Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Stary człowiek i morze

Motywy literackie w „Starym człowieku i morze”

Autor: Karolina Marl�ga

Starzec – w opowiadaniu jest nim tytułowy bohater. Santiago nie jest jednak typowym starcem, jak sam mawiał o sobie: „Bo ze mnie dziwny staruch”. Postać ta zawiera wszelkie cechy osoby w podeszłym wieku. Ciało rybaka pokryte było głębokimi zmarszczkami i bruzdami, lecz miał w sobie coś z młodzieńca, a mianowicie oczy, „które miały tę samą barwę co morze i były wesołe i niezłomne”. Jedną z głównych cech Santiago była życiowa mądrość, jaką posiadał. Wypływała ona z jego ogromnego doświadczenia.

Młodzieniec – w „Starym człowieku i morzu” motyw ten uosabia zarówno Manolin, jak i Santiago, gdy wspomina siebie z dawnych lat. Bohaterowie ci reprezentują wszystkie cechy, jakie niesie ze sobą młodość. Są ciekawi świata, odważni, zdrowi, sprawni fizycznie i silni. Manolin jest młodzieńcem bardzo dojrzałym, mimo swojego wieku.

Porażka – uczucie to jest największym wrogiem Santiago. Przez osiemdziesiąt cztery dni nie udało mu się złowić ryby, przez co był odbierany przez pozostałych rybaków jako symbol porażki. Bohater podjął wyzwanie i stanął do walki z wielkim marlinem i, pomimo początkowego zwycięstwa, poniósł straszną klęskę, gdy jego trud poszedł na marne. Za sprawą krwiożerczych rekinów Santiago powrócił do wioski z poczuciem klęski.

Walka – motyw ten pojawia się dwukrotnie w opowieści. Przede wszystkim można się go dopatrzyć w zmaganiach rybaka z wielkim marlinem. Ich pojedynek był długi i wyczerpujący. Rybak mężnie znosił trudy tej walki. Fizycznie ryba była od niego silniejsza, ale to on zadał jej decydujący cios. Po raz drugi motyw ten pojawia się we wspomnieniach starca. Za młodu wziął udział w pojedynku w siłowaniu się na rękę z wielkim Murzynem. Ich mecz trwał bez przerwy ponad dobę. Santiago, zwany w tamtych czasach El Campeon zdołał pokonać swojego przeciwnika.

Zwycięstwo – to uczucie towarzyszyło Santiago przez niespełna godzinę. Tyle czasu upłynęło pomiędzy zabiciem przez niego marlina, a atakiem pierwszego rekina.

Samotność – w opowiadaniu pisarz ukazał potrzebę przebywania z drugim człowiekiem. Pomimo, iż Santiago uważał, że „nikt nie jest nigdy samotny na morzu”, to często powtarzał również: „Chciałbym tu mieć chłopca”. Nie wiadomo, czy gdyby rybak nie wypłynął w pojedynkę, to udałoby mu się dowieźć swoją wielką rybę w całości, ale z pewnością byłoby mu łatwiej tego dokonać. Manolin zawsze dbał o to, by starzec nie czuł się osamotniony na lądzie, dlatego wszędzie mu towarzyszył, a nawet jadał z nim posiłki.

Przyjaźń – motyw ten uwidacznia się we więzi łączącej Santiago z Manolinem. Ta relacja jest bardzo ważna dla starca. Chłopiec jest jedyną osobą, która nie bała się jego pecha i na której mógł zawsze polegać. To wspaniałe wsparcie pozwalało mu wciąż mieć nadzieję, że wreszcie pokona swoje fatum.

Pokonywanie własnych słabości – widzimy to na przykładzie Santiago. Rybak pomimo skaleczeń, skurczów i zmęczenia wciąż trzymał linkę z marlinem. Bohater zdawał sobie sprawę, iż nie może się poddać i stara się zapomnieć o fizycznym bólu. Udaje mu się również odżegnać wszelkie negatywne myśli, dzięki czemu dopina swego i dokonuje rzeczy niemożliwej, pokonał rybę większą od swojej łodzi.

Idol – motyw został zrealizowany głównie za sprawą zamiłowania Santiago do baseballa. Joe DiMaggio był dla starego rybaka wzorem do naśladowania. Stało się tak za sprawą faktu, iż zawodnik był trapiony licznymi kontuzjami, lecz zawsze wracał na boisko i, wkładając wielkie serce do gry, był najlepszy w całej lidze. Dla Manolina największym idolem był Santiago: „Stary nauczył chłopca łowić ryby i chłopiec go kochał”.

Zwierzę – motyw ten pojawia się wiele razy. W utworze mamy do czynienia z lwami, rekinami oraz, oczywiście, marlinem. Stworzenia te pełnią role metaforyczne oraz symboliczne.

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Inne

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies