Czas i miejsce akcji „Hamleta”
Akcja dramatu rozgrywa siÄ™ w Elzynorze, siedzibie króla Danii. Rozpoczyna siÄ™ na tarasie obronnym w zimnÄ… noc, nastÄ™pnie przenosi siÄ™ do wnÄ™trza zamku. Poza dwiema scenami na wspomnianym już tarasie, jednej na cmentarzu i jednej na polach przed zamkiem, reszta akcji dramatu rozgrywa siÄ™ w kilku komnatach siedziby rodu królewskiego.Czas historyczny nie zostaÅ‚ Å›ciÅ›le okreÅ›lony przez Szekspira. Przypuszczalnie akcja rozgrywa siÄ™ miÄ™dzy piÄ™tnastym a szesnastym wiekiem. ÅšwiadczÄ… o tym wspomniane w tekÅ›cie fakty historyczne, takie jak wspomniane przez Rozenkranca „wojna teatrów” i „innowacje”, czyli k... wiÄ™cej
Geneza „Hamleta”
Pierwsza wzmianka na temat Szekspirowskiego Hamleta pojawiÅ‚a siÄ™ 26 lipca 1602 roku w tak zwanym Stationers’ Register, jako sztuka zatytuÅ‚owana The Revenge of Hamlet Prince [of] Denmark (Zemsta Hamleta KsiÄ™cia Danii). W artykule autor zawarÅ‚ informacjÄ™, iż dramat byÅ‚ wówczas nowoÅ›ciÄ…, granÄ… przez TrupÄ™ Lorda Szambelana.WiÄ™kszość badaczy literatury jest zdania, iż Szekspir opublikowaÅ‚ Hamleta po 1601 roku i przed 1603 rokiem. Artysta napisaÅ‚ swoje najwiÄ™ksze tragedie w latach 1601 – 1606, a Hamlet byÅ‚ pierwszÄ… z nich. Wkrótce po tym dziele ... wiÄ™cej
Problematyka „Hamleta”
Dzieło Williama Szekspira porusza wiele istotnych problemów, skupiając się głównie na analizie natury człowieka.Angielski dramaturg umieszcza głównego bohatera w sytuacji, w której musi poradzić sobie ze zdradą i morderstwem swojego ojca przez najbliższych członków swojej rodziny. Pierwszym tematem przedstawionym w dramacie jest zatem zemsta. Nie tylko główny bohater został obarczony obowiązkiem przywrócenia honoru rodziny poprzez dokonanie odwetu. Młody Fortynbras odbudowywał dobre imię swojego ojca poprzez podboje terytorialne. Hamlet musiał pomścić rodzica poprzez zamordowanie Klaudiu... więcej
„Być albo nie być...” - problematyka życia i Å›mierci w „Hamlecie”
Rozważania na temat Å›mierci towarzyszÄ… ludziom zazwyczaj w czasach ich mÅ‚odoÅ›ci, zastanawiajÄ… siÄ™ oni wtedy nad ideÄ… wÅ‚asnej Å›miertelność oraz swoich najbliższych. Hamlet po Å›mierci ojca zdaÅ‚ sobie sprawÄ™, iż życie ludzkie nie trwa wiecznie, doprowadziÅ‚o go to do zadumy nad wÅ‚asnym odejÅ›ciem. Jak wiÄ™kszość nastolatków, książę rozważaÅ‚ nad samobójstwem, lecz nie miaÅ‚ pewnoÅ›ci, czy tak prostym Å›rodkiem uwolni siÄ™ od mizernoÅ›ci swojego życia. PowÄ…tpiewaÅ‚ w życie pozagrobowe, gdy wypowiedziaÅ‚ znamienne i jakże sÅ‚ynne sÅ‚owa monologu:„Być albo nie być, to wielkie pytanie.
Jestli w istoc... więcej
Filozofia w „Hamlecie”
Doktrynami filozoficznymi, których można siÄ™ doszukać w utworze sÄ… relatywizm, egzystencjalizm oraz sceptycyzm.RelatywistycznÄ… myÅ›l wyraziÅ‚ tytuÅ‚owy bohater, gdy zwróciÅ‚ siÄ™ do Rozenkraca sÅ‚owami: „W rzeczy samej, nic nie jest zÅ‚em ani dobrem samo przez siÄ™, tylko myÅ›l nasza czyni to i owo takim”. Twierdzenie, że nic nie jest prawdziwe poza umysÅ‚em jest zakorzenione w greckiej sofistyce. SofiÅ›ci argumentowali, że jeÅ›li poznanie jest możliwe jedynie za pomocÄ… zmysłów, które każdy z ludzi odbiera w inny sposób, to nie ma caÅ‚kowicie obiektywnej prawdy, ani prawdy ... wiÄ™cej
Religia w „Hamlecie”
W utworze można doszukać siÄ™ odniesieÅ„ zarówno do katolicyzmu, jak i protestantyzmu, dwóch najwiÄ™kszych religii ówczesnej Europy. Duch wyjawiÅ‚ Hamletowi, iż po Å›mierci nie zostaÅ‚y wobec niego zastosowane podstawowe czynnoÅ›ci pogrzebowe, charakterystyczne dla tradycji katolickiej:„Skoszony w samym kwiecie moich grzechów:
Bez namaszczenia, bez przygotowania,
Bez porachunku z sobÄ… wyprawiony
Zdać porachunek z win jeszcze nie zmytych”.
W przeciwieństwie do poprzedniego króla, pochówek Ofelii zawierał elementy właściwe dla tej religii. Co prawda ksiądz nie zezwolił na odprawianie requiem... więcej
Motyw kobiety w „Hamlecie”
W opublikowanym w 1957 roku eseju zatytuÅ‚owanym Matka Hamleta, Carolyn Heilbrun broniÅ‚a kobiecych bohaterek Hamleta. Autorka dowodziÅ‚a, iż Szekspir nie zawarÅ‚ w tekÅ›cie utworu informacji, że Gertruda wiedziaÅ‚a o tym, iż Klaudiusz zamordowaÅ‚ jej poprzedniego męża. Mężczyźni, którzy interpretowali Hamleta, przez stulecia trwali w bÅ‚Ä™dnym, wedÅ‚ug Heilburn, przekonaniu, jakoby królowa byÅ‚a współwinna tej zbrodni, ponieważ taki zarzut padÅ‚ z ust jej syna. Kobieta dowodziÅ‚a, iż nie byÅ‚o żadnego ewidentnego dowodu na to, że Gertruda dopuÅ›ciÅ‚a siÄ™ cudzołóstwa. W dodatku byÅ‚a p... wiÄ™cejKompozycja, budowa i jÄ™zyk „Hamleta”
W Hamlecie Szekspir złamał kilka z obowiązujących w jego czasach zasad. Wbrew Poetyce Arystotelesa bardziej niż na akcji skupił się na postaci głównego bohatera. Najważniejszymi momentami akcji utworu nie są krwawe wydarzenia, ale monologi, w których Hamlet wyjawiał swoje motywy i myśli widowni. Ponadto autor, co wydaje się dość nietypowe dla jego twórczości, nie wprowadził fabuły pobocznej, podporządkowując całą treść dramatu zmaganiom tytułowego bohatera z zagadnieniem zemsty.W utworze łatwo doszukać się nieciągłości czy niekonsekwencji akcji. Przykładowo, gdy Hamlet ... więcej
Plan wydarzeÅ„ „Hamleta”
1.Podczas jednej z nocnych wart, na murach zamku gwardzistom ukazał się duch zmarłego króla Danii, brata ówczesnego władcy Klaudiusza.2.Horacy, przyjaciel dworu, wraz ze strażnikami powiadomił o niezwykłym zjawisku Hamleta, młodego księcia, syna zmarłego króla i Gerturdy, ówczesnej królowej Danii.
3.Tytułowy bohater dowiedział się od zjawy ojca, że ten nie zmarł we śnie od ukąszenia żmii, jak głosiła oficjalna wersja, ale został zamordowany przez swojego brata, Klaudiusza. Duch nakazał księciu zemstę na stryju.
4.Hamlet początkowo ogarnięty zapałem do zemsty z biegiem czasu zaczął rozmyślać, przez c... więcej
„Hamlet” jako przykÅ‚ad tragedii szekspirowskiej
Odzwierciedlenie cech dramatu szekspirowskiego w Hamlecie:1. Brak zasady trzech jednoÅ›ci (miejsca, czasu i akcji) – akcja dramatu toczy siÄ™ w różnych lokacjach, choć głównie na zamku w Elzynorze. Rzadko, ale jednak, akcja przenosi siÄ™ na cmentarz, czy pola poÅ‚ożone przed zamkiem. Czas akcji rozciÄ…gniÄ™ty jest na kilka miesiÄ™cy. Jedynie jedność akcji zdaje siÄ™ być zachowana.
2. Niezachowanie zasady decorum – Szekspir używa zarówno jÄ™zyka podniosÅ‚ego jak i potocznego czy komicznego. Robi to za sprawÄ… drugoplanowych bohaterów, takich jak grabarze czy wartownicy.
3. Wpro... więcej
Ekranizacje „Hamleta”
NajwczeÅ›niejszym dzieÅ‚em filmowy przedstawiajÄ…cym fragment Hamleta byÅ‚ piÄ™ciominutowy film, w którym głównÄ… rolÄ™ mÄ™skÄ… zagraÅ‚a wybitna aktorka Sarah Bernardt. Obraz pochodziÅ‚ z roku 1900 i przedstawiaÅ‚ scenÄ™ pojedynku ksiÄ™cia z Laertesem. Kolejne nieme ekranizacje dzieÅ‚a Szekspira powstawaÅ‚y w 1907, 1908, 1910, 1913 i 1917 roku. W 1948 roku ukazaÅ‚ siÄ™ Hamlet, którego gwiazdÄ… byÅ‚ Laurence Olivier. Akademia Filmowa nagrodziÅ‚a obraz Oskarami za najlepszy film oraz najlepszÄ… rolÄ™ mÄ™skÄ…. DzieÅ‚o skupiaÅ‚o siÄ™ najbardziej na ukazaniu kompleksu Edypa, aby lepiej to uwypuklić w roli ... wiÄ™cejNajważniejsze cytaty „Hamleta”
„SÅ‚owem, rzetelnym bÄ…dź sam wzglÄ™dem siebie,A jako po dniu noc z porzÄ…dku idzie,
Tak za tym pójdzie, że i względem drugich
BÄ™dziesz rzetelnym”.
Ostatnia rada Poloniusza dana Laertesowi przed jego wyjazdem do Paryża
„TrochÄ™ wiÄ™cej niż synowcze,
A mniej niż synu”.
Tak Hamlet opisuje stosunki między nim a Klaudiuszem
„Treść tej nauki postawiÄ™ na straży
Mojego serca. Nie idź jednak, bracie,
Za śladem owych fałszywych doradców,
Którzy nam stromą i ciernistą ścieżkę
Cnoty wskazujÄ…, a sami tymczasem
KroczÄ… kwiecistym szlakiem bÅ‚Ä™dÃ... wiÄ™cej
Bibliografia
1.Allardyce N., Dzieje dramatu, t. I, tÅ‚um H. Krzeczkowski, Warszawa 1983.2.Fluchère H., Szekspir, dramaturg elżbietaÅ„ski, Warszawa 1965.
3.Helsztyński S., Hamlet Williama Szekspira, Warszawa 1969.
4.Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 2003.
5.Kott J., Szekspir współczesny, Warszawa 1965.
6.Kulawik A., Poetyka, Kraków 1997.
7.Zomkowski J., Literatura powszechna, Świat Książki, Warszawa 1997.... więcej
NawiÄ…zania do „Hamleta” w sztuce
MalarstwoDramat o duÅ„skim ksiÄ™ciu i jego rozterkach posÅ‚użyÅ‚ za inspiracjÄ™ wielu artystom. Szczególnie w malarstwie widoczna jest wielka fascynacja Hamletem. Najbardziej znane w tym zakresie sÄ… obrazy wielkiego francuskiego malarza romantycznego Eugène’a Delacroix. W 1839 roku namalowaÅ‚ on obraz zatytuÅ‚owany Hamlet i Horacjo na cmentarzu, na którym przedstawiÅ‚ wydarzenie opisane w pierwszej scenie piÄ…tego aktu, a mianowicie rozmowÄ™ tytuÅ‚owego bohatera z grabarzem. Artysta uchwyciÅ‚ moment, w którym jeden z robotników przekazywaÅ‚ czaszkÄ™ Yoryka.
Cztery lata późni... więcej
kontakt | polityka cookies