Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Wesele

Stylizacja na gwarę w „Weselu”

Autor: Karolina Marlga

Języka, jakim posługują się mieszkańcy Bronowic w Weselu, nie można nazwać gwarą. Jest to, bowiem, język stylizowany na gwarę podkrakowskiej wsi. Cechuje go skłonność do mazurzenia. To typowe dla rejonu Małopolski. Polega m. in. na wymawianiu zamiast „cz” – „c”, „sz” – „s”, „dż” – „d” itp. Przykładem może być wypowiedź Jaśka skierowana do Kaspra:
„Do zeniacki pirsy leń,
a wpół chyci, zwyobraco”.


Innym przykładem mazurzenia są słowa Panny Młodej wypowiedziane do Pana Młodego:
„Moze, moze –
cięgiem ino godos o tem”.


Kolejną cechą stylizacji na gwarę małopolską jest charakterystyczna wymowa samogłosek nowych „ą” i „ę”, jako „om” i „em” lub „e”. Za przykład może posłużyć wypowiedź Czepca:

„(…) duza by juz mogli mieć,
ino oni nie chcom chcieć”.


Inną cechą gwary podkrakowskiej wsi jest wymawianie „o” zamiast „a”. Robi tak na przykład Klimina:

„(…) zaraz która co przyniesie,
ino roz sie przetańcuje”.

Innym przykładem może być wypowiedź Panny Młodej:

„(…) ino te ciarachy tworde,
trza by stoć i walić w morde”.

Wyspiański, by nadać językowi mieszkańców Borowic znamion gwary, posługuje się charakterystycznymi dla niej słowami. To na przykład:
„byśwa”, „kajsi”, „ino”, „wprzódy”. Przykładowe wypowiedzi bohaterów Wesela, które świadczą o dokonaniu tego zabiegu:

„No daleko, kajsi gdzieś daleko;
a panowie to nijak nie wiedzą (…)”.

To słowa Czepca.

„Musisz przejść wprzódy cierpień koło;
przejść musisz wprzódy nędzę, bole,
a potem kiedyś będzie wesoło,
jak ci ból serce dość nakole”.

Tak wypowiada się Haneczka.

„Tu ta ładniej, tam to brzydzij;
z miastowymi to dziś krucho;
ino na wsi jesce dusa,
co się z fantazyją rusa”.

Jest to jedna z wypowiedzi Czepca.

„Kasiu, dyć to k`sobie miło
byśwa poszli spolnie ka”.

Tak Kacper zwraca się do Kasi.

Językiem stylizowanym na gwarę mówią osoby mieszkające w Bronowicach. Wywodzą się one z ludu. Są mniej wykształcone niż goście. Mieszkańcy Krakowa i większość postaci dramatu mówią poprawną polszczyzną.


Szybki test:

Cechą gwary podkrakowskiej wsi jest wymawianie „o” zamiast:
a) „e”
b) „ó”
c) „a”
d) „ą”
Rozwiązanie

W Weselu występuje język stylizowany na gwarę podkrakowskiej wsi z charakterystyczną dla tego regionu skłonnością do
a) palatalizacji indoeuropejskiej
b) asybilacji
c) jabłonkowanie
d) mazurzenia
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Wesele” - krótkie streszczenie
„Wesele” - streszczenie szczegółowe
„Wesele” - plan wydarzeń
Geneza „Wesela” Wyspiańskiego
Stanisław Wyspiański - biografia
Ocena społeczeństwa w „Weselu” Wyspiańskiego
Mity narodowe w „Weselu” Wyspiańskiego
Obraz inteligencji w „Weselu” Wyspiańskiego
Obraz chłopów w „Weselu” Wyspiańskiego
Struktura i odmiany dramatu w „Weselu”
„Wesele” jako dramat narodowy
„Wesele” jako dramat neoromantyczny
„Wesele” jako dramat symboliczny
„Wesele” jako dramat fantastyczny
„Wesele” jako dramat realistyczny
Symboliczne zakończenie „Wesela”
Symbolika przedmiotów w „Weselu”
Rola zjaw w „Weselu” Wyspiańskiego
Kalendarium życia i twórczości Stanisława Wyspiańskiego
Stylizacja na gwarę w „Weselu”
„Teatr mój widzę ogromny”, czyli koncepcja teatru ogromnego
Czas i miejsce akcji w „Weselu” Wyspiańskiego
Wymowa ideowa „Wesela” Wyspiańskiego
Symbolika w „Weselu”
Ponadczasowość „Wesela” Wyspiańskiego
Najważniejsze cytaty „Wesela”
Wybrane adaptacje „Wesela” w kulturze
Bibliografia
Premiera spektaklu „Wesele”




Bohaterowie
Bohaterowie „Wesela” i ich pierwowzory
Panna Młoda - charakterystyka
Pan Młody - charakterystyka
Dziennikarz - charakterystyka
Poeta - charakterystyka
Gospodyni - charakterystyka
Żyd - charakterystyka
Rachel - charakterystyka
Czepiec - charakterystyka
Nos - charakterystyka
Jasiek - charakterystyka
Radczyni - charakterystyka
Ojciec - charakterystyka
Dziad - charakterystyka
Klimina - charakterystyka
Ksiądz - charakterystyka
Marysia - charakterystyka
Pozostali bohaterowie „Wesela”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies