Do matki Polki - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Do matki Polki - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Kilka słów wstępu

Adam Mickiewicz swój wiersz „Do matki Polki” napisaÅ‚ w 1830 roku, czyli tuż przed wybuchem jednego z najważniejszych polskich zrywów niepodlegÅ‚oÅ›ciowych – powstania listopadowego.
„Owa znamienna data uzasadnia jego nastrój. To czas pokolenia powstaÅ„ców, straceÅ„ców, którzy zostali skazani przez historiÄ™ i geopolityczne poÅ‚ożenie ojczyzny na nieszczęśliwy los. Zwrócony do matki utwór jest refleksjÄ… o powinnoÅ›ciach jej syna anonimowego, jednego z wielu. Matka musi wiÄ™c podjąć zadanie wychowania go do życia peÅ‚nego niebezpieczeÅ„stw i do ofiary „na oÅ‚tarzu ojczyzny”. Zawarte w tytule okreÅ›lenie „Polka” jest dla matki zobowiÄ…zujÄ…ce. MajÄ…c Å›wiadomość przynależnoÅ›ci do narodu, który musi wszelkimi sposobami starać siÄ™ o niepodlegÅ‚y byt, matka nie może postÄ…pić inaczej, jak tylko przygotować syna do patriotycznej sÅ‚użby. Nie może też zapominać o wzorcu Matki Bolesnej, współcierpiÄ…cej z Synem, a zatem Współodkupicielki. Taka postawa – choć wymagajÄ…ca wielkiego wysiÅ‚ku – jest jedynÄ… z możliwych dla osoby majÄ…cej poczucie narodowej tożsamoÅ›ci” (Danuta PolaÅ„czyk, „Poezje Adama Mickiewicza – cz. II”, Lublin).

Szerzej o genezie wiersza rozwodzi siÄ™ Alina Witkowska. Autorka książki „Mickiewicz. SÅ‚owo i czyn” stara siÄ™ dociec przyczyn napisania przez Mickiewicza wiersza tak gorzkiego i okrutnego. W czasie prac nad utworem, czyli tuż przed wybuchem powstania autor przebywaÅ‚ poza granicami kraju, dziÄ™ki czemu mógÅ‚ w miarÄ™ racjonalnie spojrzeć na sytuacjÄ™ politycznÄ… ojczyzny. Wyrazem jego obawy o tragiczne konsekwencje zbyt pochopnych i nieprzemyÅ›lanych decyzji oraz o niesprawiedliwe oceny walczÄ…cych, wydane im przez potomność, staÅ‚ siÄ™ wÅ‚aÅ›nie wiersz „Do matki Polki”.
„A nie byÅ‚y to dla Mickiewicza teoretyczne rozważania z zakresu moralnoÅ›ci i taktyki dziaÅ‚ania, lecz gÅ‚Ä™boko przeżyte doÅ›wiadczenie wÅ‚asnego losu. Tak wÅ‚aÅ›nie odczuwaÅ‚ sytuacjÄ™ swojÄ… oraz „spółuczniów, spółwięźniów, spółwygnaÅ„ców” litewskich, z którymi już stoczyÅ‚ walkÄ™ „sÄ…d krzywoprzysiężny”. Dodajmy i tÄ™ okoliczność, iż ofiary wyroku znajdowaÅ‚y siÄ™ nadal w rÄ™ku kata i Mickiewicz nie tylko przez sentyment poczuwaÅ‚ siÄ™ do wspólnoty losu. Doskonale wiedziaÅ‚, że jest to więź rzeczywista i jego zachowanie, jedynego, któremu udaÅ‚o siÄ™ wyrwać poza kordon, może rzutować na ich życie. KompromitujÄ…c ich mógÅ‚ przekreÅ›lić szansÄ™ skrócenia wyroku bÄ…dź przynajmniej zÅ‚agodzenia kary. Toteż każdy swój czyn czÅ‚owieka już wolnego oglÄ…daÅ‚ w Å›wietle ich poÅ‚ożenia, ich aresztanckiej bÄ…dź zesÅ‚aÅ„czej doli. Wiadomo, wskazujÄ… na to listy, jak nerwowo i gwaÅ‚townie reagowaÅ‚ na wzmianki ukazujÄ…ce siÄ™ za granicÄ…, a podnoszÄ…ce polityczne zasÅ‚ugi towarzystw wileÅ„skich i jego samego. [...] Mickiewicz wiÄ™c żyÅ‚ ciÄ…gle ze Å›wiadomoÅ›ciÄ…, że proces trwa, że on i jego przyjaciele wÅ‚aÅ›ciwie nie opuÅ›cili Å‚awy oskarżonych i caÅ‚e ich życie, jego zwÅ‚aszcza, może być zinterpretowane jako dowód winy” (A. Witkowska, „Mickiewicz. SÅ‚owo i czyn”, Warszawa 1986).
OscylujÄ…c wokół ważnego tematu walki o wolność ojczyzny oraz o swobodÄ™ dziaÅ‚ania jej obywateli, Adam Mickiewicz nie stroni od bolesnych kwestii, takich jak Å›wiadomość, iż walka zakoÅ„czy siÄ™ Å›mierciÄ…. Zbiorowy wyrok caÅ‚ego pokolenia Polaków jest tak szczery i dosÅ‚owny, iż Julian PrzyboÅ› nazwaÅ‚ utwór: „najokrutniejszym wierszem w literaturze nie tylko polskiej”:
„Z wiersza bije ostatecznie nie zgoda na klÄ™skÄ™, nie rezygnacja i samounicestwienie, ale moc. Bo tylko bojownik zdolny do tak okrutnego jasnowidzenia bez nadziei – nie ugnie siÄ™ nigdy przed zwyciÄ™skim „wrogiem potężnym”. Jest to wiersz najtrudniej, a wiÄ™c najmocniej krzepiÄ…cy, wiersz nakazujÄ…cy walkÄ™ o wolność mimo Å›wiadomoÅ›ci tak zupeÅ‚nej, bezsÅ‚ownej klÄ™ski, że ginie nawet imiÄ™ pokonanego; wiersz gÅ‚Ä™boko, najgÅ‚Ä™biej, najgwaÅ‚towniej buntowniczy. Który z poetów wszystkich rewolucji napisaÅ‚ wiersz bardziej rewolucyjny?” (Julian PrzyboÅ›, „CzytajÄ…c Mickiewicza”, Warszawa 1965).

strona:    1    2    3    4    5  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
JÄ™zyk „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
PodziaÅ‚ wewnÄ™trzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
OkolicznoÅ›ci powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodÄ… wielkÄ… i czystÄ… - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubiÄ™ - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Åšwitezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

SÅ‚owacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do mÅ‚odoÅ›ci” Adama Mickiewicza i „Do mÅ‚odych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies