Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Barok

Róża - wiadomości wstępne

Autor: Karolina Marl�ga

„Róża od wieków dawała natchnienie pisarzom. Wspomniałam już Horacego, Kochanowskiego, przywołam jeszcze Anakreonta, Dantego, Roman de la Rose, a z utworów dwudziestowiecznych choćby Małego księcia Antoine'a Saint-Exup�ry'ego czy Imię róży Umberta Eco. W literaturze polskiej również odnajdujemy motyw róży. W antologii Jacka Kolbuszewskiego Strofy o kwiatach (1981) zamieszczono wiele wierszy na jej temat. Zwraca uwagę, iż florystyczna poezja doby przedromantycznej reprezentowana jest niemal wyłącznie przez utwory poświęcone róży, tak jakby inne kwiaty nie zasługiwały na zainteresowanie. Przywołuje się w zbiorze wiersze Jana Kochanowskiego, Daniela Naborowskiego, Wespazjana Kochanowskiego, Franciszka Karpińskiego, Marii Wirtemberskiej, Szymona Konopackiego, Jana Nepomucena Kamińskiego, opiewające piękno kwiatu i wykorzystujące jego znaczenie metaforyczne. W okresie romantyzmu róża zaczęła być traktowana jak inne, chętnie opisywane przez poetów, kwiaty. Ponowny tryumf przezywa na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. „Gdyby sporządzić listę najpopularniejszych kwiatów w poezji Młodej Polski, to zdecydowanie pierwsze miejsce uzyskałaby królowa kwiatów, purpurowa róża” - pisze znawca problemu Ireneusz Sikora (…). Powojenna poezja polska również wykorzystuje motyw róży. Wystarczy przywołać tu znane, a bardzo się różniące teksty Tadeusza Różewicz (Róża) i Zbigniewa Herberta (O róży)” - fragment artykułu Alicji Nowakowskiej („Róża w języku i kulturze”, „Język a kultura”, tom 16, Wrocław 2001)
Fragment artykułu Alicji Nowakowskiej doskonale nakreśla skalę popularności motywu róży w kulturze światowej oraz naszej rodzimej (inne przykłady: „Tajemniczy ogród” Frances Hodgson-Burnett, „Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach” Jan Kasprowicz, „Ballada o róży nieznanej” Leopold Staff, „Róża” Maria Pawlikowska–Jasnorzewska).

Ten piękny kwiat stał się inspiracją się wielu pisarzy i poetów. Dzięki niemu stworzyli nieśmiertelne metafory czy ponadczasowe porównania:

„Gdy ktoś kocha różę, której jedyny okaz znajduje się na jednej z milionów gwiazd, wystarczy mu na nie spojrzeć, aby być szczęśliwym. Mówi sobie: Na którejś z nich jest moja róża...” - „Mały Książę” Antoine de Saint-Exup�ry;

„Nie czas żałować róż, gdy płoną lasy” - Juliusz Słowacki „Lilla Weneda”;

„Jedna róża to piękno. Dziesięć róż to coś drogiego. Sto róż to nuda. Tysiąc róż, kapujesz?” - „Kiedy byłem dziełem sztuki” �ric-Emmanuel Schmitt;

„Mędrzec to ten, kto na drodze pełnej kolców wyhodować potrafi różę” - Ryūnosuke Akutagawa;

„Nikt nie powinien dawać mniej, niż już kiedyś dał, nie daje się róż, żeby następnego dnia dać pustynię” - „Historia oblężenia Lizbony” Jos� Saramago;

„Kobieta jest jak róża: na to ma kolce, by je owijać płatkami” - Julian Tuwim;

„Ach ta róża! ach ta róża!
Co się w twoje okno wdziera,
Na pokusy mnie wystawia,
Sen i spokój mi odbiera...” - Adam Asnyk „Róża”;

„A wszystkie róże są białe,
tak białe, jak moja rozpacz,
i nie dlatego są białe,
że to śnieg na nich pozostał” - Federico Garcia Lorca, „Pieśń jesienna”;

„Czemu w jesieni zawsze mgły
mroźny wiatr w suchych liściach sepleni
czyż nigdy nikt nie widział róż
kwitnących w jesieni” - Adam Augustyn, „Czemu w jesieni”;

„Czerwona róża nie jest egoistką, pragnąc pozostać czerwoną różą. Byłaby straszną egoistką, gdyby chciała, by wszystkie kwiaty w ogrodzie były czerwone i były różami” - Oscar Wilde;

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Morsztyn Jan Andrzej

Niestatek (Oczy są ogień…) - interpretacja i analiza
Do trupa. Sonet - interpretacja i analiza
Cuda miłości. Sonet - interpretacja i analiza
Niestatek (Prędzej kto wiatr w wór zamknie, prędzej i promieni...) - interpretacja i analiza

Naborowski Daniel

Na oczy królewny angielskiej - interpretacja i analiza
Krótkość żywota - interpretacja i analiza
Krótkość żywota - wiadomosci wstępne
Róża - interpretacja i analiza
Róża - wiadomości wstępne

Potocki Wacław

Człowiek - interpretacja i analiza
Człowiek – igrzysko Boże - interpretacja i analiza
Veto albo nie pozwalam - interpretacja i analiza
Veto albo nie pozwalam - geneza

Inne

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies