Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Pozytywizm

Do młodych - interpretacja

Autor: Karolina Marl�ga

Napisany w 1880 roku wiersz „Do młodych” Adama Asnyka jest nazywany lirycznym manifestem twórców „poezji czasów niepoetyckich” . Autor szczegółowo wykłada w nim charakter misji, jaka spoczywa na barkach pokolenia, którego sam jej członkiem. Rolę generacji można zdefiniować jako przede wszystkim sięganie po „nowe życie” oraz rozprzestrzenianie pozytywistycznej idei technicznego i kulturowego postępu, cywilizacyjnego rozwoju i naukowych metod poznania świata.

Podmiot liryczny wypowiada się w imieniu całego pokolenia. Używając drugiej osoby liczby mnogiej stara się przekazać innym ludziom rady i wskazówki. Utwór rozpoczyna się zagrzewającym do walki wykrzyknieniem:
„Szukajcie prawdy jasnego płomienia!
Szukajcie nowych, nie odkrytych dróg...”.

Dwuwiersz można interpretować jako nawiązanie do filozofii Augusta Comte’a, który postulował konieczność poszukiwania „nowych dróg” za pomocą wiedzy i rozumu i po dziś dzień uchodzi nie tylko za ojca filozofii pozytywistycznej, ale również takich nauk jak socjologia i metodologia:
„Nowa filozofia różni się od dawnej swą dążnością do suwania wszelkich poszukiwań przyczyn pierwszych i celowych, uważając je za bezpłodne”, pisał w Metodzie pozytywnej w szesnastu wykładach, Comte.
Wracając do dzieła Asnyka, popiera on drążenie przyczyny wszelkich zjawisk, nieustanne pogłębianie wiedzy i poszerzanie horyzontów myślowych, kulturowych, społecznych. Autor cyklu „Nad głębiami” był zdania, że jedynie racjonalne podejście do świata i kierowanie się zdroworozsądkowymi argumentami w podejmowaniu decyzji zapewnią postęp, rozwój i zbliżenie się do jedynego Absolutu, czyli Boga:
„Za każdym krokiem w tajniki stworzenia
Coraz się dusza ludzka rozprzestrzenia,
I większym staje się Bóg!”.

W kolejnej części podmiot poświęca miejsce na uprzedzenie adresata jego manifestu przed złudnymi naukami płynącymi z „mitów”, „legend” i „urojeń”:
„Choć otrząśniecie kwiaty barwnych mitów,
Choć rozproszycie legendowy mrok,
Choć mgłę urojeń zedrzecie z błękitów,
Ludziom niebiańskich nie zbraknie zachwytów,
Lecz dalej sięgnie ich wzrok”.

Nawet, jeśli człowiekowi uda się oddzielić prawdę od fikcji, „otrząsnąć”, „rozproszyć” i „zedrzeć” mrok i mgłę, to zawsze będzie narażony na „niebiańskie (…) zachwyty”, czyli nieprawdziwe złudzenia. Ważne jest, aby wykształcił w sobie umiejętność „sięgania dalej”, patrzenia ponad iluzoryczne omamy, poszukiwania istoty.

Trzecia zwrotka jest przywołaniem historii i osiągnięć przodków. Choć każda epoka rządzi się nowymi prawami, jej rozwój determinują odmienne poglądy i cele, spychając na dalszy plan „wczorajsze sny”, to zawsze trzeba pamiętać o niezmiennej prawdzie – działaniu na rzecz poszerzania wiedzy:
„Nieście więc wiedzy pochodnię na czele
I nowy udział bierzcie w wieków dziele,
Przyszłości podnoście gmach!”.

Idąc przed siebie, nie można negować przeszłości, tylko czerpać z niej naukę:
„Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy,
Choć macie sami doskonalsze wznieść;
Na nich się jeszcze święty ogień żarzy,
I miłość ludzka stoi tam na straży,
I wy winniście im cześć!”

Przodkom należy się szacunek i pamięć, pozytywiści powinni przywoływać na każdym kroku osiągnięcia romantyków, z należytą estymą oddawać im cześć.

Ostatnia strofa liryku jeszcze raz podkreśla konieczność zażegnania konfliktu pokoleń:
„Ze światem, który w ciemność już zachodzi
Wraz z całą tęczą idealnych snów,
Prawdziwa mądrość niechaj was pogodzi
I wasze gwiazdy, o zdobywcy młodzi.

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Asnyk Adam

Analiza porównawcza utworów „Oda do młodości” Adama Mickiewicza i „Do młodych” Adama Asnyka
Limba - interpretacja i analiza
Limba - wiadomości wstępne
Daremne żale - interpretacja i analiza
Między nami nic nie było - interpretacja
Do młodych - interpretacja
Do młodych - wiadomosci wstępne

Konopnicka Maria

Rota – analiza i interpretacja
O Wrześni - interpretacja i analiza
O Wrześni - geneza
Wolny najmita - analiza
Wolny najmita - interpretacja

Inne

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies