Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zdążyć przed Panem Bogiem

Bohaterowie reportażu „Zdążyć przed panem Bogiem”

Autor: Ewa Petniak

Bohater zbiorowy

Ofiary holokaustu oraz polegli w trakcie powstania w getcie warszawskim.

Bohaterowie indywidualni:

Marek Edelman – jest centralną postacią utworu i rozmówcą Hanny Krall. Relacjonuje wydarzenia, których był uczestnikiem i świadkiem. W czasie drugiej wojny światowej przebywał w warszawskim getcie, gdzie pracował jako goniec szpitalny. Codziennie opuszczał żydowską dzielnicę i wychodził na aryjską stronę, by zanieść krew chorych na tyfus do badania. Mimo iż w ten sposób los stwarzał mu szansę ucieczki, nigdy jej nie wykorzystał. Solidaryzował się z mieszkańcami getta. Na zlecenie Żydowskiej Organizacji Bojowej, do której należał, ratował aktywnych działaczy podziemia. Widział przemarsz 400 000 Żydów skazanych na zagładę. To tragiczne doświadczenie wpłynęło nie tylko na jego późniejszy życiorys i wybór zawodu lekarza - kardiochirurga, ale ukształtowało stosunek Edelmana do spraw ostatecznych (życia i śmierci).

W czasie powstania w getcie warszawskim, po śmierci Mordechaja Anielewicza pełnił funkcję komendanta, do niego należały wszystkie wiążące decyzje.

Edelman nie pozostaje obojętny na sprawy bieżące, stanowiące zagrożenie dla współczesnych wartości i świata.

Nie tak dawno, bo zaledwie w 1999 r., Marek Edelman wraz z Jackiem Kuroniem wystosowali list do prezydenta Czech Vaclava Havla, będący reakcją na wydarzenia związane z budową muru odgradzającego osiedle romskie od osiedla Czechów w Ustii nad Łabą. W jego fragmentach czytamy: „Szanowny Panie Prezydencie, jak Pan wie, od tygodnia stoi na uliczce Matiszcze mały betonowy mur, który stanowi wielkie zagrożenie. Wyraża on pogardę człowieka wobec człowieka. Złe rzeczy zaczynają się zawsze od drobiazgów. Ludzie w dwóch blokach przeszkadzają kilkunastu mieszkańcom, bo śmiecą, hałasują, śpiewają – każdy pretekst jest dobry. Przypominamy, że odgrodzenie Żydów zaczęło się od tego, że Żydzi mają wszy i tyfus plamisty. I też stanął dwumetrowy mur.(...)”

Profesor Jan Moll – w czasie II wojny światowej był chirurgiem w Radomiu, w szpitalu św. Kazimierza, po wojnie przeprowadza skomplikowane operacje serca:
„Profesor jest wysokim, szpakowatym, dystyngowanym mężczyzną. Ma piękne ręce.
-Chirurg musi wciąż ćwiczyć palce – mówi Profesor. – Jak pianista.”


Mordechaj Anielewicz – był synem handlarki ryb z Solca. W zeznaniach Edelmana jawi się jako stale głodny chłopak, trochę dziecinny, ale pełen werwy, który pomagał matce w sprzedaży towaru dopuszczając się przy tym drobnego oszustwa (malował skrzela ryb na czerwono, by wyglądały na świeże). Grabowski wspomina go jako buńczucznego młodzieńca skłonnego do bijatyk: „To przecież chłopak od nas, z dołu z Powiśla. W jednej ferajnie byliśmy, na rozróbkę, na skoki, na mordobicie z chłopcami z Woli albo z Górnego Mokotowa to zawsze razem się szło.”

Komendantem Żydowskiej Organizacji Bojowej został na własne życzenie. Kierował walkami w getcie w styczniu 1943 roku i podczas powstania. Widząc ogromną przewagę Niemców załamał się i wraz z grupą bojowników popełnił samobójstwo w bunkrze przy ul. Miłej 18, gdzie mieścił się sztab ŻOB. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Grunwaldu III klasy.

Adam Czerniaków – był inżynierem i prezesem Gminy w getcie. Po otrzymaniu wiadomości, że Niemcy planują „akcję przesiedleńczą”, popełnił samobójstwo 23 lipca 1942 roku. Dzień wcześniej ogłoszono akcję i codziennie dziesięć tysięcy ludzi miało być zgromadzonych na Umschlagplatzu i przygotowanych do wywózki. Na grobie prezesa Judenratu widnieje fragment wiersza Norwida: „...więc mniejsza o to, w jakiej spoczniesz urnie, bo grób twój jeszcze odemkną powtórnie, inaczej będą głosić twe zasługi...”

Oto jak ocenił postawę i działalność prezesa Gminy Żydowskiej Marek Edelman:

strona:    1    2    3  

Szybki test:

Doktor Teodozja Goliborska była współautorką pracy naukowej:
a) „Zawał serca”
b) „Choroba sercowa”
c) „Przeszczep serca”
d) „Choroba głodowa”
Rozwiązanie

Swoim ciałem zasłonił karabin maszynowy, by ułatwić współtowarzyszom wydostanie się z zagrożonego terenu:
a) Hennoch Rus
b) Zalman Frydrych
c) Icchak Cukierman
d) Michał Klepfisz
Rozwiązanie

Profesor Jan Moll – w czasie II wojny światowej był chirurgiem w:
a) Lublinie
b) Rzeszowie
c) Kielcach
d) Radomiu
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Zdążyć przed Panem Bogiem” – szczegółowe streszczenie
Streszczenie „Zdążyć przed Panem Bogiem” w pigułce
Nietypowy reportaż - „Zdążyć przed Panem Bogiem” – jako gatunek literacki
Czas i miejsce akcji w „Zdążyć przed Panem Bogiem”
Główna tematyka i przyjęcie „Zdążyć przed Panem Bogiem”
Powstanie w getcie warszawskim (kwiecień – maj 1943) – poszlaki historyczne
Holokaust – ogólny rys historyczny
Kształt artystyczny „Zdążyć przed Panem Bogiem”
Interpretacja tytułu „Zdążyć przed Panem Bogiem”
Mity a rzeczywistość w relacji Marka Edelmana
Hanna Krall - biografia
„Kto ratuje jedno życie, jakby cały świat ratował.” (słowa z Talmudu) - pomoc indywidualna i zorganizowana
Wobec Zagłady – postawy innych narodów
„...czy ludzie się kochali. (...)” – o miłości w getcie...
Marzec 1968 – jako miniaturowa replika i echo Holokaustu
Twórczość Hanny Krall – wybrane pozycje (chronologicznie):
Terminologia w „Zdążyć przed panem Bogiem”
Choroba głodowa i jej objawy
Bibliografia




Bohaterowie
Bohaterowie reportażu „Zdążyć przed panem Bogiem”
Marek Edelman - biografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies