Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Balladyna
W dramacie Słowackiego prócz postaci realnych, zaznacza się obecność osób fantastycznych. Te ostatnie wpływają na wydarzenia dziejące się w świecie ludzi. Nadają prezentowanym wypadkom charakter irracjonalny, fantastyczny. Dzięki temu powstaje „plan metafizyczny”. W owym planie uwidacznia się działalność boginki z jeziora Gopło – Goplany oraz jej diablików – asystentów: Skierki i Chochlika.
Goplana to piękna wodna nimfa, która wynurza się z jeziornych wód. Jej głowę otacza wianek z budzących się do życia jaskółek lub świetlisty półksiężyc. Jest delikatną, uroczą młodą dziewczyną. Czasem spowija ją mgła, w której może się rozpłynąć. Niekiedy ukazuje się w blasku tęczowych barw. Ma magiczną moc, podlega jej cała natura. Potrafi utkać (dla Grabca) królewski strój z „elementów” przyrody. Wykorzystuje w tym celu czerwień zorzy, krople rosy, szafir chmur, błękit nieba, tęczową nić. Umie wcielić się w dowolną postać lub przemawiać jej głosem. Do Balladyny zwraca się szeptem zabitej siostry. Zdoła również zamienić człowieka w drzewo, wymierzając mu w ten sposób karę za niestałość w uczuciach – Grabiec zostaje zamieniony w wierzbę płaczącą:
„Rośnij, wierzbo płacząca;
Skarz się, gdy ptaszek trąca,
Gdy cię strumyk podrywa (...)”
Równie sprawnie może go odczarować i nadać rangę króla. Unieszczęśliwia ją właśnie owa miłość, słabość do „mięsnego” Grabca. By zdobyć ukochanego, używa swojej władzy, co prowadzi do zguby wielu osób. Ostatecznie i sama „ucieka”. Odlatuje z kluczem żurawi w rejony dalekiej północy – za swoją panią wiernie podążają Skierka i Chochlik.
Tych dwóch, spełniając rozkazy Królowej Fali, zdąży wcześniej wprowadzić w ludzkim świecie niemały rozgardiasz. Chochlik, jako czarny pies lub kot, błąka nieszczęsnego Grabca po manowcach. Nieborak snuje się po lesie i mokradłach, ale bezbłędnie trafia do Balladyny i karczmy. Skierka powoduje, że powóz Kirkora wpada w wyłom na mostku, niedaleko chaty Wdowy. Bogaty panicz musi przestąpić skromne progi wiejskiego obejścia. Tutaj poznaje dwie piękne, młode dziewczyny: Alinę i Balladynę. Skierka tak „ukrasza” obydwie dziewice, że młodzian nie wie, która bardziej mu się podoba. Nakłada im na głowy niewidzialne wieńce z kwiatów, a obce echa cichutko nucą cudne pieśni. Owe wieńce spostrzega tylko ofiara czarów – Kirkor i tylko on słyszy tajemnicze melodie.
Królewicz nie chce wracać do pustego, nudnego zamku. Pragnie pozostać w ubogim domostwie. Na koniec, kiedy Kirkor nadal nie wie, na którą pannę się zdecydować, diablik śpiewa Wdowie do ucha:Fantastyka w „Balladynie”
Autor: Ewa PetniakW dramacie Słowackiego prócz postaci realnych, zaznacza się obecność osób fantastycznych. Te ostatnie wpływają na wydarzenia dziejące się w świecie ludzi. Nadają prezentowanym wypadkom charakter irracjonalny, fantastyczny. Dzięki temu powstaje „plan metafizyczny”. W owym planie uwidacznia się działalność boginki z jeziora Gopło – Goplany oraz jej diablików – asystentów: Skierki i Chochlika.
Goplana to piękna wodna nimfa, która wynurza się z jeziornych wód. Jej głowę otacza wianek z budzących się do życia jaskółek lub świetlisty półksiężyc. Jest delikatną, uroczą młodą dziewczyną. Czasem spowija ją mgła, w której może się rozpłynąć. Niekiedy ukazuje się w blasku tęczowych barw. Ma magiczną moc, podlega jej cała natura. Potrafi utkać (dla Grabca) królewski strój z „elementów” przyrody. Wykorzystuje w tym celu czerwień zorzy, krople rosy, szafir chmur, błękit nieba, tęczową nić. Umie wcielić się w dowolną postać lub przemawiać jej głosem. Do Balladyny zwraca się szeptem zabitej siostry. Zdoła również zamienić człowieka w drzewo, wymierzając mu w ten sposób karę za niestałość w uczuciach – Grabiec zostaje zamieniony w wierzbę płaczącą:
„Rośnij, wierzbo płacząca;
Skarz się, gdy ptaszek trąca,
Gdy cię strumyk podrywa (...)”
Równie sprawnie może go odczarować i nadać rangę króla. Unieszczęśliwia ją właśnie owa miłość, słabość do „mięsnego” Grabca. By zdobyć ukochanego, używa swojej władzy, co prowadzi do zguby wielu osób. Ostatecznie i sama „ucieka”. Odlatuje z kluczem żurawi w rejony dalekiej północy – za swoją panią wiernie podążają Skierka i Chochlik.
Tych dwóch, spełniając rozkazy Królowej Fali, zdąży wcześniej wprowadzić w ludzkim świecie niemały rozgardiasz. Chochlik, jako czarny pies lub kot, błąka nieszczęsnego Grabca po manowcach. Nieborak snuje się po lesie i mokradłach, ale bezbłędnie trafia do Balladyny i karczmy. Skierka powoduje, że powóz Kirkora wpada w wyłom na mostku, niedaleko chaty Wdowy. Bogaty panicz musi przestąpić skromne progi wiejskiego obejścia. Tutaj poznaje dwie piękne, młode dziewczyny: Alinę i Balladynę. Skierka tak „ukrasza” obydwie dziewice, że młodzian nie wie, która bardziej mu się podoba. Nakłada im na głowy niewidzialne wieńce z kwiatów, a obce echa cichutko nucą cudne pieśni. Owe wieńce spostrzega tylko ofiara czarów – Kirkor i tylko on słyszy tajemnicze melodie.
„Matko, w lesie są maliny,
Niechaj idą w las dziewczyny.
Która więcej malin zbierze,
Tę za żonę pan wybierze.”
Od tej pory w świecie ludzi sprawy zaczynają przybierać niewłaściwy obrót. Zaborcza i zawistna Balladyna zabija Alinę, a potem następuje szereg złych wypadków i cykl morderstw. Chochlik na uczcie w zamku Kirkora występuje jako minister. Taki urząd powierza mu Grabek – ów, przebrany za króla, w koronie Popielów nieopatrznie porzuconej przez Pustelnika i zabranej przez Skierkę – jako dar dla Goplany. Skierka jest natomiast nadwornym błaznem. Chochlik wygrywa na wierzbowej lutni smutną ludową pieśń a jego kompan Skierka sprawia, że echa z „ciemnego boru” nucą do melodii:
„Obie kocha pan;
Obie wzięły dzban (...)
Tobie szatan stróż
Włożył w rękę nóż; (...)” (słowa nawiązujące do ballady „Maliny” Aleksandra Chodźki),
Nikogo z biesiadników nie przeraża wiejski utwór, prócz samej zbrodniarki, która wręcz mdleje ze strachu. Lęka się także widma zabitej siostry. Tylko ona widzi białą marę. Odpędza ją od siebie:
„(...) Ja się nie lękam – widzisz – ale ty się
Nie zbliżaj do mnie...”
strona: 1 2
Szybki test:
Chochlik na uczcie w zamku Kirkora występuje jako:a) minister
b) błazen
c) kanclerz
d) magik
Rozwiązanie
Goplana to:
a) wiedźma
b) wróżka
c) czarownica
d) wodna nimfa
Rozwiązanie
Pod koniec dramatu Goplana odlatuje z kluczem żurawi:
a) na wschód
b) na północ
c) na południe
d) na zachód
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies