Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Kamienie na szaniec
Czas, jak trafnie zauważyła Krystyna Heska-Kwaśniewicz, jest w utworze Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” „elementem ukonkretniającym wydarzenia”. Akcja rozgrywa się w ciągu trzech lat i obejmuje okres od czerwca 1939 roku do 20 sierpnia 1943.
Płaszczyznę temporalną rozdziału I, zatytułowanego „Słoneczne dni” można zaklasyfikować jako przedakcyjną. To w nim mowa o wycieczce przyjaciół z harcerstwa w góry:
„W początkach czerwca 1939 roku cała grupa Buków spośród klasy maturzystów wyruszyła pod wodzą Zeusa na dziesięciodniową wycieczkę w Beskidy śląskie”.
II. rozdział - „W burzy i we mgle” – to zapis osiemnastu miesięcy z życia bohaterów, a dokładnie od września 1939 roku do marca 1941. Ważnymi datami, będącymi jednocześnie swoistymi punktami odniesienia oraz otwierającymi czas akcji właściwej, są w nim:
- wrzesień 1939 - „Wrzesień 1939 roku był jednym z najstraszniejszych polskich miesięcy”, obejmuje wiadomości o wybuchu wojny i podróży harcerzy z Warszawy,
- początek października 1939 - powrót do stolicy,
- koniec października 1939 - przyłączenie się „Buków” do PLAN-u,
- grudzień 1939 – działania dywersyjne skierowane głównie na restauracje i dancingi,
- styczeń 1940 – masowe aresztowania aktywistów PLAN-u,
- jesień 1940 – początek nauki bohaterów w Szkole Budowy Maszyn,
- marzec 1941 – rozpoczęcie współpracy z Małym Sabotażem.
Z kolei rozdział „W służbie Małego Sabotażu” zamyka okres fabuły między wiosną 1941, a początkiem jesieni 1942 roku:
- wiosna 1941 – działania skierowane przeciw fotografom ze stolicy,
- 3 maja 1941 – rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja okazją do zawieszanie polskich flag,
- 11 listopada 1941 – kolejna historyczna data pretekstem do pisania hasła: „Polska zwycięży!” wszędzie, gdzie tylko się da,
- 11 lutego 1942 – oderwanie niemieckiej tablicy z pomnika twórcy teorii heliocentrycznej, Mikołaja Kopernika,
- czerwiec 1942 – kolejna akcja sabotażowa, czyli ostemplowanie „Nowego Kuriera Warszawskiego”,
- jesień 1942 - aresztowanie Jacka Tabęckiego,
- wrzesień 1942 - zajęcia hufca Szarych Szeregów.
Czwarty rozdział, zatytułowany „Dywersja”, jest zapisem akcji sabotażystów od listopada 1942 do marca 1943 roku i zawiera takie daty, jak:Czas i miejsce akcji „Kamieni na szaniec”
Autor: Jakub RudnickiCzas, jak trafnie zauważyła Krystyna Heska-Kwaśniewicz, jest w utworze Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” „elementem ukonkretniającym wydarzenia”. Akcja rozgrywa się w ciągu trzech lat i obejmuje okres od czerwca 1939 roku do 20 sierpnia 1943.
Płaszczyznę temporalną rozdziału I, zatytułowanego „Słoneczne dni” można zaklasyfikować jako przedakcyjną. To w nim mowa o wycieczce przyjaciół z harcerstwa w góry:
„W początkach czerwca 1939 roku cała grupa Buków spośród klasy maturzystów wyruszyła pod wodzą Zeusa na dziesięciodniową wycieczkę w Beskidy śląskie”.
II. rozdział - „W burzy i we mgle” – to zapis osiemnastu miesięcy z życia bohaterów, a dokładnie od września 1939 roku do marca 1941. Ważnymi datami, będącymi jednocześnie swoistymi punktami odniesienia oraz otwierającymi czas akcji właściwej, są w nim:
- wrzesień 1939 - „Wrzesień 1939 roku był jednym z najstraszniejszych polskich miesięcy”, obejmuje wiadomości o wybuchu wojny i podróży harcerzy z Warszawy,
- początek października 1939 - powrót do stolicy,
- koniec października 1939 - przyłączenie się „Buków” do PLAN-u,
- grudzień 1939 – działania dywersyjne skierowane głównie na restauracje i dancingi,
- styczeń 1940 – masowe aresztowania aktywistów PLAN-u,
- jesień 1940 – początek nauki bohaterów w Szkole Budowy Maszyn,
- marzec 1941 – rozpoczęcie współpracy z Małym Sabotażem.
Z kolei rozdział „W służbie Małego Sabotażu” zamyka okres fabuły między wiosną 1941, a początkiem jesieni 1942 roku:
- wiosna 1941 – działania skierowane przeciw fotografom ze stolicy,
- 3 maja 1941 – rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja okazją do zawieszanie polskich flag,
- 11 listopada 1941 – kolejna historyczna data pretekstem do pisania hasła: „Polska zwycięży!” wszędzie, gdzie tylko się da,
- 11 lutego 1942 – oderwanie niemieckiej tablicy z pomnika twórcy teorii heliocentrycznej, Mikołaja Kopernika,
- czerwiec 1942 – kolejna akcja sabotażowa, czyli ostemplowanie „Nowego Kuriera Warszawskiego”,
- jesień 1942 - aresztowanie Jacka Tabęckiego,
- wrzesień 1942 - zajęcia hufca Szarych Szeregów.
- przełom 1942 i 1943 roku - wysadzanie torów kolejowych,
-17 stycznia 1943 - zbiegnięcie Alka z ulicznej łapanki,
- luty 1943 – przymusowa ucieczka z Brackiej.
Rozdział „Pod Arsenałem” opisuje wydarzenia od 23 marca do 22 maja 1943 roku:
- 23 marca - aresztowanie Rudego,
- 26 marca – zrealizowanie akcji pod Arsenałem,
- 30 marca - śmierć Alka i Rudego,
- 30 kwietnia - rozstrzelania Schultza,
- 22 maja 1943 - egzekucja Langego.
Akcja przedostatniego rozdziału, noszącego tytuł „Celestynów”, rozpoczyna się i kończy w maju 1943 roku i dotyczy powstanie w getcie warszawskim oraz akcji pod tytułowym Celestynowem (20 maja 1943).
Ostatni rozdział „Wielka gra” to zapis letnich akcji pod Czarnocinem oraz w Sieczychach oraz literackie świadectwo śmierci Zośki (20 sierpnia 1943).
Miejscem akcji „Kamieni na szaniec” Kamiński uczynił przede wszystkim Warszawę. Jak trafnie zauważa znawczyni jego twórczości i miłośniczka dzieła, Krystyna Heska-Kwaśniewicz: „Pisarz każde zdarzenie zawsze bardzo dokładnie lokalizuje i w czasie, i w przestrzeni. Można z tą książką wędrować po Warszawie, śladami jej bohaterów; bez trudu odnajdziemy ulice, domy i miejsca opisane przez Kamińskiego, bo jest to nie tylko opowieść o ludziach, ale i o mieście. Warszawa żyje w Kamieniach; żyją jej ulice, place i mury. To one są przecież najbliższymi świadkami tego, co robią Szare Szeregi. Związanie tak bliskie akcji z konkretnymi miejscami jest ważne w aspekcie literackim, gdyż ukonkretnia wszystkie wydarzenia fabularne. Znamy zawsze miejsce i czas wydarzeń opisywanych przez autora” [K. Heska-Kwaśniewicz. „Wstęp [w:] A. Kamiński, „Kamienie na szaniec”, Warszawa 1995].
strona: 1 2
Szybki test:
Alek i Rudy umierają:a) 27 kwietnia
b) 11 lutego
c) 30 marca
d) 18 stycznia
Rozwiązanie
Akcja Kamieni na szaniec toczy się;
a) trzy lata
b) cztery lata
c) rok
d) dwa lata
Rozwiązanie
Oderwanie niemieckiej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika następuje:
a) 17 kwietnia 1942
b) 11 lutego 1942
c) 30 marca 1942
d) 3 maja 1942
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies