Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Juliusz SÅ‚owacki swój wiersz „SowiÅ„ski w okopach Woli” poÅ›wiÄ™ciÅ‚ historycznej postaci i prawdziwym wydarzeniom. Romantyczny poeta skupiÅ‚ siÄ™ na ostatnich chwilach życia polskiego generaÅ‚a Józefa Longina SowiÅ„skiego, który z heroicznÄ… odwagÄ… podczas walk powstania listopadowego, jako jeden z obroÅ„ców Warszawy, walczyÅ‚ na Reducie Wolskiej, gdzie zginÄ…Å‚ 6 listopada 1830 roku.

Utwór rozpoczyna się nakreśleniem sytuacji lirycznej:
„W starym koÅ›cioÅ‚ku na Woli
Został jenerał Sowiński,
Starzec o drewnianej nodze,
I wrogom siÄ™ broni szpadÄ…;
A wokoło leżą wodze
Batalionów i żołnierze,
I potrzaskane harmaty,
I gwery: wszystko stracone!”.

Stary, pozbawiony jednej nogi w wyniku walk 1812 roku generaÅ‚ SowiÅ„ski nie przestaje bronić siÄ™ przed wrogami. Otoczony pomordowanymi wodzami i żoÅ‚nierzami, pozostaje samotnie na posterunku, w „starym koÅ›cioÅ‚ku na Woli”.

Choć, jak trafnie zauważa podmiot liryczny w koÅ„cowym wersie pierwszej strofy „wszystko stracone!”, podkreÅ›lajÄ…c beznadziejność sytuacji wykrzyknieniem, bohater nie zamierza siÄ™ poddać:
„JeneraÅ‚ siÄ™ poddać nie chce,
Ale siÄ™ staruszek broni
Oparłszy się na ołtarzu,
Na białym Bożym obrusie,
I tam łokieć położywszy,
Kędy zwykle mszały kładą,
Na lewej ołtarza stronie,
Gdzie ksiÄ…dz EwangeliÄ… czyta”.

Nie majÄ…c już siÅ‚ na dalsze przenoszenie ciężaru caÅ‚ego ciaÅ‚a na jedynÄ… nogÄ™, SowiÅ„ski opiera siÄ™ na koÅ›cielnym oÅ‚tarzu. PoÅ‚ożywszy Å‚okieć na biaÅ‚ym obrusie, stara siÄ™ odzyskać trochÄ™ energii. Odpoczywanie w miejscu, gdzie zazwyczaj ksiÄ…dz odczytuje EwangeliÄ™, jest scenÄ… symbolicznÄ… – być może generaÅ‚ poszukuje wsparcia w gospodarzu tego Å›wiÄ™tego miejsca, czyli Bogu.

Kolejna strofa wprowadza jeszcze wiÄ™cej dynamizmu do opisywanego epizodu walk. Oto do koÅ›cioÅ‚a „wpadajÄ… adiutanty / Adiutanty Paszkiewicza”, czyli żoÅ‚nierze Iwana Paskiewicza, wodza naczelnego wojsk Imperium Rosyjskiego, który w kampanii 1830-1831 krwawo stÅ‚umiÅ‚ powstanie listopadowe, zdobywajÄ…c we wrzeÅ›niu 1831 roku stolicÄ™.
Ludzie jednego z wybitniejszych i okrutniejszych dowódców rosyjskich zaczęli prosić polskiego generała:
„(…) Jenerale,
Poddaj siÄ™... nie giÅ„ tak marnie”.
Widząc, że słowa te, nie trafiały do oblężonego, który nie poddawał się mimo osłabienia i sytuacji z góry skazanej na klęskę, będąc pod wrażeniem jego odwagi, męstwa i patriotyzmu, posunęli się jeszcze dalej:
„Na kolana przed nim padli,
Jak ojca własnego proszą:
»Oddaj szpadÄ™, Jenerale,
MarszaÅ‚ek sam przyjdzie po niÄ…...«”.

Sowiński nie zamierzał jednak korzyć się przed rosyjskim dowódcą. Odpowiedział spokojnie:
„Nie poddam siÄ™ wam, panowie,
(…)
Ani wam, ni marszałkowi
Szpady tej nie oddam w ręce,
Choćby sam car przyszedł po nią,
To stary — nie oddam szpady,
Lecz się szpadą bronić będę,
Póki serce we mnie bije”.

Gotowość oddania życia w imię wolności Polski jest najważniejszym dowodem na kierowanie się bohatera kodeksem rycerskim. Dla niego honor, Bóg i ojczyzna nie były pustymi frazesami, lecz życiowymi drogowskazami. Kolejne strofy potwierdzają szlachetność pobudek Sowińskiego:
„Choćby nie byÅ‚o na Å›wiecie
Jednego już nawet Polaka,
To ja jeszcze zginąć muszę
Za miłą moją Ojczyznę,
I za ojców moich duszę
Muszę zginąć... na okopach
Broniąc się do śmierci szpadą
Przeciwko... wrogom ojczyzny...”.

Bohater liryku pragnie, aby po jego Å›mierci, z której nadejÅ›cia doskonale zdawaÅ‚ sobie sprawÄ™, przyszÅ‚e pokolenia pamiÄ™taÅ‚y, że on - „JeneraÅ‚ — z nogÄ… drewnianÄ…”, polegÅ‚ w obronie ojczyzny na waÅ‚ach.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
JÄ™zyk „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
PodziaÅ‚ wewnÄ™trzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
OkolicznoÅ›ci powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodÄ… wielkÄ… i czystÄ… - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubiÄ™ - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Åšwitezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

SÅ‚owacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do mÅ‚odoÅ›ci” Adama Mickiewicza i „Do mÅ‚odych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies