Samotność - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Samotność - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

„Druga faza rozwojowa w twórczoÅ›ci Krzysztofa Kamila BaczyÅ„­skiego przypada na lata 1941-1943. Zjawisko wojny totalnej, przyj­mujÄ…cej niespotykane dotÄ…d w historii rozmiary, nadaje wizji artys­tycznej tworzonej przez poetÄ™ charakter posÄ™pny i groźny. Analiza dziejów ludzkoÅ›ci i roli jednostki w Å›wiecie prowadzi go do okrut­nego wniosku, iż prawidÅ‚a historii i egzystencji czÅ‚owieka pozostajÄ… niezmienne – skÅ‚ada siÄ™ na nie krew, przemoc, cierpienie, brutalny gwaÅ‚t. Wraz z dojrzewaniem myÅ›li filozoficznej i ksztaÅ‚towaniem siÄ™ historiozoficznej wizji wiata nastÄ™puje – stopniowo i systematycznie – doskonalenie siÄ™ Å›rodków poetyckich, nad którymi artysta potrafi teraz suwerennie zapanować. OglÄ…dana codziennie wizja „speÅ‚nionej Apokalipsy” nakazuje BaczyÅ„skiemu podjÄ™cie próby ocalenia z pożogi dziejów wÅ‚asnej tożsamoÅ›ci, wyzwolenia od przerażajÄ…cego poczucia bezradnoÅ›ci. Ratunkiem okazuje siÄ™ – przyjÄ™ty przez poetÄ™ z caÅ‚Ä… Å›wiadomoÅ›ciÄ… – zwrot ku tradycji romantycznej. W poezji BaczyÅ„skiego tego okresu silnie zaznacza siÄ™ obecność pierwiastków metafizycznych, dostojne i podniosÅ‚e nuty, przy tym twórca czÄ™sto wykorzystuje symbolikÄ™ biblijnÄ…, zwÅ‚aszcza apokaliptycznÄ…” – sÅ‚owa Ireny Nowackiej, autorki kompleksowego opracowania twórczoÅ›ci Krzysztofa Kamila BaczyÅ„skiego („Poezje Krzysztofa Kamila BaczyÅ„skiego”, Lublin 2003), doskonale oddajÄ… atmosferÄ™ i motywy, obecne w napisanym 29 kwietnia 1942 roku w okupowanej Warszawie wierszu „Samotność”.

Pierwszoosobowy podmiot liryczny rozpoczyna swoją opowieść od wyznania:
„O! nie jestem czÅ‚owiekiem: huczy noc nade mnÄ….
Płomień mój jak anioły odchodzące w ciemność.
Ogromne, całe w blasku sine piętna czasu
jak odrzucone w wieczność pokolenia gÅ‚azów”.

Wykrzyknienie „O!” podkreÅ›la nagÅ‚ość i niespodziewany charakter sytuacji, w jakiej znalazÅ‚ siÄ™ jego autor. PrzestaÅ‚ byÅ‚ czÅ‚owiekiem, nad jego gÅ‚owÄ… „huczy noc”, a jego „pÅ‚omieÅ„” jest niczym „anioÅ‚y odchodzÄ…ce w ciemność”. Wojenne obrazy zdominowaÅ‚y Å›wiat podmiotu: huk, pÅ‚omieÅ„, blask oraz nadciÄ…gajÄ…ce z nieba niebezpieczeÅ„stwo można odczytywać jako poetyckie wspomnienie nocnego bombardowania Warszawy przez Luftwaffe, czego BaczyÅ„ski byÅ‚ wielokrotnie Å›wiadkiem.
W piątym wersie występuje powtórzenie wyznania o braku człowieczego pierwiastka w podmiocie:
„O! nie jestem czÅ‚owiekiem. KoÅ‚a nieboskÅ‚onów
trzeszczÄ…c sunÄ… przeze mnie ziemiÄ… ocalonÄ…”.

Fakt „ocalenia ziemi” budzi w podmiocie wÄ…tpliwość, co zostaÅ‚o wyrażone pytajnikiem „OcalonÄ…?”. Nie potrafi on jednoznacznie odpowiedzieć na pytania o tożsamość osoby, która „ziemiÄ™ tak odcisnęła w niebie”. To staÅ‚o siÄ™ bardzo dawno temu, jego pamięć nie siÄ™ga aż tak daleko w przeszÅ‚ość:
„(…) Czas taki: tak dawno; już nie wiem,
już nie pomnÄ™ (…)”.

Jedyne, co wie na pewno, to przepełniająca go świadomość zagubienia i tytułowej samotności:
„wiem tylko żem zgubiony, o, ten czas bez ludzi
to bez twarzy zwierciadło, które z wolna studzi
jakieś płomienie mroczne, kształty w siebie zbiera,
i ja w nim bez odbicia, i ja w nim umieram”.

Wojenna rzeczywistość sprawiÅ‚a, iż podmiot zagubiÅ‚ siÄ™ w „mrocznych pÅ‚omieniach”, w „czasie bez ludzi”, w „zwierciadle (…) bez odbicia”.
Kolejne wersy są wyrazem pragnień podmiotu, który marzy o namiastce dawnego życia:
„O, dajcie mi spojrzenie, przywróćcie choć przyÅ›piew
żuków w lwiej paszczy, choć do oczu liście
mi przyłóżcie, bym poznał jeden nerw nie ciemny
i jeden kolor żywy i nie nadaremny”.

ChciaÅ‚by ponownie usÅ‚yszeć „przyÅ›piew żuków”, ujrzeć kolorowe liÅ›cie na oczach, co pozwoliÅ‚yby mu wprowadzić trochÄ™ żywych kolorów po wielu miesiÄ…cach spÄ™dzonych w wojennej szaroÅ›ci. TÄ™sknota za naturÄ… dowodzi, iż to w niej podmiot poszukuje źródÅ‚a humanizmu. Zgodnie z przekonaniem, iż kontemplowanie przyrody jest jednÄ… z wartoÅ›ci wyróżniajÄ…cych czÅ‚owieka spoÅ›ród innych stworzeÅ„ jako istotÄ™ uduchowionÄ… i wierzÄ…cÄ… w wartoÅ›ci metafizyczne, podmiot upatruje w powrocie na Å‚ono natury powrót do źródÅ‚a swojego czÅ‚owieczeÅ„stwa, do odzyskania „twarzy”.

strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Mironczarnia – interpretacja i analiza
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies