Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Sienkiewicza

Charakterystyka Wawrzona Rzepy

Autor: Ewa Petniak

Wawrzon Rzepa jest jedną z głównych postaci noweli Sienkiewicza pt. „Szkice węglem”. „Rzepa chłopisko był rosły jak topola, tęgi: prawdziwie od topora.” Pracował przy wyrębie lasu. „Rzepa zarobek miał dobry, bo i do roboty był dobry. Jak, bywało, plunie w garść, a chwyci za topór, a machnie, a stęknie, a uderzy: t aż sosna zadrży, a wiór na pół łokcia się od niej oderwie. W ładowaniu drewna na fury także był pierwszy.” Pewien bogaty kupiec z Osłowic wręczał mu nieraz dodatkowe pieniądze za dobrze wykonaną pracę – „na wódkę”, bo Rzepa od alkoholu nie stronił. „W karczmie Rzepa pierwszy był do wszystkiego, tylko że siwuchę lubił, a skory był do wypitki, jak podpił.” Zarzucano mu niekiedy, że za dużo pije i traci pieniądze, ale Wawrzon mawiał wtedy: „ – Piję, to za swoje”.

Nie bał się nikogo, tylko przed pisarzem czuł respekt. Szanowano go i podziwiano za odwagę. Kiedyś sam pokonał siedmiu mężczyzn. Pan Skorabiewski, który wtedy był wójtem, ukarał go ku przestrodze, ale tak naprawdę darzył śmiałka sympatią. Wiejskie baby plotkowały, że Rzepa może być synem Skorabiewskiego, bo „matkę Rzepy znali wszyscy, a ojca nikt.” Przed uwłaszczeniem „siedział komornym na chałupie i na trzech morgach”, potem ziemia stała się jego własnością. Gospodarował na niej należycie, zabezpieczając byt materialny rodziny. Podczas powstania styczniowego przewoził tajne dokumenty: „Kazali Rzepie wozić wtedy w czasie zawieruchy jakieś papiery, to i woził.” Liczył wtedy zaledwie piętnaście lat. Jakikolwiek udział w powstaniu i pomoc partyzantom były karane. Zołzikiewicz donosił, więc Rzepa bał się go i wolał z nim nie zadzierać.

Wawrzon miał rocznego syna i piękną żonę - Marię, a ta niezmiernie podobała się pisarzowi gminnemu. Zołzikiewicz uknuł więc spisek przeciwko Rzepie. Trwała akurat branka, więc chłop miał zostać wcielony do wojska zamiast wójtowego syna, którego Burak planował wykupić za pokaźną sumę. Udział w planie Zołzikiewicza był dla Buraka korzystny, pisarzowi zaś dawał szansę uwiedzenia Rzepowej. Wawrzon udał się osobiście do intryganta, zamierzając wręczyć mu łapówkę, lecz pisarz nie dał się przekupić. Spisano umowę, upojono Rzepę alkoholem, okłamano go, że dostanie sporą część dworskiego lasu. Pijany Wawrzon podpisał dokument. Jak się później okazało, umowa była nieważna, a Rzepa padł ofiarą przemyślnej intrygi. Żona występując w jego imieniu, szukała pomocy u księdza, we dworze i w urzędach, lecz wszędzie bagatelizowano jej problem.
Rzepa pił coraz częściej, sprzeczał się z żoną lub milczał. Czuł, że sprawa została przesądzona, a on nie mógł już nic zrobić. „Smutek jątrzący się jako rana zaczął ich zaraz jątrzyć jedno przeciw drugiemu. Gdy Rzepa przychodził do chałupy, czy to pijany, czy trzeźwy, nie mówił do żony ani słowa, ale siadał na skrzynce i patrzył wilkiem w podłogę. Tak siadywał po całych godzinach jak skamieniały. Kobieta kręciła się po izbie, pracowała jak dawniej, ale także milczała. (...)Żyli więc niby w wielkiej urazie, a w chałupie grobowe panowało milczenie.” Chłop począł miewać desperackie myśli, gotów był nawet zaprzedać duszę diabłu, byle tylko znaleźć wyjście z sytuacji. Gdy dowiedział się, że Maria uległa Zołzikiewiczowi, wpadł w szał. Nie potrafił znieść hańby żony. Zabił ją, a potem szukając winnych swojego nieszczęścia, podpalił zabudowania dworskie. Nie zdążył podłożyć ognia w czworakach. Pisarz cudem ocalał.

Wawrzon Rzepa, prosty i uczciwy chłop, miał swoją dumę i honor. Wolał zamordować Marię, niż pozwolić, by kobieta żyła z piętnem hańby, wyśmiewana przez otoczenie. Mimo tężyzny fizycznej i niepospolitej odwagi wykazywał się bezradnością i nieporadnością w sprawach formalnych, urzędowych. Czytelnik nie krytykuje tej postaci, nie popiera też wszystkich działań bohatera, ale z pewnością rozumie motywy jego zachowań.

Zobacz inne artykuły:

„Bartek Zwycięzca”
Charakterystyka Bartka Słowika
„Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Bartka Zwycięzcy”
Problematyka „Bartka Zwycięzcy”
Interpretacja tytułu – „Bartek Zwycięzca”
Geneza „Bartka Zwycięzcy”
Narracja i styl w noweli „Bartek Zwycięzca”
Kompozycja „Bartka Zwycięzcy”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Bartka Zwycięzcy”
Plan wydarzeń „Bartka Zwycięzcy”
Motywy literackie w noweli „Bartek Zwycięzca”
Najważniejsze cytaty z noweli „Bartek Zwycięzca”

„Janko Muzykant”
Charakterystyka Janka Muzykanta
„Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Janka Muzykanta”
Problematyka „Janka Muzykanta”
Geneza „Janka Muzykanta”
Kompozycja „Janka Muzykanta”
Znaczenie tytułu noweli „Janko Muzykant”
Narracja i styl w „Janku Muzykancie”
Plan wydarzeń „Janka Muzykanta”
Motywy literackie w „Janku Muzykancie”
Ekranizacja „Janka Muzykanta”
Najważniejsze cytaty z „Janka Muzykanta”

„Latarnik”
Charakterystyka Skawińskiego – „Odyseusza – emigranta”
„Latarnik” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Latarnika”
Geneza „Latarnika”
Skawiński - dzieje głównego bohatera
Problematyka „Latarnika”
Wyjaśnienie tytułu noweli „Latarnik”
Plan wydarzeń „Latarnika”
Konstrukcja i narracja „Latarnika”

„Sachem”
Charakterystyka Sachema
„Sachem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Sachem”
Wyjaśnienie tytułu „Sachem”
Geneza noweli „Sachem”
Konstrukcja noweli „Sachem”
Pozostali bohaterowie noweli „Sachem”
Plan zdarzeń noweli „Sachem”
Motywy literackie w „Sachemie”
Najważniejsze cytaty noweli „Sachem”

„Szkice węglem”
„Szkice węglem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Szkice węglem”
Charakterystyka Wawrzona Rzepy
Charakterystyka Marii Rzepowej
Charakterystyka Zołzikiewicza
Problematyka „Szkiców węglem”
Geneza „Szkiców węglem”
Narracja i styl w noweli „Szkice węglem”
Konstrukcja „Szkiców węglem”
Interpretacja tytułu – „Szkice węglem”
Pozostali bohaterowie „Szkiców węglem”
Motywy literackie w noweli „Szkice węglem”
Plan wydarzeń noweli „Szkice węglem”
Ekranizacja „Szkiców węglem”
Najważniejsze cytaty z noweli „Szkice węglem”

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka Michasia
„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Problematyka „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Geneza „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Narracja w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Kompozycja i styl noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Wyjaśnienie tytułu „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Plan wydarzeń noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Motywy literackie w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Najważniejsze cytaty z noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Inne
Nowelistyka Henryka Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz - biografia
Twórczość Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
O Sienkiewiczu powiedzieli...
Sienkiewicz - ciekawostki
Bibliografia
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies