Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Pozytywizm
Choć jeden z najważniejszych wierszy patriotycznych Marii Konopnickiej, zatytułowany „Rota”, powstał na przełomie 1907 i 1908 roku, to przeleżał aż prawie dwa lata w mało poczytnym piśmie „Przodownicy”, i dopiero w 1910, czyli w roku grunwaldzkich uroczystości skierowanych przeciw uciskowi i mających antyrojalistyczną wymowę – „wyszła na świat”, rozpowszechniona przez autorkę w kilku innych tytułach.
Po jego oficjalnej premierze rozpętała się podobna burza wśród społeczeństwa polskiego i zagranicznego, jak po publikacji głośnego „O Wrześni”.
Wymierzony przeciw polityce germanizacyjnej kanclerza Rzeszy Otto von Bismarcka, autora słynnej groźby skierowanej do matek polskich dzieci – miały po niemiecku śpiewać do snu swoim pociechom – tekst stał się na wiele lat naszą pieśnią narodową, a jego przesłanie - symbolem myśli i uczuć umęczonych Polaków.
Był obecny podczas najważniejszych państwowych uroczystości, na przykład 15 lipca 1910 roku - w czasie odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego (pomnika Władysława Jagiełły) w Krakowie. Wówczas to chór odśpiewał skomponowany specjalnie na uroczystość 500-lecia bitwy pod Grunwaldem przez Feliksa Nowowiejskiego „Hymn grunwaldzki”, czyli „Rotę”.
Wiersz ten, będący kontrkandydatem „Mazurka Dąbrowskiego” do pełnienia funkcji hymnu narodowego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, został uznany rok wcześniej, w 1918, za „największą zasługę życia” Konopnickiej, określanej od chwili jego popełnienia w środowisku poetów nie „Konopnicką”, lecz „autorką Roty”. Głośny artykuł opublikowany w „Kurierze Warszawskim” z 22 listopada rzeczonego roku wzywał do wyciągnięcia wniosków z tekstu poetki: „Nadszedł czas złożenia hołdu pamięci wielkiej poetki Marii Konopnickiej, której Rota stała się hasłem i pobudką do czynu narodowego”.
Powszechna cześć, oddawana autorce „Roty” nie była niestety jedynym sposobem jego odbioru. Pojawiło się mnóstwo negatywnych opinii, wiersz zaczął budzić sprzeciwy w społeczeństwie, czego przykładem może być reakcja na odśpiewanie wersu „Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz” po zakończeniu zebrania ludowego, gdy Ludwik Puget zaczął krzyczeć, że „protestuje przeciw śpiewaniu tej zwrotki, wyrażającej minimalny nasz program w stosunku do Niemców”. Fakt nagrodzenia go gromkimi brawami pomimo, iż przed chwilą nie chciano dopuścić go do głosu, a wręcz szykowano się do bójki świadczy o rozchwianiu polskiego społeczeństwa w pierwszej połowie XX wieku.
To właśnie przytoczony wers wzbudzał największe kontrowersje. Jak przytacza Maria Szypowska w opracowaniu „Konopnicka jakiej nie znamy”, swój głos w tej sprawie zabrał nawet Tadeusz Boy-Żeleński. W 1921 roku w felietonie w „Nich spucken” napisał: „nigdy nie mogłem słuchać tego ustępu pieśni bez najwyższej przykrości i niesmaku”.Rota – analiza i interpretacja
Choć jeden z najważniejszych wierszy patriotycznych Marii Konopnickiej, zatytułowany „Rota”, powstał na przełomie 1907 i 1908 roku, to przeleżał aż prawie dwa lata w mało poczytnym piśmie „Przodownicy”, i dopiero w 1910, czyli w roku grunwaldzkich uroczystości skierowanych przeciw uciskowi i mających antyrojalistyczną wymowę – „wyszła na świat”, rozpowszechniona przez autorkę w kilku innych tytułach.
Po jego oficjalnej premierze rozpętała się podobna burza wśród społeczeństwa polskiego i zagranicznego, jak po publikacji głośnego „O Wrześni”.
Wymierzony przeciw polityce germanizacyjnej kanclerza Rzeszy Otto von Bismarcka, autora słynnej groźby skierowanej do matek polskich dzieci – miały po niemiecku śpiewać do snu swoim pociechom – tekst stał się na wiele lat naszą pieśnią narodową, a jego przesłanie - symbolem myśli i uczuć umęczonych Polaków.
Był obecny podczas najważniejszych państwowych uroczystości, na przykład 15 lipca 1910 roku - w czasie odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego (pomnika Władysława Jagiełły) w Krakowie. Wówczas to chór odśpiewał skomponowany specjalnie na uroczystość 500-lecia bitwy pod Grunwaldem przez Feliksa Nowowiejskiego „Hymn grunwaldzki”, czyli „Rotę”.
Wiersz ten, będący kontrkandydatem „Mazurka Dąbrowskiego” do pełnienia funkcji hymnu narodowego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, został uznany rok wcześniej, w 1918, za „największą zasługę życia” Konopnickiej, określanej od chwili jego popełnienia w środowisku poetów nie „Konopnicką”, lecz „autorką Roty”. Głośny artykuł opublikowany w „Kurierze Warszawskim” z 22 listopada rzeczonego roku wzywał do wyciągnięcia wniosków z tekstu poetki: „Nadszedł czas złożenia hołdu pamięci wielkiej poetki Marii Konopnickiej, której Rota stała się hasłem i pobudką do czynu narodowego”.
Powszechna cześć, oddawana autorce „Roty” nie była niestety jedynym sposobem jego odbioru. Pojawiło się mnóstwo negatywnych opinii, wiersz zaczął budzić sprzeciwy w społeczeństwie, czego przykładem może być reakcja na odśpiewanie wersu „Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz” po zakończeniu zebrania ludowego, gdy Ludwik Puget zaczął krzyczeć, że „protestuje przeciw śpiewaniu tej zwrotki, wyrażającej minimalny nasz program w stosunku do Niemców”. Fakt nagrodzenia go gromkimi brawami pomimo, iż przed chwilą nie chciano dopuścić go do głosu, a wręcz szykowano się do bójki świadczy o rozchwianiu polskiego społeczeństwa w pierwszej połowie XX wieku.
Napisany w pierwszej osobie liczby mnogiej wiersz Marii Konopnickiej jest tekstem skierowanym do zbiorowości, a mianowicie do wszystkich Polaków pragnących wyzwolenia swej ojczyzny spod obcego panowania, o czym świadczą rozpoczynające ją słowa przysięgi:
„Nie rzucim ziemi skąd nasz ród”
Pozostający pod zaborami lud ma tylko jedno zadanie: musi bronić Ducha polskiego narodu do ostatniej kropli krwi, do momentu, aż się „rozpadnie w proch i pył / Krzyżacka zawierucha”. Poetka jasno określiła sposoby obrony: nie można wyemigrować z kraju („Nie rzucim ziemi…”), nie można się podawać i zniechęcać chwilowymi niepowodzeniami („Nie damy…, Bronić będziemy…”), ponieważ misji odzyskania niepodległości przyświecają najszczytniejsze idee („Duch będzie nam hetmanił”).
strona: 1 2
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies