Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Faust

Główne wątki w „Fauście”

Autor: Dorota Blednicka

Droga Fausta do wiedzy – Faust przez całe swoje życie studiował wiele dziedzin nauki. W ten sposób posiadł ogromną wiedzę, tytuł doktora i szacunek ludzi. Dla mędrca nie znaczy to jednak zbyt wiele. Pragnie poznać to, co ukryte jest przed okiem zwykłego śmiertelnika. Skłania się ku czarnej magii, chce wezwać na pomoc duchy które umożliwiłyby mu przekroczenie granic nauki. Próba przywołania Ducha ziemi kończy się niefortunnie – mędrzec jest przerażony widokiem zjawy, która znika. Rozgoryczony Faust postanawia popełnić samobójstwo, lecz ostatecznie zwycięża w nim chęć życia. W końcu dochodzi do wniosku, że nie chce już zdobywać wiedzy, lecz pragnie przeżyć wszystkie rozkosze świata, których doświadczają ludzie. Umożliwia mu to pakt, który zawarł z diabłem.

Zakład między Bogiem a Mefistofelesem o duszę Fausta – Bóg jest przekonany, że Faust, jako człowiek, który wie, co jest prawe, nie ulegnie podszeptom diabła. Mefistofeles uważa, że z łatwością zwiedzie mędrca, który marzy o najsłodszych na ziemi rozkoszach. Stwórca zgadza się wystawić na próbę swego sługę, ponieważ dopóki Faust żyje i dąży do zaspokojenia swoich pragnień, może błądzić. Ostatecznie diabeł przegrywa zakład z Bogiem. Faust zyskuje zbawienie, ponieważ nigdy nie zrezygnował ze swoich pragnień i zawsze dążył do poznania sensu własnego życia.

Poszukiwania sensu życia przez Fausta – początkowo Faust sens życia widział w nauce i wiedzy, którą zdobywał przez całe swoje życie. Z czasem odkrył, że widza już mu nie wystarcza, ponieważ ma ograniczone możliwości. W jego sercu zrodziło się pragnienie poznania tego, co jest niedostępne dla zwykłego śmiertelnika. Zwiedziony przez Mefistofelesa pragnie poznać rozkosze i radości życia. Nie odnajduje satysfakcji w zabawie i ucztach. Nie zaznaje pełni szczęścia w miłości – kierowany egoistycznymi pobudkami żąda od diabła, aby umożliwił mu zdobycie miłości niewinnej dziewczyny. Uwodzi Małgorzatę i doprowadza do nieszczęścia – dziewczyna pośrednio przyczynia się do śmierci matki, której podaje środek nasenny, podarowany jej przez Fausta oraz śmierci brata, który ginie z rąk Fausta, kiedy staje w obronie godności siostry. Z przelotnego związku Fausta i Małgorzaty rodzi się dziecko, które dziewczyna zabija w obawie przed hańbą. Traci zmysły i zostaje uwięziona. Zrozpaczony Faust pragnie ją ocalić, lecz Małgorzata wybiera karę, którą musi ponieść za grzechy. Śmierć dziewczyny jest głębokim wstrząsem dla mędrca. Uwalnia się on spod wpływu diabła i stopniowo zaczyna rozumieć, że sensem życia człowieka nie jest zaspokajanie własnych pragnień i żądz, lecz praca na rzecz innych ludzi. Faust pragnie stworzyć idealne państwo, w którym żyliby szczęśliwi ludzie. W chwili, kiedy jego pragnienia wiążą się z działaniem, mającym uszczęśliwić innych, doznaje pełni szczęścia.
Miłość Fausta i Małgorzaty – miłość Małgorzaty i Fausta jest miłością tragiczną. Zafascynowany urodą dziewczyny Faust pragnie zdobyć jej uczucia. Jest przekonany, że bezgranicznie kocha Małgorzatę, lecz jego uczucia wynikają przede wszystkim z pożądania i namiętności. Małgorzata, niewinna, prosta i naiwna, ulega urokowi mężczyzny, który według niej pochodzi z wielkiego świata. Zakochana spełnia każde jego żądanie – usypia matkę by Faust mógł odwiedzić ją w pokoju. Jej nierozważne działania przyczyniają się do śmierci matki i brata. Porzucona dziewczyna rodzi dziecko Fausta i zabija je w obawie przed hańbą. Za morderstwo zostaje skazana na śmierć, lecz z pokorą przyjmuje karę za swoje grzechy i nie chce uciec z ukochanym. Po śmierci zostaje zbawiona i jako Pokutnica wstawia się za duszą Fausta przed Matką Boską.

Miłość Fausta i Heleny – Faust zakochuje się w Helenie Trojańskiej, najpiękniejszej kobiecie świata. Sprowadza ją z krainy umarłych na żądanie cesarza i dopiero wówczas uświadamia sobie, że przed laty, w chacie czarownicy, widział odbicie kobiety w magicznym zwierciadle. Dzięki mocy Mefistofelesa przenosi się do antycznej Sparty i sprawia, że Helena zostaje jego małżonką. Spędzają wspólnie wiele lat, odizolowani od świata, w arkadyjskiej krainie. Mają syna, Euforiona. W chwili śmierci Euforiona, umiera również Helena, która była jedynie iluzją i mogła mieć ludzki kształt dopóty, dopóki łączyła ją z życiem więź miłości do syna.

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Faust” – streszczenie szczegółowe
Johann Wolfgang Goethe – biografia
Geneza „Fausta”
Problematyka i uniwersalizm dzieła Goethego
Czas i miejsce akcji „Fausta”
Faust jako bohater romantyczny
„Faust” jako dramat romantyczny. Kompozycja
Główne wątki w „Fauście”
Plan wydarzeń „Fausta”
Johann Wolfgang Goethe – kalendarium życia i twórczości
Symbole w „Fauście”
Sztuka i zadania artysty – trzy koncepcje poezji w „Fauście”
„Faust” – najważniejsze cytaty
Bibliografia




Bohaterowie
Faust – charakterystyka bohatera
Mefistofeles - charakterystyka bohatera
Małgorzata - charakterystyka bohaterki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies