Dziad na to wspomina rabację galicyjską:

„Bawiom, bawiom, moiściewy,
a toć były dawniej gniewy!
Nawet była krew, rzezańce
i splamiła krew sukmany”.

Dziad przywołuje dalej krwawe zajścia, jakie miały miejsce na Galicji podczas walk. Ojciec nie może ich pamiętać, bo był za młody. Między rozmówcami rodzi się spór. Dziad wyraźnie nie żałuje wydarzeń, w których brał udział. Ojciec przyrównuje go do kruka:

„Ot wy, dziadu, jakby kruk,
włóczycie się przy weselu”.

Scena 27
Dziad, Żyd

Żyd traktuje Dziada jak członka służby weselnej. Zwraca mu uwagę, że podłoga w izbie do tańczenia nie jest odpowiednio zmieciona. Dziad odpowiada mu w ten sposób:

„Lepiej się im tańczy w błocie (…)”

Żyd wyjawia, że przybył na wesele w interesach. Dziad tak podsumował „interes” Żyda:

„Ciągnąć do swojego szynkwasu”.

Dziad jest pod wrażeniem ludzi z miasta, o których wypowiada się pochlebnie:

„(…) z chłopami się przywitali
jak się patrzy”.

Z kolei Żyd kąśliwie obnaża charakter spotkania inteligencji z chłopstwem:

„Taka szopka,
bo to nie kosztuje nic
potańcować sobie raz:
jeden Sas, a drugi w las”.

Scena 28
Żyd, Ksiądz

Ksiądz przywołuje do siebie Żyda i przypomina mu o tajemniczym terminie:

„Ano panie arendarzu,
jutro!”.

Panowie mają ze sobą jakieś interesy. Ksiądz sprzedaje coś Żydowi, ponieważ tylko z nim może robić interesy. Chłopi są biedni i nie stać ich na handel z kapłanem.

Nagle Żyd zauważa coś na sali i krzyczy, że między chłopami przy stołach wybuchła awantura. Czepiec urządza sobie bijatykę. Ksiądz wyraża swoje zdanie na temat stosunków panujących na wsi:

„A niech się ta chłopy biją.
To Mosiek w nich wódkę leje,
Żyd, chłop, wódka, stare dzieje”.

Wielebny zarzuca Żydowi, że bogaci się kosztem biednych chłopów. Żyd uważa, że Czepiec jest wściekły, ponieważ nazajutrz ma się stawić u niego i oddać swój dług. Boi się chłopa i woli do niego nie podchodzić, o czym świadczą słowa:

„Chamy piją.
Kto by zadarł z tą bestyją?”.

Scena 29
Żyd, Ksiądz, Czepiec

Czepiec słyszy kawałek rozmowy Żyda z Księdzem. Podchodzi. Ksiądz zarzuca mu, że ciągle szuka awantur, co chłop tłumaczy swoją zawziętością:

„Zawzięty jestem okrutnie,
po co mi się pies sprzeciwio”.

W końcu Żyd odważnie upomina się o swój dług, na co Czepiec ze wściekłością odpowiada:

„Ty psie ścirwo,
koniec twój? Łżesz! Łżesz nas się żywią,
ssają naszą krew – grosz łudzą,
nasze szyćko świństwem brudzą”.

Ksiądz staje w tym sporze po stronie Żyda, broniąc jego interesów. Proponuje mu pozwanie Czepca do sądu w przypadku, jeśli ten nie odda długu.

Chłop zarzuca wierzycielowi wygórowane ceny w karczmie, którą ten prowadzi. Żyd broni się, że ceny podyktowane są wysokim czynszem. Musi go płacić na ręce Księdza. Żyd Mosiek postanawia zastosować szantaż wobec kapłana. Jeśli Ksiądz nie nakłoni Czepca do spłacenia długu, to między nimi nie dojdzie do tajemniczego interesu. Ksiądz reaguje od razu, krzycząc na Czepca:

„Płaćcie dług!!”.

Czepiec na to z oburzeniem:

„To któż moich groszy złodzij,
czy Żyd jucha, cy dobrodzij!?”.

Ksiądz twierdzi, że największym złodziejem pieniędzy Czepca jest wódka. Skruszony chłop prosi kapłana o przebaczenie.

Scena 30
Pan Młody, Gospodarz

Bijatyka chłopów trwa na dobre. Pan Młody wyraźnie jest tym faktem zmartwiony i zaniepokojony. Za to Gospodarz zachwyca się ich zapałem i temperamentem. Wspomina o rabacji – wtedy też bardzo łatwo było wzniecić w chłopach zapał do walki:

„(…) tylko im zabłysnąć nożem,
a zapomną o imieniu Bożem –
taki rok czterdziesty szósty –
przecież to chłop polski także”.

Pan Młody mówi, ze słyszał opowiadania o rabacji, ale nie chce o niej myśleć, psuć sobie idealnego obrazu polskiej wsi. Gospodarz przestrzega go jednak:

„To, co było, może przyjś -”.

Pan Młody zapewnia, że inteligencja już zapomniała o tamtych strasznych wydarzeniach. Wybaczyła wszystko chłopom. Ale to nieprawda, nie zapomnieli:

„Myśmy wszystko zapomnieli;
mego dziadka piłą rżnęli…
Myśmy wszystko zapomnieli”.

Gospodarz mu wtóruje i dodaje do tego:

„Mego ojca gdzieś zadźgali,
gdzieś zatłukli, spopychali;
kijakami, motykami
krwawiącego przez lud gnali…
Myśmy wszystko zapomnieli”.

Pan Młody mówi też o zawiłości losów ludzkich i nieprzewidywalnej kolei wydarzeń:

„(…) myśmy wszystko zapomnieli:
o tych mękach, nędzach, brudzie;
stroimy się w pawie pióra”.

Gospodarz mówi Panu Młodemu o swojej wierze w lud i drzemiący w nim potencjał. O jego gotowości do walki o niepodległość. Opowiada, że czeka tylko na odpowiedni moment.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11  

Szybki test:

Żyd Mosiek zachwala Panu Młodemu poglądy:
a) Panny Młodej
b) Zosi
c) Racheli
d) Maryny
Rozwiązanie

Kto wątpi w szczęśliwą przyszłość państwa młodych?
a) Radczyni
b) Dziennikarz
c) Dziad
d) Żyd
Rozwiązanie

Dokończ cytat: "Trza być w butach ...:
a) przy gościach"
b) na weselu"
c) we własnym domy"
d) podczas tańców"
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Wesele” - krótkie streszczenie „Wesele” - streszczenie szczegółowe	„Wesele” - plan wydarzeń Geneza „Wesela” Wyspiańskiego Stanisław Wyspiański - biografia Mity narodowe w „Weselu” Wyspiańskiego Obraz inteligencji w „Weselu” Wyspiańskiego Obraz chłopów w „Weselu” Wyspiańskiego Ocena społeczeństwa w „Weselu” Wyspiańskiego „Wesele” jako dramat fantastyczny „Wesele” jako dramat realistyczny Symboliczne zakończenie „Wesela” Symbolika przedmiotów w „Weselu” Rola zjaw w „Weselu” Wyspiańskiego Struktura i odmiany dramatu w „Weselu” „Wesele” jako dramat narodowy „Wesele” jako dramat neoromantyczny „Wesele” jako dramat symboliczny Wymowa ideowa „Wesela” Wyspiańskiego Kalendarium życia i twórczości Stanisława Wyspiańskiego Stylizacja na gwarę w „Weselu” „Teatr mój widzę ogromny”, czyli koncepcja teatru ogromnego Czas i miejsce akcji w „Weselu” Wyspiańskiego Ponadczasowość „Wesela” Wyspiańskiego Symbolika w „Weselu” Najważniejsze cytaty „Wesela” Wybrane adaptacje „Wesela” w kulturze Bibliografia Premiera spektaklu „Wesele”
Bohaterowie
Bohaterowie „Wesela” i ich pierwowzory Panna Młoda - charakterystyka Pan Młody - charakterystyka Dziennikarz - charakterystyka Poeta - charakterystyka Gospodyni - charakterystyka Rachel - charakterystyka Czepiec - charakterystyka Żyd - charakterystyka Radczyni - charakterystyka Nos - charakterystyka Jasiek - charakterystyka Marysia - charakterystyka Ojciec - charakterystyka Dziad - charakterystyka Klimina - charakterystyka Ksiądz - charakterystyka Pozostali bohaterowie „Wesela”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies