Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Hamlet

Filozofia w „Hamlecie”

Autor: Karolina Marl�ga

Doktrynami filozoficznymi, których można się doszukać w utworze są relatywizm, egzystencjalizm oraz sceptycyzm.

Relatywistyczną myśl wyraził tytułowy bohater, gdy zwrócił się do Rozenkraca słowami: „W rzeczy samej, nic nie jest złem ani dobrem samo przez się, tylko myśl nasza czyni to i owo takim”. Twierdzenie, że nic nie jest prawdziwe poza umysłem jest zakorzenione w greckiej sofistyce. Sofiści argumentowali, że jeśli poznanie jest możliwe jedynie za pomocą zmysłów, które każdy z ludzi odbiera w inny sposób, to nie ma całkowicie obiektywnej prawdy, ani prawdy absolutnej.

Ten sam fragment Hamleta zawiera element filozofii egzystencjalnej. Bohater zastanawiał się, czy cokolwiek istnieje samoczynnie, czy tylko dzięki temu, że o tym myśli. Jest to również związane ze słynnym monologiem „Być albo nie być”, wygłoszonym przez tytułowego bohatera, gdzie „być” może być odczytywane jakopytanie o egzystencję. Rozważania księcia na temat samobójstwa mają bardziej wymiar religijny, aniżeli filozoficzny.

Hamlet w największym stopniu przesiąknięty jest charakterystycznym dla Szekspira sceptycyzmem, który był odpowiedzią na renesansowy humanizm. Zwolennicy humanizmu uważali, iż człowiek z natury był dobry i niezdolny do czynienia zła, ponadto był najwspanialszym stworzeniem boskim.

Przeciwstawiający się temu twierdzeniu sceptycyzm Hamleta najlepiej widać we fragmencie:

„Od niejakiego czasu, nie wiem skąd, ze szczętem humor straciłem; zarzuciłem dawne przywyknienia i tak ponure popadłem usposobienie, że ten piękny obszar ziemski pustynią mi się wydaje; to wspaniałe sklepienie tam w górze, ten cudnie wiszący firmament, ta majestatyczna przestrzeń złotymi obsypana iskrami niczym innym nie jest w moich oczach, jak tylko marnym, zaraźliwym zbiorem wyziewów. Jak doskonałym tworem jest człowiek! Jak wielkim przez rozum! Jak niewyczerpanym w swych zdolnościach! Jak szlachetnym postawą i w poruszeniach! Czynami podobnym do anioła, pojętnością zbliżonym do bóstwa! Ozdobą on i zaszczytem świata. Arcytypem wszech jestestw! A przecież czymże jest dla mnie ta kwintesencja prochu?”.

Szekspir nie uważał człowieka za doskonały twór boski, ale za próżne i wręcz śmieszne stworzenie, które nie jest nawet panem samego siebie, a śmie nazywać się władcą świata.

Zobacz inne artykuły:

Inne

Charakterystyka Hamleta - „On sam jest rodu swego niewolnikiem”
Geneza „Hamleta”
„Hamlet ”- streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Hamleta”
Problematyka „Hamleta”
Streszczenie „Hamleta” w pigułce
Charakterystyka Gertrudy
Charakterystyka Klaudiusza
Charakterystyka Ofelii
Życiorys Szekspira
Religia w „Hamlecie”
Filozofia w „Hamlecie”
„Być albo nie być...” - problematyka życia i śmierci w „Hamlecie”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Hamleta”
„Hamlet” jako przykład tragedii szekspirowskiej
Kompozycja, budowa i język „Hamleta”
Psychoanaliza „Hamleta”
Nawiązania do „Hamleta” w sztuce
Plan wydarzeń „Hamleta”
Motyw kobiety w „Hamlecie”
Ekranizacje „Hamleta”
Kalendarium życia i twórczości Szekspira
Zdania o twórczości Szekspira
Twórczość Szekspira
Najważniejsze cytaty „Hamleta”
Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies