Czas i miejsce akcji „Fausta”

Czas akcji pierwszej części dramatu nie został ściśle sprecyzowany. Fabuła Fausta rozgrywa się w średniowieczu – wskazują na to średniowieczne realia pracowni doktora. Rozpoczyna się przed dniem Wielkiej Nocy, kończy się w kilkanaście miesięcy lub lat później. Miejscem akcji są: pracownia Fausta, ulica w miasteczku, w którym mieszka główny bohater, Piwnica Auerbacha w Lipsku, chata wiedźmy, ulica w miasteczku, w którym mieszka Małgorzata, dom Marty i dom matki Małgorzaty, Góry Harcu (okolica Schierke i Elend), w których odbywa się Noc Walpurgi, więzienie.

W części drugiej wydarze... więcej

* * *

Główne wątki w „Fauście”

Droga Fausta do wiedzy – Faust przez całe swoje życie studiował wiele dziedzin nauki. W ten sposób posiadł ogromną wiedzę, tytuł doktora i szacunek ludzi. Dla mędrca nie znaczy to jednak zbyt wiele. Pragnie poznać to, co ukryte jest przed okiem zwykłego śmiertelnika. Skłania się ku czarnej magii, chce wezwać na pomoc duchy które umożliwiłyby mu przekroczenie granic nauki. Próba przywołania Ducha ziemi kończy się niefortunnie – mędrzec jest przerażony widokiem zjawy, która znika. Rozgoryczony Faust postanawia popełnić samobójstwo, lecz ostatecznie zwycięża w nim chęć życia. W końc... więcej

* * *

Geneza „Fausta”

Johann Wolfgang Goethe pracował nad Faustem prawie sześćdziesiąt lat, wielokrotnie powracając do pisania utworu, zmieniając niektóre sceny i dopisując nowe fragmenty. Już w latach 1773-75 pisarz zainteresował się postacią Fausta, którą znał między innymi z jarmarcznej książki, wydanej w 1587 roku przez Johanna Spiessa, pod tytułem: Historia o doktorze Johannie Fauście oraz dzieła Chrostophera Marlowe’a: Tragiczne dzieje doktora Fausta, wydanego w 1601 roku. Goethe w swoim dramacie odszedł od pierwowzoru postaci Fausta, którego postrzegano jako heretyka i oszusta. Uczyni... więcej

* * *

Symbole w „Fauście”

Johann Wolfgang Goethe w Fauście wykorzystał szereg symboli biblijnych i antycznych, których znajomość umożliwia właściwe zrozumienie i interpretację utworu.

Nawiązania do Biblii:
· Przemocą ciśnie się ku ciasnym wrotom (w. 52, Prolog w teatrze) – słowa zaczerpnięte z Ewangelii świętego Mateusza, 7, 13: „Wchodźcie przez ciasną bramę; albowiem szeroka jest brama i przestronna droga, która wiedzie na zatracenie, i wielu jest takich, którzy przez nią wchodzą”.

· Prolog w niebie – motyw przewodni zakładu diabła z Bogiem o dusz... więcej

* * *

„Faust” jako dramat romantyczny. Kompozycja

Faust Johanna Wolfganga Goethego jest tragedią, w której można odnaleźć cechy charakterystyczne dla dramatu romantycznego:

1. W utworze istnieją obok siebie dwa światy: realny i fantastyczny (nadprzyrodzony), przenikające się nawzajem. Pojawiają się duchy, anioły, bóstwa ze starożytnych wierzeń. Świat nadprzyrodzony tworzy warstwę symboliczną dramatu, za pomocą której Goethe przedstawiał własne przemyślenia i historię poszukiwania prawdy.

2. Widoczny jest subiektywizm i indywidualizm twórcy.

3. Odrzucona została klasyczna zasada trzech jedności: miejsca, czasu i akcji. Czas ak... więcej

* * *

Sztuka i zadania artysty – trzy koncepcje poezji w „Fauście”

W Prologu w teatrze Goethe zestawia ze sobą trzy koncepcje sztuki i wynikające z niej zadania artysty.

Dyrektor teatru reprezentuje koncepcję oświeceniową. Uważa, że sztuka powinna być przede wszystkim tworzona dla ludzi, musi być interesująca dla widza i zaskakiwać nowymi elementami. Dobra sztuka to taka, która przyciąga do teatru tłumy widzów i daje im poczucie zadowolenia. Dyrektor nie rozumie wzniosłych ideałów Poety, który według niego jest jedynie sługą widowni, odpowiedzialnym za odczucia widza. Sztuka powinna również posiadać właściwości dydaktyczne.

Innego zdania jest Poeta, ... więcej

* * *

Faust jako bohater romantyczny

Faust, główny bohater dramatu Johanna Wolfganga Goethego, łączy w sobie wiele cech charakterystycznych dla późniejszych bohaterów romantycznych.Przede wszystkim jest wielką indywidualnością i wybitną jednostką. W ciągu długiego życia posiadł ogromną wiedzę, dąży do przekroczenia granic nauki i poznania tego, co jest nieosiągalne dla zwykłego śmiertelnika. W poszukiwaniu prawdy zaczyna praktykować czarną magię i godzi się podpisać pakt z diabłem, a ceną za spełnienie jego pragnień staje się dusza mężczyzny. Podobnie jak bohaterowie romantyczni przechodzi wewnętrzną metamorfozę. Począt... więcej

* * *

Problematyka i uniwersalizm dzieła Goethego

Johann Wolfgang Goethe w Fauście poruszył odwieczne zagadnienie zmagania się człowieka, który jest geniuszem i wybitną jednostką, z ludzkimi ograniczeniami. Człowiek – geniusz zdobywa widzę, doświadczenie, lecz im więcej wie, tym silniej odczuwa swoją ludzką nieudolność. Stąd właśnie biorą się niepokoje głównego bohatera dramatu, jego rozgoryczenie i niezadowolenie. Z jednej strony Faust jest idealistą, który uważa się za równego Bogu i kieruje się pragnieniem odkrywania kolejnych tajników nauki. Z drugiej – zdaje sobie sprawę ze swoich ograniczonych możliwości, z tego, że jak... więcej

* * *

Bibliografia

1) Friedenthal R., Goethe, jego życie i czasy, Warszawa 1969

2) Hoesick F., Goethe i „najpiękniejsze dni” w jego życiu 1814 – 1832. Studium biograficzne, Warszawa 1931

3) Kleiner J., W kręgu Mickiewicza i Goethego, Warszawa 1938

4) Kleiner J., Osobistość i wartości ponadosobiste w „Fauście”, Kraków 1932

5) Łempicki Z., Goethe a prądy duchowe wieku XIX , Warszawa 1933

6) Milska A., Johann Wolfgang Goethe, Warszawa 1953

7) Piniński L., Goethe w rozmowach z Eckermannem, Kraków 1932

8) Rosenthal B., Kobiety w życiu Goethego, Kraków... więcej

* * *

„Faust” – najważniejsze cytaty

· Ja widzę tylko, jak się męczy człowiek.
Ten mały świata bóg snadź wcale się nie zmienia
I tak jest dziwny dziś, jak w pierwszym dniu stworzenia. [Mefistofeles; Prolog w niebie]

· Dopóki ziemskim cieszy on się życiem,
Nie bronięć śmiało koło niego krążyć.
Wiadomo: błądzi człowiek, póki dąży. [Bóg; Prolog w niebie]

· On zaś, półświadom aberracji swojej,
Gwiazd najpiękniejszych żąda z nieb sklepienia
I wraz najsłodszych chce ziemi upojeń.
I bliskość żadna ani dal nie koi
Nieustannego onej piersi wrzenia. [Mefistofeles o Fauście; Prol... więcej

* * *

Plan wydarzeń „Fausta”

1. Rozmowa Dyrektora, Poety i Komika o sztuce i zadaniach artysty.

2. Zakład między Bogiem a Mefistofelesem o duszę Fausta.

3. Faust zastanawia się nad sensem własnego życia.

4. Przywołanie Ducha ziemi.

5. Rozmowa z Wagnerem.

6. Myśli Fausta o samobójstwie.

7. Spacer Fausta i Wagnera.

8. Faust dostrzega czarnego psa.

9. Pudel zmienia się w diabła.

10. Diabeł usypia Fausta.

11. Wizyta Mefistofelesa w pracowni Fausta.

12. Pakt z diabłem.

13. Rozmowa Mefistofelesa z uczniem.

14. W Piwnicy Auerbacha.

15. Sztuczki Mefistofelesa.

16. Odmłodzenie Fausta.

17. Faust spotyka Małgorzatę.

18. Prezent dla dziewcz... więcej

* * *



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies