Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Cudzoziemka

Najważniejsze cytaty z „Cudzoziemki”

Autor: Jakub Rudnicki

- Mój kraj… W Taganrogu nie chodziłam do cerkwi, tylko do kościoła. Koleżanki, kiedy pop szedł korytarzem, odsuwały się ode mnie: Polaczka. A w kościele kazania były po francusku i nikt na mnie jak na swoją nie patrzył… Do Warszawy przyjechałam – powiedzieli: „Moskiewka, akcent kacapski i śniada jak diablica”. W Petersburgu – warszawskaja barysznia. Nad Wołgę mąż zawiózł – grafinia ze stolicy, artystka. Teraz, na starość – do Warszawy z powrotem. Znowu to samo: „Pani z kresów czy z Rosji? Bo od razu poznać, że obca”. No i tutaj: eine Fremde… Czyż nieprawda? Zawsze i wszędzie tak: cudzoziemka.

- Ona jest zła – myślała Jadwiga – nic dziwnego, że żadna chwila jej nie cieszy, że każdy dzień pragnie czym prędzej zabić pracą, fantazjami, obłędnym dążeniem nie wiadomo dokąd.

- Myślałam, że w cudownym takim kraju, gdzie w końcu października wieczory lipcowe, gdzie na grobach siedzą i całują się, a w grobach – werbena... ja myślałam, że tutaj śmierć niestraszna! Ach, Władyś ty mój – straszna, wszędzie zawsze straszna dla człowieka, który urodził się i nie żył. Nie żył wcale! Rozumiesz ty – nie żył? Władyś, jakże ja będę umierać, kiedy ja nie żyłam wcale?

- Zabierano jej przecież jedno po drugim wszystko, co ją przywiązywało do ziemi. Najpierw Luiza odebrała Taganrog – szumne, dostatnie dzieciństwo, bezbolesną ojczyznę; później kursistka moskiewska – Michała, mistrz January odebrał wielkość, Adam – szczęście, wreszcie śmierć odebrała Kazia, a życie odbiera Władysia. Cóż miała począć z tą nędzą, z tą pustką?

- Ale nie przekonał jej Michał o swojej winie. To Bóg był winien. To on nie okazał się godnym ojcem ludzi. Dopuścił zło, zamiast dobra. A może nie był dość potężny, aby złemu zapobiec? Róża odtąd traktowała Boga – wedle napięcia uczuć – raz jako nieprzyjaciela, raz jako istotę uginającą się pod ciężarem władzy. Zaprzeczyć mu istnienia nie umiała.

- Zmąciły się myśli. Liście i woda zaczęły szumieć, światło księżycowe zabrzęczało jak struna e. Róża cała przemieniła się w słuch. Dźwięk światła coraz był wyraźniejszy, chwytała już tonacje, rozróżniała klucze, rytm tętnił w skroniach. Nuciła. Melodie stawały się konkretne, zorkiestrowane coraz dokładniej, w końcu utworzyły allegro non troppo z koncertu D-dur Brahmsa. Miesiąc temu poznała ten koncert (Ysay grał go w Moskwie) i doznała takiego zachwytu, jakiego nie czuła nigdy nawet z powodu Kreutzerowskiej Sonaty… Tak, niczym innym nie była piękna noc, tylko koncertem D-dur Brahmsa.

- Róża, wyzuta z gniewu i dostojeństwa, rozczerwieniona alkoholem, skłonna do wszelkiej ugody, przerażała ich.

- Tak przyjemnie patrzeć w świat, kiedy ma się serce dobre… Właściwie mało ja świata zaznałam.

- Adam, przebacz… Mnie serce kraje się, kiedy myślę o twoim życiu. Ale pomyśl ty także o moim. Mówisz: nie potrafiłeś nienawidzić. Ależ to szczęście twoje wielkie. Czy zastanowiłeś się kiedy, jak mnie ciężko, jak nieludzko było żyć w moją nienawiścią? A dlaczegóż ty – dobry i rozumiejący – nie wyratowałeś mnie, głupiej? Dlaczego bałeś się mnie, Adamie? Dlaczego? Żałosnym, starczym głosem odrzekł: Jakże ja mogłem ciebie od ciebie samej wyratować?

- „Diese Nase. Diese Wundersch�ne Nase…” Któż to już raz powiedział tak o mnie, przy mnie? Jakież to sprawy jedyne, nieziszczone, najlepsze i najgorsze, zaczęły się od tych słów?

- Nie mogę o zdrajcy tym myśleć i milczeć; nie mogę. Wszystko, los cały mój on mnie odebrał. Zdradził – i świat zdradził razem z nim: Bóg, Polska, każdy dzień, noc każda mnie później zdradzała przez czterdzieści pustych lat!!!

- Powiedziałam: dzięki Gerhardtowi odpuściłam moim winowajcom i sama o odpuszczenie proszę. Ty pewnie zapytasz się zaraz: dlaczego? A ot, córko moja, dlatego, że on jeden nie zląkł się mnie. On jeden nie słuchał słów moich, tylko serca posłuchał. On jeden dzieciństwo w starym moim sercu zobaczył. Nie perswadował nic, nie walczył ze mną, nie obrażał się i nie pochlebiał: głupie ręce skrępował, językowi złemu kazał milczeć – serca słuchał i męczarnię jego zrozumiał.

strona: 1 2 3

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
Streszczenie szczegółowe „Cudzoziemki” „Cudzoziemka” – streszczenie w pigułce	Geneza „Cudzoziemki” Marii Kuncewiczowej Główne wątki w „Cudzoziemce” Marii Kuncewiczowej Czas i miejsce akcji „Cudzoziemki” Kompozycja i struktura „Cudzoziemki” Marii Kuncewiczowej „Cudzoziemka” jako powieść psychologiczna Tragizm postaci Róży - „Dwa imiona – dwa życia: pierwsze krótkie i prawdziwe; drugie wymyślone, długie, nadto długie… Pierwsze – kwiat, miłość i nieszczęście. Drugie: szacunek ludzi, honor, powolna śmierć duszy&# „Cudzoziemka” – wyjaśnienie tytułu Motywy literackie w „Cudzoziemce” Plan wydarzeń „Cudzoziemki” Biografia Marii Kuncewiczowej Maria Kuncewiczowa – kalendarium życia i twórczości Krytyka literacka o „Cudzoziemce” Marii Kuncewiczowej Adaptacje „Cudzoziemki” Najważniejsze cytaty z „Cudzoziemki” Bibliografia
Bohaterowie
Róża Żabczyńska - charakterystyka postaci Władysław – charakterystyka postaci Marta – charakterystyka postaci Adam – charakterystyka postaci

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies