JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Giaur
W polskiej literaturze romantycznej odnajdziemy wiele nawiÄ…zaÅ„ do „Giaura”, który staÅ‚ siÄ™ inspiracjÄ… dla naszych poetów narodowych. Najczęściej w swoich utworach przywoÅ‚ywali trzy motywy z dzieÅ‚a Byrona:
- tajemniczy jeździec gnajÄ…cy na koniu, który wykorzystaÅ‚ miÄ™dzy innymi Antoni Malczewski w swej powieÅ›ci poetyckiej „Maria”. Utwór otwierajÄ… sÅ‚owa: „Ej! Ty na szybkim koniu, gdzie pÄ™dzisz, kozacze? (…) / ZapaÅ‚ jakiÅ› rozżarza twojej twarzy Å›niadość (…) / I dÅ‚ugo, i daleko sÅ‚ychać kopyt brzmienie”.
Ten motyw jest również obecny w „Farysie” Adama Mickiewicza, w którym czytamy o Arabie pÄ™dzÄ…cym co tchu przez pustyniÄ™: „Czarny mój rumak jak burzliwa chmura, / Gwiazda na czole jego jak jutrzenka bÅ‚yska (…) / O szalony! Gdzie on goni? (…) / Daremnie grożą, daremnie! / PÄ™dzÄ™ i podwajam razy. / SpojrzaÅ‚em – aż dumne gÅ‚azy / ZostaÅ‚y z dala ode mnie”.
- zagadkowy, tajemniczy mnich pojawia siÄ™ w „Mnichu” Juliusza SÅ‚owackiego. Postać ta, tak samo jak Giaur, ciÄ…gle rozpamiÄ™tuje swÄ… ukochanÄ… „dziewicÄ™ arabskÄ…”, przychodzÄ…cÄ… do niego przed Å›mierciÄ….
- dramatyczna spowiedź wystÄ™puje w „Panu Tadeuszu” (ksiÄ…dz Robak) i IV części „Dziadów” (Gustaw opowiada ksiÄ™dzu dzieje swej miÅ‚oÅ›ci) Mickiewicza, w „Kordianie” SÅ‚owackiego (tytuÅ‚owy bohater spowiada siÄ™ przed egzekucjÄ…).
Poza tymi nawiÄ…zaniami polscy romantycy czerpali z "Giaura" inne elementy. W „Grobie Agamemnona” Juliusz SÅ‚owacki niemalże dosÅ‚ownie cytuje wstÄ™p z „Giaura”, czego dowodem jest poniższe przytoczenie podobnych fragmentów:
Byron pisze: „Niewolni – gorzej – sÅ‚udzy niewolników
Zmazani caÅ‚Ä… szkaradÄ…, co brudzi”
A SÅ‚owacki: „Zrzuć do ostatka te pÅ‚achty ohydne (…)
Bo nie masz wÅ‚adzy przekląć – niewolnictwo”.
Tak jak Byron, tak samo polscy twórcy czerpali z kultury i egzotyki orientu („Farys” czy „Sonety krymskie” Adama Mickiewicza, „Mnich” SÅ‚owackiego), jak również przenieÅ›li na polski grunt propagowanÄ… przez Anglika powieść poetyckÄ…, co jest widoczne u Mickiewicza („Konrad Wallenrod”, „Grażyna”), SÅ‚owackiego („Mnich”) czy Malczewskiego („Maria”).
Partner serwisu:
kontakt | polityka cookies
WpÅ‚yw „Giaura” na polskÄ… literaturÄ™ romantycznÄ…
Autor: Karolina MarlêgaW polskiej literaturze romantycznej odnajdziemy wiele nawiÄ…zaÅ„ do „Giaura”, który staÅ‚ siÄ™ inspiracjÄ… dla naszych poetów narodowych. Najczęściej w swoich utworach przywoÅ‚ywali trzy motywy z dzieÅ‚a Byrona:
- tajemniczy jeździec gnajÄ…cy na koniu, który wykorzystaÅ‚ miÄ™dzy innymi Antoni Malczewski w swej powieÅ›ci poetyckiej „Maria”. Utwór otwierajÄ… sÅ‚owa: „Ej! Ty na szybkim koniu, gdzie pÄ™dzisz, kozacze? (…) / ZapaÅ‚ jakiÅ› rozżarza twojej twarzy Å›niadość (…) / I dÅ‚ugo, i daleko sÅ‚ychać kopyt brzmienie”.
Ten motyw jest również obecny w „Farysie” Adama Mickiewicza, w którym czytamy o Arabie pÄ™dzÄ…cym co tchu przez pustyniÄ™: „Czarny mój rumak jak burzliwa chmura, / Gwiazda na czole jego jak jutrzenka bÅ‚yska (…) / O szalony! Gdzie on goni? (…) / Daremnie grożą, daremnie! / PÄ™dzÄ™ i podwajam razy. / SpojrzaÅ‚em – aż dumne gÅ‚azy / ZostaÅ‚y z dala ode mnie”.
- zagadkowy, tajemniczy mnich pojawia siÄ™ w „Mnichu” Juliusza SÅ‚owackiego. Postać ta, tak samo jak Giaur, ciÄ…gle rozpamiÄ™tuje swÄ… ukochanÄ… „dziewicÄ™ arabskÄ…”, przychodzÄ…cÄ… do niego przed Å›mierciÄ….
- dramatyczna spowiedź wystÄ™puje w „Panu Tadeuszu” (ksiÄ…dz Robak) i IV części „Dziadów” (Gustaw opowiada ksiÄ™dzu dzieje swej miÅ‚oÅ›ci) Mickiewicza, w „Kordianie” SÅ‚owackiego (tytuÅ‚owy bohater spowiada siÄ™ przed egzekucjÄ…).
Poza tymi nawiÄ…zaniami polscy romantycy czerpali z "Giaura" inne elementy. W „Grobie Agamemnona” Juliusz SÅ‚owacki niemalże dosÅ‚ownie cytuje wstÄ™p z „Giaura”, czego dowodem jest poniższe przytoczenie podobnych fragmentów:
Byron pisze: „Niewolni – gorzej – sÅ‚udzy niewolników
Zmazani caÅ‚Ä… szkaradÄ…, co brudzi”
A SÅ‚owacki: „Zrzuć do ostatka te pÅ‚achty ohydne (…)
Bo nie masz wÅ‚adzy przekląć – niewolnictwo”.
Tak jak Byron, tak samo polscy twórcy czerpali z kultury i egzotyki orientu („Farys” czy „Sonety krymskie” Adama Mickiewicza, „Mnich” SÅ‚owackiego), jak również przenieÅ›li na polski grunt propagowanÄ… przez Anglika powieść poetyckÄ…, co jest widoczne u Mickiewicza („Konrad Wallenrod”, „Grażyna”), SÅ‚owackiego („Mnich”) czy Malczewskiego („Maria”).
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies