„PrzedwioÅ›nie” – szczegółowe streszczenie - strona 2
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Przedwiośnie

„PrzedwioÅ›nie” – szczegółowe streszczenie

Autor: Karolina Marlêga

Na stronie trzydziestej siódmej owego „pamiÄ™tniczka” znajdowaÅ‚a siÄ™ wiadomość, „iż do liczby piÄ™tnastu obywateli na Rusi, którzy do powstania przystÄ…pili i caÅ‚ym swym majÄ…tkiem je poparli, należaÅ‚ Kalikst Grzegorz Baryka, dziedzic SoÅ‚owijówki z przylegÅ‚oÅ›ciami”. Mężczyzna ten byÅ‚ pradziadkiem Seweryna. Kalikst Baryka sÅ‚ono zapÅ‚aciÅ‚ za swoje poparcie dla powstania. Mężczyzna musiaÅ‚ w popÅ‚ochu przed Rosjanami opuÅ›cić swój dworek w SoÅ‚owijówce, który zostaÅ‚ doszczÄ™tnie spalony. Kalikst byÅ‚ zmuszony do tuÅ‚aczki i tak, z majÄ™tnego dziedzica, zostaÅ‚ biednym włóczÄ™gÄ…, paÅ‚ajÄ…cym siÄ™ każdej pracy na obczyźnie.

„SoÅ‚owijówka staÅ‚a siÄ™ mitem rodzinnym, klechdÄ…, podawanÄ… w coraz to innej postaci, o czymÅ› dalekim, sÅ‚awnym, dostojnym, przeogromnym”. Legenda o dworku z czasem urosÅ‚a do wielkich rozmiarów. Ojciec Seweryna pod notatkÄ… w pamiÄ™tniczku dopisaÅ‚ „Pilnować jak oka w gÅ‚owie”, byÅ‚a to informacja dla potomnych, aby pielÄ™gnowali wiedzÄ™ o swoim szlacheckim pochodzeniu.

Książka ta towarzyszyÅ‚a Sewerynowi podczas caÅ‚ego życia. Tak narrator mówi o znaczeniu pamiÄ™tniczka dla Seweryna: „ByÅ‚o w tej książeczce zawarte jak gdyby coÅ› z religii, której siÄ™ nawet nie wyznaje i nie praktykuje, lecz którÄ… siÄ™ z uszanowaniem toleruje. ByÅ‚o w niej coÅ› z zapachu kwiatu na wiosnÄ™, którego czÅ‚owiek silny, praktyczny i zajÄ™ty interesami nie spostrzega, choćby naÅ„ patrzaÅ‚, lecz który z niskiej ziemi i z cienia patrzy naÅ„ wiernie mimo wszystko i mimo wszystko woÅ„ swÄ… ku niemu wylewa”. PamiÄ™tniczek ten pozwalaÅ‚ mężczyźnie czuć siÄ™ lepszym od napotykanych po drodze urzÄ™dników i karierowiczów.

Po wielu latach kariery zawodowej Seweryn Baryka znalazÅ‚ siÄ™ w Baku, gdzie piastowaÅ‚ wysokie stanowisko i miaÅ‚ pod sobÄ… caÅ‚e biuro. MieszkaÅ‚ we wspaniaÅ‚ym apartamencie, którego podÅ‚ogi zdobiÅ‚y perskie dywany. Mieszkanie to byÅ‚o wyposażone w najdroższe i najwykwintniejsze sprzÄ™ty i dekoracje. Na koncie bankowym Baryki znajdowaÅ‚o siÄ™ wówczas kilkaset tysiÄ™cy rubli, odÅ‚ożonych na „czarnÄ… godzinÄ™”. Mężczyzna byÅ‚ szanowanym czÅ‚owiekiem, zwÅ‚aszcza w Å›rodowisku Polaków. Pod wpÅ‚ywem małżonki, Seweryn czÄ™sto myÅ›laÅ‚ o powrocie do Polski i o osiedleniu siÄ™ nad WisÅ‚Ä…, jednak wspaniaÅ‚a posada i jeszcze lepsze zarobki spowodowaÅ‚y, że nie opuÅ›ciÅ‚ Baku. Dodatkowo ciepÅ‚y klimat, wspaniaÅ‚e potrawy, sklepy i krajobrazy utrudniaÅ‚y opuszczenie piÄ™knego miasta. „NieÅ›wiadomie czy podÅ›wiadomie trzymaÅ‚o jeszcze przywiÄ…zanie do caÅ‚ego ukÅ‚adu stosunków, do przepotÄ™gi carsko-rosyjskiej, na której siedziaÅ‚o siÄ™ jak mucha na uprzęży Å›ciskajÄ…cej Å‚eb i boki dzikiego, obcego rumaka” - niewÄ…tpliwie byÅ‚ to najsilniejszy powód zatrzymujÄ…cy BarykÄ™ w Baku.
Bogacący się z każdym rokiem Seweryn całą swoją uwagę poświęcał Cezaremu. Chłopiec miał najlepszych nauczycieli języka francuskiego, angielskiego, niemieckiego i polskiego. W gimnazjum także uczyli go najlepsi i najdrożsi wychowawcy. Czarek był dobrym uczniem, ale mógłby być lepszym, gdyby nie przewrażliwieni rodzice, którzy częstokroć przerywali mu naukę w obawie, że się przemęcza. Seweryn spędzał mnóstwo czasu z synem sam na sam w swoim gabinecie, gdzie uczył go tabliczki mnożenia lub odrabiali wspólnie zadania z francuskiego, czy polskiego. Pomimo usilnych starań rodziców, ich dziecko wciąż dużo lepiej mówiło po rosyjsku niż po polsku.

CZĘŚĆ PIERWSZA: SZKLANE DOMY

Po wybuchu I wojny Å›wiatowej Seweryn zostaÅ‚ wcielony do armii rosyjskiej i wysÅ‚ano go na front zachodni. Cezary poczuÅ‚ swobodÄ™ i pokazaÅ‚ swoje prawdziwe oblicze. Matka nie potrafi zapanować nad niegrzecznym czternastolatkiem. Pani Jadwiga wspomina czasy spÄ™dzone w Siedlcach i swojego dawnego ukochanego – Szymona Gajowca. Seweryn wysyÅ‚a listy z frontu. Informuje, że walczy w Prusach Wschodnich, a nastÄ™pnie Karpatach.

Gdy Cezary skoÅ„czyÅ‚ czternaÅ›cie lat, powoÅ‚ano do wojska jego ojca, ponieważ wybuchÅ‚a wojna. Wydarzenie to zniszczyÅ‚o idyllÄ™ życia Baryków. Cezary odprowadziÅ‚ ojca do portu, gdzie czekaÅ‚ statek pÅ‚ynÄ…cy do Astrachania. MÅ‚odzieniec nie odczuwaÅ‚ z tego powodu żalu, lecz ekscytacjÄ™. PodobaÅ‚ mu siÄ™ widok ojca w mundurze oficerskim. ZupeÅ‚nie inaczej reagowaÅ‚a żona Seweryna, która od Å›witu do nocy lamentowaÅ‚a. „Dopiero gdy ojciec w gronie innych oficerów zostaÅ‚ na pokÅ‚adzie, a on sam z matkÄ… na brzegu, i kÅ‚adkÄ™ z haÅ‚asem odepchniÄ™to, Cezarek doznaÅ‚ napadu przerażenia, jakiego jeszcze nigdy w życiu nie doÅ›wiadczyÅ‚” wtedy też, mÅ‚odzieniec poczuÅ‚ przejmujÄ…cy smutek. Gdy Cezary wpadÅ‚ w lament ojciec krzyknÄ…Å‚, że niedÅ‚ugo wróci, ponieważ zwyciÄ™stwo armii rosyjskiej jest przesÄ…dzone, a dziaÅ‚ania zbrojne potrwajÄ…, co najwyżej dwa miesiÄ…ce. Cezary w drodze powrotnej do domu poczuÅ‚ siÄ™ wolnym, wyswobodzonym z ojcowskiej opieki. Co prawda Seweryn nigdy nie karaÅ‚ syna, ale sprawowaÅ‚ nad nim żelaznÄ… wÅ‚adzÄ™: „ByÅ‚y to kanony i paragrafy woli, narzucone z uÅ›miechem i w gronie pieszczotek. ByÅ‚ to rzÄ…d samowÅ‚adny i dyktatura tak niezÅ‚omna, iż nic, literalnie nic nie mogÅ‚o jej przeÅ‚amać”.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14    15    16    17    18    19    20    21    22    23    24    25    26    27    28    29    30    31    32    33    34    35    36    37    38    39    40    41    42  

Szybki test:

Seweryn w Moskwie pragnął odzyskać:
a) pieniądze i kosztowności
b) polski paszport
c) walizkÄ™
d) ważne dokumenty
RozwiÄ…zanie

Wiceministrem w powieści jest nazywany:
a) Cezary Baryka
b) Antoni Lulek
c) Hipolit Wielosławski
d) Szymon Gajowiec
RozwiÄ…zanie

Na charytatywnym balu Laura wykradła się z Cezarym do ogrodu podczas:
a) fortepianowego koncertu Wandy
b) tańca "kozaka"
c) podwieczorku
d) kolacji
RozwiÄ…zanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„PrzedwioÅ›nie” – szczegółowe streszczenie
„PrzedwioÅ›nie” – streszczenie w piguÅ‚ce
Czas i miejsce akcji w „PrzedwioÅ›niu”
Geneza „PrzedwioÅ›nia”
Funkcja mitu szklanych domów w „PrzedwioÅ›niu”
Problemy spoÅ‚eczne w „PrzedwioÅ›niu”
Obraz rewolucji w „PrzedwioÅ›niu”
Interpretacja zakoÅ„czenia „PrzedwioÅ›nia”
Historia w „PrzedwioÅ›niu”
Znaczenie tytułu powieści
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „PrzedwioÅ›nia”
Wizje Polski w „PrzedwioÅ›niu”
Życiorys Stefana Żeromskiego
Problematyka psychologiczna „PrzedwioÅ›nia”
Konstrukcja, kompozycja i narracja „PrzedwioÅ›nia”
Filozofia w „PrzedwioÅ›niu”
Ekranizacje „PrzedwioÅ›nia”
Stefan Żeromski - kalendarium twórczości
Najważniejsze cytaty w „PrzedwioÅ›niu”
Bibliografia




Bohaterowie
Cezary Baryka – szczegółowa charakterystyka
Droga życiowa Cezarego Baryki – od niedojrzaÅ‚ego czternastolatka do wciąż niedojrzaÅ‚ego dwudziestoczterolatka
Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „PrzedwioÅ›nia”
Jadwiga Baryka - charakterystyka
Seweryn Baryka – charakterystyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies