChÅ‚opów”
Kalendarium twórczości Reymonta
„ChÅ‚opi” jako epopeja
„ChÅ‚opi” – mÅ‚odopolska powieść czy epopeja?
Motywy literackie w „ChÅ‚opach”
Konwencje literackie w „ChÅ‚opach”
Interpretacja tytuÅ‚u „ChÅ‚opi”
„ChÅ‚opi” na dużym ekranie
Najważniejsze cytaty z „ChÅ‚opów”
Bibliografia




Bohaterowie
Hanka – szczegółowa charakterystyka
Jagna – szczegółowa charakterystyka
Antek – szczegółowa charakterystyka
Maciej Boryna – szczegółowa charakterystyka
Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „ChÅ‚opów”
Jagustynka - charakterystyka postaci



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies