Elementy baÅ›niowe w „Dziejach Tristana i Izoldy” ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dzieje Tristana i Izoldy

Elementy baÅ›niowe w „Dziejach Tristana i Izoldy”

Autor: Karolina Marlêga

„Dzieje Tristana i Izoldy” to nie tylko literackie Å›wiadectwo Å›redniowiecznych obyczajów, lecz także przejaw zainteresowania w tym czasie Å›wiatem baÅ›niowym, zaludnionym przez takie postacie jak olbrzymy, karÅ‚y czy smoki.

Aby rycerz mógÅ‚ dowieść swej odwagi i mÄ™stwa, musiaÅ‚ wielokrotnie walczyć z dużo silniejszymi, groźnymi stworami. Tristan stoczyÅ‚ takie dwie walki: pierwszÄ…, by zdobyć dla swego wuja rÄ™kÄ™ Izoldy JasnowÅ‚osej – ze smokiem nÄ™kajÄ…cym IrlandiÄ™, a drugÄ…, aby móc ofiarować ukochanej zaczarowanego pieska Milusia, kojÄ…cego wszystkie ludzkie zgryzoty (kolejny element baÅ›niowy) – z olbrzymem Urganem WÅ‚ochatym, nÄ™kajÄ…cym mieszkaÅ„ców Bretanii.

Na uwagÄ™ zasÅ‚ugujÄ… ciekawe opisy przeciwników LoÅ„czyka. Oto cytat opisujÄ…cy wyglÄ…d smoka: „Pochodzi od bydlÄ™cia srogiego, najszpetniejszego, jakie byÅ‚o kiedy na Å›wiecie. Każdego dnia wypeÅ‚za z jamy i sadowi siÄ™ u bram miasta. Nikt nie może tamtÄ™dy wyjść, nikt nie może wejść, póki nie wydadzÄ… smokowi mÅ‚odej dziewczyny; a kiedy jÄ… już ma w pazurach, pożera jÄ… Å›pieszniej, niżbyÅ›cie zdoÅ‚ali odmówić jednÄ… ojczenaszkÄ™”.

NegatywnÄ… postaciÄ… jest w poemacie również nikczemny, zÅ‚orzeczÄ…cy karzeÅ‚ Frocyn. To on byÅ‚ autorem podstÄ™pu z rozsypaniem mÄ…ki miÄ™dzy łóżka kochanków, w wyniku którego zostali pojmani. NienawidzÄ…cy piÄ™kna i odwagi, „maÅ‚y, zÅ‚y czÅ‚owieczek” doskonale znaÅ‚ siÄ™ na tajemnych sztukach (podobno potrafiÅ‚ nawet wyczytać w gwiazdach w dniu urodzenia dziecka jego przyszÅ‚y los).

TragicznÄ… rolÄ™ w utworze speÅ‚niÅ‚ magiczny napój, sporzÄ…dzony z tajemniczych ziół i mikstur przez matkÄ™, by jej córka i jej mąż poczuli do siebie bezgranicznÄ… miÅ‚ość. Niestety, trunek wyrzÄ…dziÅ‚ tylko szkody, a jego zaczarowana moc przyniosÅ‚a bohaterom zamiast miÅ‚oÅ›ci – nieszczęście i grzech.

Åšredniowieczni ludzie tak bardzo wierzyli w czary i magiÄ™, iż nawet posÄ…dzali swych wrogów o posiadanie magicznych umiejÄ™tnoÅ›ci. Oto fragment wypowiedzi jednego z Tristanowych zdrajców, mówiÄ…cy o rzekomych tajemnych mocach rycerza, interpretujÄ…c po prostu losy jego życia: „Czarownicy potrafiÄ… to, mówiÄ… ludzie. A potem, w jakim kraju, jakie diabelskie sztuki mogÅ‚y znaleźć lekarstwo na jego rany? Nie ma wÄ…tpienia, że to czarnoksiężnik. Tak, barka jego byÅ‚a zaczarowana i takoż miecz i lutnia jest zaczarowana, która codziennie sÄ…czy truciznÄ™ w serce króla Marka! Jak on umiaÅ‚ opÄ™tać to serce urokiem i potÄ™gÄ… czarów! BÄ™dzie królem, panowie, a wy bÄ™dziecie ziemie swoje brać lennem od diabelskiego pachoÅ‚ka!”.
ZwieÅ„czeniem baÅ›niowych wydarzeÅ„ i postaci w utworze jest motyw odrastajÄ…cego gÅ‚ogu, wyrosÅ‚ego z grobu Tristana i zagÅ‚Ä™biajÄ…cego siÄ™, mimo Å›cinania, w mogiÅ‚Ä™ Izoldy: „nazajutrz odrósÅ‚ na nowo, równie zielony, równie kwitnÄ…cy, równie żywy, i znowuż utopiÅ‚ siÄ™ w Å‚ożu Izoldy JasnowÅ‚osej”, bÄ™dÄ…cego odtÄ…d uniwersalnym symbolem miÅ‚oÅ›ci silniejszej niż Å›mierć.

Z perspektywy czÅ‚owieka żyjÄ…cego w dwudziestym pierwszym wieku, czasy odlegÅ‚e o okoÅ‚o dziewięć wieków przypominajÄ… fantastyczne filmy. Trudno nam dziÅ› uwierzyć w Å›wiat, w którym zamki stawiali olbrzymi („(…)głównÄ… zaÅ› jego wieżę, niegdyÅ› wzniesionÄ… przez olbrzymów, zbudowano z wielkich i piÄ™knie odrobionych ciosów uÅ‚ożonych jak szachownica z pól zielonych i lazurowych”), doradcami króla byÅ‚y karÅ‚y, czy w informacjÄ™, że po wypiciu podejrzanego wina można byÅ‚o stracić zmysÅ‚y dla drugiej osoby. Ale z drugiej strony, któż nie chciaÅ‚by dziÅ› mieć pieska z zaczarowanym dzwonkiem u szyi – panaceum na wszystkie smutki: „taka bowiem byÅ‚a cudowna cnota dzwoneczka, iż serce, sÅ‚yszÄ…c to tak lube, wesoÅ‚e, jasne dzwonienie, zapominaÅ‚o wszystkiego bólu”…

Szybki test:

Uniwersalny symbol miłości silniejszej niż śmierć występujący w utworze to:
a) sosna
b) głóg
c) jarzębina
d) leszczyna
RozwiÄ…zanie

Negatywną i baśniową postacią jest w poemacie nikczemny:
a) karzeł
b) skrzat
c) liliput
d) krasnolud
RozwiÄ…zanie

Drugą z walk z baśniowymi potworami stoczył Tristan stoczył z:
a) karłem - magikiem
b) wilkołakiem
c) smokiem
d) olbrzymem
RozwiÄ…zanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Dzieje Tristana i Izoldy” - streszczenie
Geneza utworu „Dzieje Tristana i Izoldy” i jego autorzy
„Dzieje Tristana i Izoldy” jako przykÅ‚ad romansu rycerskiego
Åšredniowieczna obyczajowość w utworze „Dzieje Tristana i Izoldy”
Obraz fatalnej miÅ‚oÅ›ci w „Dziejach Tristana i Izoldy”
Elementy baÅ›niowe w „Dziejach Tristana i Izoldy”
NawiÄ…zania do „Dziejów Tristana i Izoldy” w kulturze
Bibliografia




Bohaterowie
Tristan - charakterystyka
Izolda Jasnowłosa - charakterystyka
Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „Dziejów Tristana i Izoldy”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies