Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Quo vadis

Ideologiczna wymowa „Quo vadis”

Autor: Dorota Blednicka

Opozycyjne zestawienie pięknego, rozpustnego, pełnego przepychu świata cezara ze światem bogatych duchowo chrześcijan, przełożyło się również na sens ideowy utworu. Sienkiewicz, ukazując zepsucie pogan, wyraził tak naprawdę swe niezrozumienie dla panującego pod koniec XIX wieku nastroju dekadentyzmu i atmosfery nitscheanizmu. Świat chrześcijan, przedstawiony w atmosferze religijnego uniesienia, to próba zwrócenia uwagi na tradycję i zasady moralne, jakie niosła ze sobą wiara. Zasady te, jak podkreślał Sienkiewicz, obce były ludziom w XIX stuleciu, a mogły przynieść odnowę moralną i społeczną.

Powieść Quo vadis odczytywano jako odpowiedź pisarza na panujący pod koniec wieku nastrój dekadentyzmu, zaś w prześladowaniach chrześcijan dostrzegano analogię do sytuacji Polaków pod zaborami.

W czasach Sienkiewicza, kiedy ukazała się powieść, odczytywano ją także w sensie patriotycznym. Autor zastosował paralelę pomiędzy prześladowaniami i ostatecznym zwycięstwem chrześcijan a losem Polaków, uciemiężonych pod jarzmem zaborców. Polacy mieli ostatecznie pokonać zaborcę tak, jak chrześcijanie zwyciężyli pogański Rzym. Tadeusz Zieliński w rozprawie Idea Polski w dziełach Sienkiewicza, dostrzegł w postaci Ligii, której słowiańskie pochodzenie sugerował Sienkiewicz, alegorię Polski. W takiej interpretacji scena ratowania dziewczyny przez Ursusa na arenie amfiteatru, zyskała głębsze znaczenie. Ligia – Polska, przywiązana do rogów germańskiego tura, zostaje ocalona przez Ursusa, który miał symbolizować siłę polskiego narodu.

Obok wymiaru filozoficznego i patriotycznego Quo vadis traktuje również o podstawowych zasadach etycznych. Autor wyraźnie nakreślił postawy życiowe, wzory zachowań i na nowo wyznaczył, a właściwie przypomniał, kanony tego, co dobre i tego, co złe. Takie postępowanie moralizatorsko – dydaktyczne wynikało nie tylko z założeń pozytywistycznej ideologii, ale również z chęci zwrócenia uwagi czytelnika na stan moralności końca XIX wieku.

Przedstawiając dwa światy w powieści Quo vadis, Sienkiewicz nadał temu opozycyjnemu zestawieniu głęboki sensu filozoficzny, patriotyczny i etyczny. Poruszając tak ważne treści, powieść zyskała nowe, ciekawe i wartościowe znaczenie.

Szybki test:

Ursus miał symbolizować:
a) przewagę polskiej siły nad intuicją
b) nieprzemyślane uniesienia Polaków
c) siłę zaborców
d) siłę polskiego narodu
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Quo vadis”- streszczenie szczegółowe „Quo vadis”- krótkie streszczenie Geneza „Quo vadis” Marek Winicjusz – charakterystyka postaci Biografia Henryka Sienkiewicza Prawda historyczna w „Quo vadis” Ideologiczna wymowa „Quo vadis” Artyzm „Quo vadis” Chilon Chilonides – charakterystyka postaci Neron – charakterystyka postaci Ligia – charakterystyka postaci Petroniusz – charakterystyka postaci Charakterystyka pozostałych bohaterów Plan wydarzeń „Quo vadis” Obraz dwóch światów w „Quo vadis” – chrześcijańskiego i rzymskiego Kalendarium życia Sienkiewicza Ekranizacje „Quo vadis” Krytyka literacka o „Quo vadis” Kalendarium twórczości Sienkiewicza „Quo vadis” - najważniejsze cytaty O Sienkiewiczu powiedzieli… Ciekawostki o Sienkiewiczu Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies