Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Pozytywizm
Adam Asnyk, jako reprezentant poezji „czasów niepoetyckich”, czyli epoki pozytywizmu, napisał wiele wierszy będących odpowiedzią na trwającą w jego czasach dyskusję pokoleniową. Obok liryku „Daremne żale” o motywie konfliktu generacyjnego traktuje również wiersz „Do młodych”.
Utwór podejmuje trop znany w polskiej i światowej literaturze od najwcześniejszych czasów:
Partner serwisu: 
kontakt | polityka cookies
Do młodych - wiadomosci wstępne
Adam Asnyk, jako reprezentant poezji „czasów niepoetyckich”, czyli epoki pozytywizmu, napisał wiele wierszy będących odpowiedzią na trwającą w jego czasach dyskusję pokoleniową. Obok liryku „Daremne żale” o motywie konfliktu generacyjnego traktuje również wiersz „Do młodych”.
Utwór podejmuje trop znany w polskiej i światowej literaturze od najwcześniejszych czasów:
- w „Biblii” mamy opowieść o królu Dawidzie i Absalomie, traktującą o konflikcie syna z ojcem o władzę;
- ks. Józef Baka w tekście „Młodym uwaga”, gdzie tytułowe pokolenie symbolizuje prostoduszność i łatwowierność, podczas gdy stare jest znakiem dojrzałości i życiowej mądrości;
- Maurycy Mochnacki „O literaturze polskiej XIX wieku” - ten wiersz także podejmuje motyw konfliktu pokoleń;
- Adam Mickiewicz w utworze „Romantyczność” przyjrzał się konfliktowi romantyków z klasykami, podobnie w wierszu „Oda do młodości” (młodość wyidealizowana, a starość nazwana czasem marazmu). To w pierwszym z wymienionych tytułów pojawia się nieśmiertelna prawda o sile wiary:
„Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko […]
Miej serce i patrzaj w serce!”; - Aleksander Fredro w komedii „Śluby panieńskie”, gdzie odmienne poglądy na instytucję małżeńską prezentują starsi Radost i Dobrójska oraz młodsi Gucio i Aniela;
- Aleksander Świętochowski w rozprawie „My i wy”, czyli młodzi pozytywiści kontra starzy romantycy, gdzie autor podkreślił różnice pokoleniowe będące przeszkodą w wyznawaniu tych samych racji:
„My jesteśmy młodzi, nieliczni, nie rządzący się widokami materialnych korzyści, uwolnieni z obowiązku hołdowania pewnym stosunkom i znajomościom, wypowiadamy swoje przekonania otwarcie, nie lękamy się sądu i kontroli, pragniemy ją rozciągnąć na wszystkich, pragniemy pracy i nauki w społeczeństwie, pragniemy wywołać siły nowe, zużytkować istniejące, skierować uwagę przed, a nie poza siebie – oto nasze wady. Wy jesteście starzy, liczni, krępowani między sobą tysiącem niewidzialnych nici, skradacie się ze swoimi zasadami nieśmiało, żądacie w literaturze spokoju, nieruchomości, każecie wszystkim patrzyć w przeszłość, szanować nawet jej błędy, chcecie, ażeby was, tak jak senatorów rzymskich, była zawsze jedna tylko liczba, ażeby was nikt nie sądził, nikt o nic nie upominał – oto wasza zasługa. Czy idąc tak odmiennymi drogami, możemy się spotkać kiedykolwiek i uszanować wzajemnie swoje cele? Nigdy! Wiemy to – między naszymi obozami popalone mosty, pozrywane groble”. - Gabriela Zapolska w tragikomedii „Moralność pani Dulskiej”;
- Władysław Reymont w epopei „Chłopi”, gdzie osią fabuły jest konflikt między ojcem i synem: Maciejem Boryną i Antkiem;
- „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej - pokoleniowa kłótnia obejmuje przede wszystkim seniora i potomka rodu Korczyńskich – Benedykta i Witolda, którzy nie mogą dojść do porozumienia w kwestiach światopoglądowych oraz wychowawczych;
- Stanisław Mrożek w dramacie „Tango”, przyglądający się sporowi konserwatywnego przedstawiciela najmłodszego pokolenia, Artura, z reprezentantem starszyzny, Edkiem:
„Tu już nie ma w ogóle żadnej tradycji ani żadnego systemu, są tylko fragmenty, proch! Bezwładne przedmioty. Wyście wszystko zniszczyli i niszczycie ciągle, aż zapomnieliście sami, od czego się właściwie zaczęło”; - Bolesław Prus w „Lalce”, przedstawiającej, jak uważał sam autor, konflikt trzech grup idealistów:
„Nasz idealizm ma w powieści trzy typy, cechujące się tym, że każdy z nich goni za wielkimi dziełami, a nie dba o małe, podczas gdy realista Szlangbaum, wykonując małe prace zdobywa kraj. Rzecki jest idealistą politycznym, Ochocki naukowym, a Wokulski bardzo złożonym jako człowiek epoki przejściowej”;
strona: 1 2
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies