WpÅ‚yw „Giaura” na polskÄ… literaturÄ™ romantycznÄ… ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Giaur

WpÅ‚yw „Giaura” na polskÄ… literaturÄ™ romantycznÄ…

Autor: Karolina Marlêga

W polskiej literaturze romantycznej odnajdziemy wiele nawiÄ…zaÅ„ do „Giaura”, który staÅ‚ siÄ™ inspiracjÄ… dla naszych poetów narodowych. Najczęściej w swoich utworach przywoÅ‚ywali trzy motywy z dzieÅ‚a Byrona:

- tajemniczy jeździec gnajÄ…cy na koniu, który wykorzystaÅ‚ miÄ™dzy innymi Antoni Malczewski w swej powieÅ›ci poetyckiej „Maria”. Utwór otwierajÄ… sÅ‚owa: „Ej! Ty na szybkim koniu, gdzie pÄ™dzisz, kozacze? (…) / ZapaÅ‚ jakiÅ› rozżarza twojej twarzy Å›niadość (…) / I dÅ‚ugo, i daleko sÅ‚ychać kopyt brzmienie”.
Ten motyw jest również obecny w „Farysie” Adama Mickiewicza, w którym czytamy o Arabie pÄ™dzÄ…cym co tchu przez pustyniÄ™: „Czarny mój rumak jak burzliwa chmura, / Gwiazda na czole jego jak jutrzenka bÅ‚yska (…) / O szalony! Gdzie on goni? (…) / Daremnie grożą, daremnie! / PÄ™dzÄ™ i podwajam razy. / SpojrzaÅ‚em – aż dumne gÅ‚azy / ZostaÅ‚y z dala ode mnie”.

- zagadkowy, tajemniczy mnich pojawia siÄ™ w „Mnichu” Juliusza SÅ‚owackiego. Postać ta, tak samo jak Giaur, ciÄ…gle rozpamiÄ™tuje swÄ… ukochanÄ… „dziewicÄ™ arabskÄ…”, przychodzÄ…cÄ… do niego przed Å›mierciÄ….

- dramatyczna spowiedź wystÄ™puje w „Panu Tadeuszu” (ksiÄ…dz Robak) i IV części „Dziadów” (Gustaw opowiada ksiÄ™dzu dzieje swej miÅ‚oÅ›ci) Mickiewicza, w „Kordianie” SÅ‚owackiego (tytuÅ‚owy bohater spowiada siÄ™ przed egzekucjÄ…).

Poza tymi nawiÄ…zaniami polscy romantycy czerpali z "Giaura" inne elementy. W „Grobie Agamemnona” Juliusz SÅ‚owacki niemalże dosÅ‚ownie cytuje wstÄ™p z „Giaura”, czego dowodem jest poniższe przytoczenie podobnych fragmentów:

Byron pisze: „Niewolni – gorzej – sÅ‚udzy niewolników
Zmazani caÅ‚Ä… szkaradÄ…, co brudzi”

A SÅ‚owacki: „Zrzuć do ostatka te pÅ‚achty ohydne (…)
Bo nie masz wÅ‚adzy przekląć – niewolnictwo”
.
Tak jak Byron, tak samo polscy twórcy czerpali z kultury i egzotyki orientu („Farys” czy „Sonety krymskie” Adama Mickiewicza, „Mnich” SÅ‚owackiego), jak również przenieÅ›li na polski grunt propagowanÄ… przez Anglika powieść poetyckÄ…, co jest widoczne u Mickiewicza („Konrad Wallenrod”, „Grażyna”), SÅ‚owackiego („Mnich”) czy Malczewskiego („Maria”).


Zobacz inne artykuły:

Inne
„Giaur” - streszczenie szczegółowe
Giaur - charakterystyka szczegółowa
Problematyka „Giaura”
Biografia Byrona
„Walka o wolność, gdy siÄ™ raz zaczyna, / Z ojca krwiÄ… spada dziedzictwem na syna”, czyli byronowskie rozważania o wolnoÅ›ci
Znaczenie tytłu utworu
WpÅ‚yw „Giaura” na polskÄ… literaturÄ™ romantycznÄ…
Pozostali bohaterowie „Giaura”
Kompozycja „Giaura”
Nowatorstwo twórczości Byrona
Kalendarium twórczości Byrona
Plan wydarzeÅ„ „Giaura”
O Byronie powiedzieli...
Chronologiczny plan wydarzeÅ„ „Giaura”
Najważniejsze cytaty
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies