Testament mój - wiadomości wstępne ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Testament mój - wiadomości wstępne

Autor: Karolina Marlêga

„Akt prawny, w którym spadkodawca rozporzÄ…dza majÄ…tkiem na wypadek swej Å›mierci” oraz „dzieÅ‚o zawierajÄ…ce przesÅ‚anie artysty dla potomnych” - takÄ… definicjÄ™ pojÄ™cia „testament” podaje „SÅ‚ownik jÄ™zyka polskiego”.

W naszej rodzimej oraz światowej literaturze istnieje wiele literackich testamentów.

Jeden z najważniejszych testamentów ludzkości to ten umieszczony w Biblii. Gdy blisko stu dwudziestoletni Mojżesz został wezwany przed oblicze Boga, ten zapowiedział śmierć przywódcy ludu Izraela. Wypowiedziane potem przez wyzwoliciela Izraelitów w okresie ich wyjścia z Egiptu i wędrówki do Ziemi Obiecanej słowa stanowią przykład ostatniej woli:
„BÄ™dziesz siÄ™ baÅ‚ Pana, Boga swego, zachowujÄ…c wszystkie Jego nakazy i prawa, które ja tobie rozkazujÄ™ wypeÅ‚niać, tobie, twym synom i wnukom po wszystkie dni życia twego, byÅ› dÅ‚ugo mógÅ‚ żyć (…) abyÅ›cie żyli, rozmnażali siÄ™ i weszli w posiadanie ziemi, którÄ… Pan poprzysiÄ…gÅ‚ dać waszym przodkom (…) JeÅ›li nie bÄ™dziesz wypeÅ‚niaÅ‚ wszystkich słów tego Prawa – zapisanych w tej KsiÄ™dze – Pan ciÄ™ rozproszy pomiÄ™dzy wszystkie narody, od kraÅ„ca do kraÅ„ca ziemi (…) „KÅ‚adÄ™ dziÅ› przed tobÄ… życie i szczęście, Å›mierć i nieszczęście. BiorÄ™ dziÅ› przeciwko wam na Å›wiadków niebo i ziemiÄ™, kÅ‚adÄ™ przed wami życie i Å›mierć, bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo i przekleÅ„stwo. Wybierajcie wiÄ™c życie, abyÅ›cie żyli wy i wasze potomstwo, miÅ‚ujÄ…c Pana, Boga swego, sÅ‚uchajÄ…c Jego gÅ‚osu”.

Autorem Å›redniowiecznego testamentu byÅ‚ Franciszek Villon. W dziele „Wielki Testament” sześćdziesiÄ™cioletni wówczas autor oznajmiaÅ‚ i przykazywaÅ‚:
„Chocia niewiele ja posiadam
Mienia, którego bym mógł zażyć,
Póki rozumu pełnią władam,
Z tego, czem raczył mnie obdarzyć
Bóg (ludzie mało!) w mey niedoley
Spisuję ów testament walny,
Na znak ostatniej mojej wolej,
Jedyny i nieodwoÅ‚alny”.

Swoje „ciaÅ‚o grzeszne” zapisaÅ‚ ziemi, „wielmożney rodzicielce (...) Niechże je przyjmie żyzne Å‚ono”, zaÅ› materialne skarby, na przykÅ‚ad książki - mistrzowi Wilhelmowi Villonowi, swemu opiekunowi:
„Mimo że nie jest styl zbyt gÅ‚adki,
Przedmiot, tak wielce znamienity,
Nagrodzi wszelkie niedostatki”.
WymieniajÄ…c po kolei spuÅ›ciznÄ™ przeznaczonÄ… dla matki („TÄ™ modlitewkÄ™ do Dziewicy: / W niej ufność ma i wiara; / Inszej ja nie mam dziÅ› fortecy”), swojej ukochanej („Serca jej nie dam ni wÄ…troby: / WolaÅ‚aby co insze pewnie”), adwokata („Kozik... o pochwie siÄ™ nie mówi”), prokuratora („Trzy garÅ›cie groszy z mojej kiesy”), znajomego Jacentego („wielki kubek, / Gdy wprzód uiÅ›ci cztery centy”), Turgisa („Do radzieckiego prawo stoÅ‚ka”), kamratów MichaÅ‚a i Karola (sto talarów i parÄ™ żółtych botków, „Iżby przywdziali te ciżemki, / Gdy wybrać raczÄ… siÄ™ na dziewki”), prostytutek MaryÅ›ki i JoaÅ›ki („Publicznej szkoÅ‚y prawo dajÄ™”, aby przekazywaÅ‚y „umiejÄ™tnoÅ›ci” nastÄ™pczyniom), fryzjera („Sopelek lodu (...) Iżby go chowaÅ‚ w wiernej pieczy / TrzymajÄ…c pilnie wpodle brzucha”), testament zakoÅ„czyÅ‚ dookreÅ›leniem szczegółów swego pochówku.

W epoce romantyzmu najważniejszym testamentem – prócz dzieÅ‚ Juliusza SÅ‚owackiego „Testament mój” oraz „Kordian”, byÅ‚a opowieść Johanna Wolfganga Goethe'go „Cierpieia mÅ‚odego Wertera”, a dokÅ‚adniej ostatnie sÅ‚owa tytuÅ‚owego bohatera, spisane tuż przed popeÅ‚nieniem samobójstwa, i skierowane do ukochanej Lotty:
„Jestem gotów, Lotto! Nie wzdragam siÄ™ ująć zimnego, strasznego kielicha, z którego mam wypić odurzenie Å›mierci! TyÅ› mi go podaÅ‚a; nie waham siÄ™! (...) Tak wypeÅ‚niÅ‚y siÄ™ wszystkie nadzieje i życzenia mego życia! Tak chÅ‚odno i obojÄ™tnie pukam w spiżowe drzwi Å›mierci! (…) Od pierwszej chwili nie mogÅ‚em siÄ™ obyć bez ciebie! (...) Jakżem to wszystko poplÄ…taÅ‚. Nie myÅ›laÅ‚em, że moja droga tu zaprowadzi”, wiÄ™c „Lotto, bÄ…dź zdrowa! Å»egnaj!”.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
JÄ™zyk „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
PodziaÅ‚ wewnÄ™trzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
OkolicznoÅ›ci powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodÄ… wielkÄ… i czystÄ… - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubiÄ™ - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Åšwitezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

SÅ‚owacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do mÅ‚odoÅ›ci” Adama Mickiewicza i „Do mÅ‚odych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies