Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Cudzoziemka

Motywy literackie w „Cudzoziemce”

Autor: Dorota Blednicka

Motyw samotności – Poczucie samotności przez całe życie towarzyszy głównej bohaterce powieści Marii Kuncewiczowej „Cudzoziemka”. Róża Żabczyńska wszędzie czuje się obco. W Rosji uważana była za Polkę, w Polsce – ze względu na akcent – za Rosjankę, na prowincji – za damę z dużego miasta, a za granicą za cudzoziemkę. Samotna jest również w małżeństwie. Nie kocha swojego męża, Adama, rozpamiętując przez całe życie pierwszą, dziewczęcą miłość do Michała Bądskiego. Życie kobiety to nieustanne cierpienie, wspominanie i tęsknota za utraconym uczuciem. Ta izolacja od świata sprawia, że Róża nie potrafi znaleźć swojego miejsca, co pogłębia jej samotność.

Równie samotna jest córka skrzypaczki – Marta. Od najmłodszych lat pozbawiona przez matkę kontaktu z rówieśniczkami, później realizująca marzenia i ambicje Róży, która w dziewczynie dostrzegła wielki talent muzyczny, nie odnalazła szczęścia nawet w małżeństwie. Poślubiła mężczyznę, wybranego jej przez Żabczyńską, który rozumiał jej miłość do muzyki, lecz nie potrafił okazywać cieplejszych uczuć. Osamotniona Marta, spragniona namiętności, szukała tych uczuć w ramionach innych mężczyzn. Samotność dokucza również Adamowi. Przez całe małżeństwo żyje w cieniu innego mężczyzny, ma świadomość tego, że uwielbiana przez niego żona wciąż myśli o Michale Bądskim. Adam marzył o prawdziwym, spokojnym domu, małżeńskiej poufałości i szczęściu. Niestety, Róża nie potrafiła mu tego zapewnić, żyli pod jednym dachem, lecz w rzeczywistości obok siebie.

Motyw córki – Marta jest najmłodszym dzieckiem Róży i Adama, dzieckiem niechcianym przez matkę, poczętym w noc, kiedy mężczyzna siłą wyegzekwował swoje małżeńskie prawa. Dla Adama Marta jest wymarzoną córką, „nieodrodną córeczką tatusia” – jak mawiała zawsze Róża. Mężczyzna przelał na dziewczynkę całą miłość, której nie mógł ofiarować żonie i synowi. Matka przez pierwsze lata życia Marty nie interesowała się nią, nie okazywała żadnych uczuć, była obojętna i nienawidziła dziecka. Z zawziętością śledziła córkę, upajała się jej strachem. W pewnym momencie chciała nawet otruć dziewczynkę, myśląc, że w ten sposób zemści się ostatecznie na mężu. Zemsty dokonała w inny sposób – odbierając Adamowi córkę. Okazało się, że dziewczyna posiada piękny głos i Róża podjęła decyzję o dalszym życiu Marty. Uznała, iż córka jest w stanie zrealizować jej marzenia o sławie i powinna uczyć się śpiewu. Marta, przez całe dzieciństwo łaknąca matczynej miłości, zrezygnowała z własnych marzeń o szkole rolniczej, poświęciła również wspaniałe porozumienie łączące ją z ojcem i zaczęła spełniać pragnienia Róży.
Motyw syna – Władysław, syn Róży i Adama, przez całe życie pozostawał pod wpływem matki, będąc niejako uzależnionym od skrzypaczki, pełen podziwu dla niej i ciekawości. Od najmłodszych lat musiał okazywać jej troskę i ślepą miłość. Róża, świetnie manipulująca uczuciami najbliższych, zmusiła syna do zerwania zaręczyn z pierwszą narzeczoną. Później niszczyła spokój jego żony i dzieci. Władyś przez wiele lat pozostawał rozdarty między miłością do matki a miłością do Jadwigi.

Motyw ojca – Adam przez całe życie stara się być dobrym i kochającym ojcem. Śmierć syna Kazia przyjmuje zgodnie z zasadą „Bóg dał – Bóg zabrał”, czego nie może wybaczyć mu żona. Z życia Władysia wycofuje się, widząc, że Róża darzy chłopca zaborczą miłością. Zupełnie inne relacje łączą go z córką. Marta jest jego dzieckiem – ukochanym, wymarzonym, upragnionym. Od chwili narodzin opieka nad dziewczynką spada na barki mężczyzny – matka nie interesuje się córką, nie chce jej karmić. Adam rozpieszcza Martę, łączy ich prawdziwe porozumienie i silna więź emocjonalna. Pragnie, aby dziewczynka była szczęśliwa, choć często musi ukrywać się z okazywaniem jej czułości, aby nie drażnić żony. Z czasem traci córkę, która staje się dla Róży narzędziem zemsty na mężu. Kobieta, wbrew woli Adama, decyduje, że dziewczyna będzie uczyła się śpiewu. Adam bezradnie patrzy, jak Marta stopniowo oddala się od niego i staje się ulubienicą matki.

strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
Streszczenie szczegółowe „Cudzoziemki”
„Cudzoziemka” – streszczenie w pigułce
Geneza „Cudzoziemki” Marii Kuncewiczowej
Główne wątki w „Cudzoziemce” Marii Kuncewiczowej
Czas i miejsce akcji „Cudzoziemki”
Kompozycja i struktura „Cudzoziemki” Marii Kuncewiczowej
„Cudzoziemka” jako powieść psychologiczna
Tragizm postaci Róży - „Dwa imiona – dwa życia: pierwsze krótkie i prawdziwe; drugie wymyślone, długie, nadto długie… Pierwsze – kwiat, miłość i nieszczęście. Drugie: szacunek ludzi, honor, powolna śmierć duszy&#
„Cudzoziemka” – wyjaśnienie tytułu
Motywy literackie w „Cudzoziemce”
Plan wydarzeń „Cudzoziemki”
Biografia Marii Kuncewiczowej
Maria Kuncewiczowa – kalendarium życia i twórczości
Krytyka literacka o „Cudzoziemce” Marii Kuncewiczowej
Adaptacje „Cudzoziemki”
Najważniejsze cytaty z „Cudzoziemki”
Bibliografia




Bohaterowie
Róża Żabczyńska - charakterystyka postaci
Władysław – charakterystyka postaci
Marta – charakterystyka postaci
Adam – charakterystyka postaci



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies