Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Sienkiewicza

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe

Autor: Ewa Petniak

Syn, nie chcąc się narażać rodzicielce i ślepo wierząc jej przeczuciom o swoich zdolnościach, uczył się ponad własne siły: „Bo też obaj z moim drogim chłopcem mieliśmy jeden cel, a to: nie zmartwić jej, pokazać dobrą cenzurę, wywołać uśmiech szczęścia na jej usta.” Gdy otrzymał dobrą ocenę w szkole, cieszył się niezmiernie. Wyobrażał sobie radość matki i niecierpliwił się na myśl o rychłym spotkaniu, a to miało nastąpić na Wszystkich Świętych, a potem na Boże Narodzenie.

Pani Maria słała listy do korepetytora z prośbą, by dbał o zdrowie jej dziecka. Wawrzynkiewicz liczył na to, że wizyta w rodzinnych stronach i atmosfera domu uleczą zszargane nerwy chłopca. By go wspierać w nauce, sprowadził na czas popołudniowych zajęć szkolnego prymusa – Owickiego. Owicki wyjaśnił, że niepowodzenia Michasia mają przyczynę w braku umiejętności właściwego wysławiania się po niemiecku. Dziecko, wstając potajemnie w nocy, uczyło się przy blasku lampy naftowej. Traciło siły, chudło i stawało się słabsze. Nie tylko praca nad książkami wyczerpywała jego siły. Michaś, zapoznawszy się z podręcznikiem „Stryj synowcom opowiedział” autorstwa Joachima Lelewela, a prezentującym dzieje narodu polskiego, nie mógł pogodzić się z faktem, iż w szkole drwi się z historii i kultury Polski. Raniło to jego patriotyczne uczucia, bardzo nad tym bolał. Nie pojmował, że można tak skutecznie zabijać czyjąś tożsamość. Cierpiał i choć milczał coś w nim krzyczało,.

Przed Wszystkimi Świętymi cenzurka chłopca nie prezentowała się dobrze. Michaś miał kilka złych ocen. Ubłagał pana Wawrzynkiewicza, by nie informował o tym matki i obiecał uczyć się jeszcze więcej, byle tylko podwyższyć noty. Faktycznie, już wkrótce otrzymał trzy stopnie celujące, w tym jeden z łaciny. Z radości napisał o tym do matki. Później jego wyniki w nauce znów się pogorszyły, na co wpływ miał jak zwykle polski akcent. Kiedyś Owicki i Michaś zapomnieli odrobić pracę domową. Prymusowi wybaczono, ale Michasiowi udzielono publicznej nagany i zagrożono wydaleniem ze szkoły. Sądzono, że specjalnie zataił zadanie, nie powiedział o nim korepetytorowi. Niewinny chłopiec nie miał szans, by się wytłumaczyć, a co gorsza, by mu uwierzono. Wawrzynkiewicz ręczył za niego, ale Niemcy uznali, że tylko namawia ucznia do lenistwa. Malec zamartwiał się, ściskał głowę rękami i cicho szeptał: „Boli! boli! boli!”. Czarę goryczy przepełnił list matki, w którym chwaliła syna za wyniki w szkole. Michaś czuł, że sprawi jej zawód. Pisywał do niego także ksiądz Maszyński z Zalesina, bardzo przychylny chłopcu, ale nieustannie upominający go, by ucząc się, pamiętał o niezbyt dobrym samopoczuciu matki.
Chłopak znów zbierał kiepskie stopnie. Wychodził do szkoły coraz słabszy i coraz bardziej uginał się po ciężarem tornistra. Miewał zawroty głowy. W końcu pan Wawrzynkiewicz zaczął go odprowadzać, pomagając nieść wyładowaną książkami teczkę. Owicki twierdził, że w szkole uważano Michasia za tępego i leniwego, tym bardziej, że nie potrafił wyzbyć się polskiego akcentu. Malec tracił wiarę w siebie, zobojętniał, co z kolei odbiło się na stopniach szkolnych. Nadchodziły święta Bożego Narodzenia, korepetytor donosił pani Marii o stanie jej dziecka: „Powiedziałem otwarcie i stanowczo, że dziecko jest słabowite, że mimo największej pracy nie może sobie dać rady i że prawdopodobnie od świąt trzeba będzie je odebrać ze szkół, trzymać na wsi i przede wszystkim wzmacniać jego zdrowie.” Kobieta poczuła się nieco urażona, ucierpiała zwłaszcza jej miłość macierzyńska, ale odpowiedziała na list rozsądnie, akcentując zwłaszcza uczucia do syna. Wawrzynkiewicz nie wspominał wychowankowi o liście matki, lękał się reakcji wrażliwego chłopca. Zapewniał go jednak o wyrozumiałości i miłości matczynej. Niecierpliwie czekał świąt.

Pewnego dnia w szkole malec zapomniał się i podczas przerwy wypowiedział kilka słów w języku ojczystym. Otrzymał kolejną naganę z zarzutem demoralizacji uczniów. Przeżył to bardzo boleśnie. Smutek i cierpienie malowały się w jego oczach , twarz przybrała tragiczny wyraz. Zobojętniał jeszcze bardziej. Już nie oponował, gdy korepetytor zabierał go na przechadzki. Jego postawa była pełna rezygnacji. Zmizerniał.

strona:    1    2    3    4  

Szybki test:

Wawrzynkiewicz opisał w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” wydarzenia z życia Michasia:
a) 10 lat po jego śmierci
b) pół roku po jego śmierci
c) rok po jego śmierci
d) miesiąc po jego śmierci
Rozwiązanie

Michaś, bohater noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” podczas trwania akcji miał:
a) 9 lat
b) 16 lat
c) 11 lat
d) 15 lat
Rozwiązanie

Bohater noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” największy problem w szkole miał z:
a) łacińskimi słówkami
b) niemiecką gramatyką
c) przyswajaniem niemieckich słów
d) niemieckim akcentem
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

„Bartek Zwycięzca”
Charakterystyka Bartka Słowika
„Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Bartka Zwycięzcy”
Problematyka „Bartka Zwycięzcy”
Interpretacja tytułu – „Bartek Zwycięzca”
Geneza „Bartka Zwycięzcy”
Narracja i styl w noweli „Bartek Zwycięzca”
Kompozycja „Bartka Zwycięzcy”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Bartka Zwycięzcy”
Plan wydarzeń „Bartka Zwycięzcy”
Motywy literackie w noweli „Bartek Zwycięzca”
Najważniejsze cytaty z noweli „Bartek Zwycięzca”

„Janko Muzykant”
Charakterystyka Janka Muzykanta
„Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Janka Muzykanta”
Problematyka „Janka Muzykanta”
Geneza „Janka Muzykanta”
Kompozycja „Janka Muzykanta”
Znaczenie tytułu noweli „Janko Muzykant”
Narracja i styl w „Janku Muzykancie”
Plan wydarzeń „Janka Muzykanta”
Motywy literackie w „Janku Muzykancie”
Ekranizacja „Janka Muzykanta”
Najważniejsze cytaty z „Janka Muzykanta”

„Latarnik”
Charakterystyka Skawińskiego – „Odyseusza – emigranta”
„Latarnik” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Latarnika”
Geneza „Latarnika”
Skawiński - dzieje głównego bohatera
Problematyka „Latarnika”
Wyjaśnienie tytułu noweli „Latarnik”
Plan wydarzeń „Latarnika”
Konstrukcja i narracja „Latarnika”

„Sachem”
Charakterystyka Sachema
„Sachem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Sachem”
Wyjaśnienie tytułu „Sachem”
Geneza noweli „Sachem”
Konstrukcja noweli „Sachem”
Pozostali bohaterowie noweli „Sachem”
Plan zdarzeń noweli „Sachem”
Motywy literackie w „Sachemie”
Najważniejsze cytaty noweli „Sachem”

„Szkice węglem”
„Szkice węglem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Szkice węglem”
Charakterystyka Wawrzona Rzepy
Charakterystyka Marii Rzepowej
Charakterystyka Zołzikiewicza
Problematyka „Szkiców węglem”
Geneza „Szkiców węglem”
Narracja i styl w noweli „Szkice węglem”
Konstrukcja „Szkiców węglem”
Interpretacja tytułu – „Szkice węglem”
Pozostali bohaterowie „Szkiców węglem”
Motywy literackie w noweli „Szkice węglem”
Plan wydarzeń noweli „Szkice węglem”
Ekranizacja „Szkiców węglem”
Najważniejsze cytaty z noweli „Szkice węglem”

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka Michasia
„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Problematyka „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Geneza „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Narracja w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Kompozycja i styl noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Wyjaśnienie tytułu „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Plan wydarzeń noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Motywy literackie w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Najważniejsze cytaty z noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Inne
Nowelistyka Henryka Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz - biografia
Twórczość Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
O Sienkiewiczu powiedzieli...
Sienkiewicz - ciekawostki
Bibliografia
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies