Wybudowałem pomnik - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Antyk

Wybudowałem pomnik - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Oda „Ad Melpomenem musam” („Do Muzy Melpomeny), bardziej znana jako „Exegi monumentum” („WybudowaÅ‚em pomnik”), zamyka trzeciÄ… z czterech części wielkich „PieÅ›ni” Horacego. Utwór w caÅ‚oÅ›ci jest metaforÄ…, a o czym przekonujemy siÄ™ w ostatniej strofie. Można okreÅ›lić tÄ™ odÄ™ jako hoÅ‚d zÅ‚ożony twórczoÅ›ci Horacego przez… samego Horacego.

Tak jak to ma miejsce w wiÄ™kszoÅ›ci pieÅ›ni rzymskiego poety, podmiot liryczny powinno utożsamiać siÄ™ z nim samym. „WybudowaÅ‚em pomnik” jest zatem kolejnym manifestem artystycznym Horacego, lecz z pewnoÅ›ciÄ… wyjÄ…tkowym. W utworze możemy znaleźć wiele bezpoÅ›rednich odniesieÅ„ do życia rzymskiego poety, jak chociażby odwoÅ‚anie siÄ™ do jego wiejskiego pochodzenia czy faktu, iż to on zapoczÄ…tkowaÅ‚ wÅ›ród „Italów” tworzenie pieÅ›ni.

Oda Horacego przepeÅ‚niona jest pewnoÅ›ciÄ…, iż jego dorobek przetrwa dziesiÄ…tki wieków i zapewni mu sÅ‚awÄ™ po wsze czasy. Można powiedzieć, że artysta byÅ‚ przekonany, iż jego poezja jest tak wielka, że pamięć o nim nigdy nie zginie. WÅ‚aÅ›nie w tym przejawia siÄ™ metaforyczność utworu – tytuÅ‚owym pomnikiem jest bowiem twórczość Horacego. Wielokrotnie poeta mówi o sobie w pierwszej osobie, co jeszcze bardziej podkreÅ›la wymowÄ™ ody. Nie jest to jednak baÅ‚wochwalstwo czy samouwielbienie, czego najlepszym dowodem jest fakt, iż do dziÅ› pamięć po Horacym jest wciąż żywa, a jego dzieÅ‚a niezmiennie cieszÄ… siÄ™ powodzeniem i uznaniem milionów.

Utwór można odczytywać także jako hoÅ‚d zÅ‚ożony sztuce jako wartoÅ›ci najwyższej. WedÅ‚ug Horacego jego poezja zwycięży starcia z czasem, zastÄ™pami wojsk, a nawet naturÄ…. Nic i nikt nie bÄ™dzie w stanie wymazać jego twórczoÅ›ci ze Å›wiadomoÅ›ci ludzkoÅ›ci. W ten sposób poeta udowodniÅ‚, że prawdziwa sztuka obroni siÄ™ sama. DaÅ‚ też Å›wiadectwo tego, że tworzÄ…c coÅ› wybitnego, oddajÄ…c swój talent współobywatelom stajemy siÄ™ czÄ…stkÄ… historii, stajemy siÄ™, w pewnym sensie, nieÅ›miertelni. To wÅ‚aÅ›nie z tego utworu pochodzi pamiÄ™tna sentencja „nie wszystek umrÄ™” („non omnis moriar”). To przesÅ‚anie inspirowaÅ‚o i nadal inspiruje miliony artystów, którzy pojmujÄ…c sztukÄ™ w taki sam sposób jak Horacy, pragnÄ… stać siÄ™ „nieÅ›miertelnymi”.
W ostatniej strofie, bÄ™dÄ…cej apostrofÄ… poety do muzy Melpomeny, podmiot liryczny nie prosi bogini o natchnienie czy opiekÄ™ nad dalszÄ… twórczoÅ›ciÄ…, lecz zwraca siÄ™: „BÄ…dź dumna z moich zasÅ‚ug”. Można to odczytywać jako dowód Å›wiadomoÅ›ci wÅ‚asnej wielkoÅ›ci Horacego, co z pewnoÅ›ciÄ… byÅ‚o spowodowane ogromny uznaniem Rzymian jeszcze za jego życia.

Pierwsza część ody przedstawia wyobrażenie wspaniaÅ‚ego pomnika, który jest nie tylko niezniszczalny, ale i wyjÄ…tkowo piÄ™kny, przerastajÄ…cy swym ogromem nawet królewskie piramidy. Nie ma na Å›wiecie siÅ‚y, która mogÅ‚aby go zburzyć. Nie zniszczÄ… go ani deszcze ani porywiste wiatry („oszalaÅ‚y Akwilon”). Nawet czas nie odciÅ›nie na nim swojego piÄ™tna. „Pomnik” Horacego jest twardszy od spiżu. Możemy siÄ™ także dowiedzieć, że Horacy wierzyÅ‚ w dÅ‚ugowieczność Rzymu, ponieważ zakÅ‚adaÅ‚, że pamięć o jego twórczoÅ›ci bÄ™dzie trwać dopóki, dopóty Pontifeks i Westfalka bÄ™dÄ… wspólnie odprawiać obrzÄ…dki chwalebne dla samego Jupitera w Å›wiÄ…tyni Kapitolu. Poeta wierzyÅ‚, że potÄ™ga Rzymu bÄ™dzie trwaÅ‚a na wieki. Z resztÄ… patriotyzm i przekonanie o wyjÄ…tkowoÅ›ci wÅ‚asnego narodu byÅ‚o zasadniczÄ… cechÄ… poezji Horacego.

Laur, o który dopomina siÄ™ poeta, to wieniec Apollina – symbol najdoskonalszej sztuki. Å»aden wczeÅ›niejszy poeta, pomimo swoich osobistych przekonaÅ„ i ambicji, nie domagaÅ‚ siÄ™ w taki sposób uznania, jak uczyÅ‚ to Horacy w „Exegi monumentum”. ByÅ‚ on na tyle Å›wiadom wielkoÅ›ci swojej poezji, że nie obawiaÅ‚ siÄ™ o to, że zostanie posÄ…dzony o Å›wiÄ™tokradztwo.

„WybudowaÅ‚em pomnik” jest klasycznÄ… pieÅ›niÄ… trzynastozgÅ‚oskowÄ…. Utwór zbudowany jest z czterech strof, z których każda zbudowana jest z czterech wersów. Åšredniówka przypada zawsze po siódmej sylabie. Poza tym utwór nie ma żadnych znaków przystankowych ani rymów.

Zobacz inne artykuły:

Horacy
Wybudowałem pomnik - interpretacja i analiza
Do Apollina - interpretacja i analiza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies