Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Faust

Faust jako bohater romantyczny

Autor: Dorota Blednicka

Faust, główny bohater dramatu Johanna Wolfganga Goethego, łączy w sobie wiele cech charakterystycznych dla późniejszych bohaterów romantycznych.Przede wszystkim jest wielką indywidualnością i wybitną jednostką. W ciągu długiego życia posiadł ogromną wiedzę, dąży do przekroczenia granic nauki i poznania tego, co jest nieosiągalne dla zwykłego śmiertelnika. W poszukiwaniu prawdy zaczyna praktykować czarną magię i godzi się podpisać pakt z diabłem, a ceną za spełnienie jego pragnień staje się dusza mężczyzny. Podobnie jak bohaterowie romantyczni przechodzi wewnętrzną metamorfozę. Początkowo jest człowiekiem, który skupia się wyłącznie na zaspokajaniu własnych, egoistycznych potrzeb. Zafascynowany urodą Małgorzaty pragnie zdobyć niewinną i dobrą dziewczynę. Dzięki diabelskim sztuczkom uwodzi ją i rozkochuje w sobie, stając się przyczyną jej tragedii. Śmierć Małgorzaty jest dla Fausta ogromnym wstrząsem. Uwalnia się spod destrukcyjnego wpływu Mefistofelesa i od tej pory rola diabła zostaje ograniczona do wypełniania rozkazów mędrca. Faust podczas swej wędrówki w czasie i przestrzeni doświadcza sławy i szczęśliwej miłości. W końcu uświadamia sobie, że sens ludzkiego życia nie może ograniczać się wyłącznie do własnych potrzeb. Mężczyzna zaczyna działać na rzecz ludzkości, pragnie szczęścia wszystkich ludzi. Z takiego przekonania rodzi się idea stworzenia idealnego państwa, w którym będą żyli naprawdę szczęśliwi ludzie. Bohater osiąga pełnię szczęścia, kiedy zaczyna robić coś dla innych ludzi.

Faust jest człowiekiem wewnętrznie rozdartym i wrażliwym, co również upodabnia go do bohaterów romantycznych. Nieustannie odczuwa niedosyt – wiedza, którą posiadł, jest dla niego niewystarczająca, nie zaznał w życiu radości, szacunek mieszkańców miasteczka jest dla niego czymś ironicznym, nie dorobił się żadnego majątku. Poddaje analizie każdy swój czyn i ma wyrzuty sumienia, kiedy jego pochopne decyzje stają się przyczyną nieszczęść innych ludzi. Cierpi po stracie Małgorzaty, obwinia się za jej śmierć i za śmierć staruszków, Filemona i Baucis. Jest także człowiekiem, który buntuje się przeciwko Bogu i ustanowionym przez niego prawom. Uważa się za istotę równą Stwórcy, pragnie przekroczyć ustalone przez Niego granice nauki. Przestaje ufać temu, co jest możliwe do zbadania i zaczyna interesować się siłami nadprzyrodzonymi i czarną magią. Podobnie jak bohaterowie romantyczni Faust jest rozczarowany światem, w którym przyszło mu żyć.
Elementem charakterystycznym dla biografii bohaterów romantycznych jest próba samobójcza. Faust w pewnym momencie staje na rozdrożu – zdobyta wiedza jest dla niego niewystarczająca, a próby wywołania duchów, które miały umożliwić mu wejście w wyższą sferę poznania, kończą się niepowodzeniem. Rozgoryczony mędrzec przygotowuje truciznę i zamierza popełnić samobójstwo. Przed ostatecznym krokiem powstrzymują go dźwięki wielkanocnych dzwonów, które przywołują w jego pamięci wspomnienia z młodości i wyzwalają chęć życia.

Wszystkie te cechy przybliżają Fausta do bohaterów, których ukształtowała literatura romantyczna. W jego charakterze można jednak odnaleźć cechy, które odróżniają go od bohaterów romantycznych. Faust nie jest, tak jak oni, człowiekiem młodym i niedoświadczonym. W chwili rozpoczęcia akcji dramatu jest starcem w podeszłym wieku, który posiadł ogromną wiedzę i doświadczenie, ma za sobą lata studiów i pracy naukowej, osiągnął tytuł doktora i jest cenionym wykładowcą. Później niż bohaterowie romantyczni przeżywa wielką, nieszczęśliwą miłość – co prawda fizycznie zostaje odmłodzony dzięki zaklęciom czarownicy, lecz emocjonalne jest starym człowiekiem.

Faust łączy w sobie cechy charakterystyczne dla bohaterów romantycznych i oświeceniowych. Jest człowiekiem doby oświecenia, wykształconym i dążącym do dalszego zdobywania wiedzy, lecz w pewnym momencie przestaje ufać „mędrca szkiełku i oku” i zwraca się ku innym sferom poznania.

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Faust” – streszczenie szczegółowe
Johann Wolfgang Goethe – biografia
Geneza „Fausta”
Problematyka i uniwersalizm dzieła Goethego
Czas i miejsce akcji „Fausta”
Faust jako bohater romantyczny
„Faust” jako dramat romantyczny. Kompozycja
Główne wątki w „Fauście”
Plan wydarzeń „Fausta”
Johann Wolfgang Goethe – kalendarium życia i twórczości
Symbole w „Fauście”
Sztuka i zadania artysty – trzy koncepcje poezji w „Fauście”
„Faust” – najważniejsze cytaty
Bibliografia




Bohaterowie
Faust – charakterystyka bohatera
Mefistofeles - charakterystyka bohatera
Małgorzata - charakterystyka bohaterki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies