Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlga

„A w każdej bryce vis-a-vis
Madonna i madonna
W nieodmiennej pozie tkwi
Od dziecka odchylona
białe konie
bryka czarne konie bryka rude konie bryka
Magnifikat!
A one w Leonardach min,
W obrazach Rafaela,
W okrągłych ogniach, w klatkach lin
W przedmieściach i niedzielach”.
Zestawienie przeciwstawnych kultur potęguje także użycie w wierszu słowa „Magnifikat!”, nawiązującego do hymnu religijnego, wypowiadanego przez Maryję w Ewangelii św. Łukasza. Rozpoczyna się on słowami „Wielbi dusza moja Pana…”. Zawołanie to jest właściwe dla doznań religijnych i mistycznych. Widok dziewcząt na karuzeli przypomina podmiotowi lirycznemu wizerunki Matki Bożej z obrazów Leonarda da Vinci i Rafaela Santi.

Podmiot liryczny nie potrafi powiedzieć, która panna śpi, a która jest „natchniona”:
„I w każdej bryce vis-a-vis
Madonna i madonna
I nie wiadomo która śpi,
A która jest natchniona
szóstka koni
one szóstka koni
one
Zakręcone!”.
Nagle zabawa dobiega końca, karuzela powoli zwalnia:
„I coraz wolniej karuzela
Puszcza refren
I peryfe
rafa
elickie
madonny
przed
mieścia
wymieniają
konne piętro
Wsiadajcie
W sześciu…!”.

Zakończenie wiersza podkreśla jego spójny wydźwięk, ideę kultywowaną przez cały liryk. „Karuzela z madonnami” to autorski wyraz fascynacji Białoszewskiego kulturą przedmieść, jarmarków, ulicznej zabawy. Poeta wprowadził w obręb szarej codzienności, prymitywnej powszedniości i tandetnej rozrywki elementy sakralne czy postaci wybitnych twórców malarstwa.

Pojawiający się w zakończeniu wiersza neologizm „peryfe/rafa/elickie” jest powiązaniem słów „peryferyjność" i „rafaelicki”, czyli zestawia to, co „peryferyjne” (kulturę niską) z tym, co „rafaelickie” (kultura wysoka). Słowo to podkreśla także różnicę między „miastem”, a jego peryferiami, chwaląc te drugie („madonny” znajdują się przecież na „przed-mieściach”).
Dynamizm i kolisty ruch karuzeli został u Białoszewskiego wzmocniony przez strukturę wiersza. Poszczególne wersy można połączyć w grupy i wyszczególnić:
  • - karuzela stoi, czekając na chętnych miłośników jarmarcznej rozrywki (wersy 5-14, od słów „Konie wiszą kopytami” do „od marchwi”);

  • - maszyna zostaje wprowadzona w ruch (wersy 15-22, od słów „Drgnęły madonny” do „Taka/ płyta”);

  • - karuzela wiruje w dynamicznym okręgu (wersy 23-52, od słów „Migają w krąg anglezy grzyw” do „Zakręcone!”, bogactwo powtórzeń, anafor, rytmicznych i krótkich słów);

  • - ruch zwalniający maszyny, aż do zupełnego znieruchomienia (wersy 53-62, od słów „coraz wolniej karuzela” do „konne piętro”).


Warto podkreślić, iż całkowite zatrzymanie karuzeli jest punktem wyjścia do ponownego jej obrotu i powtórzenia zaproszenia z początku utworu skierowanego do kolejnych pasażerów („Wsiadajcie (…) do bryk sześciokonnych!”).

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Mironczarnia – interpretacja i analiza
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja
Zestawienie „Ballad i romansów” z „Romantycznością” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

Przyboś Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
Głos w sprawie pornografii - analiza
Głos w sprawie pornografii - intepretacja
Głos w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i początek - analiza
Koniec i początek - interpretacja
Koniec i początek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Śpieszmy się - interpretacja
Śpieszmy się - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies