Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Świętoszek
AKT I
Scena 1
Pani Pernelle, Flipota, Marianna, Doryna, Damis, Kleant
Pierwsza scena Świętoszka to typowa ekspozycja dramatu. Dzięki Pani Pernelle poznajemy wszystkich mieszkańców domu Orgona i dowiadujemy się, że źródłem nieporozumień jest Tartuffe. Pani Pernelle broni Świętoszka, podczas gdy reszta rodziny (poza Orgonem) jest jemu przeciwna.
„Rzecz dzieje się w Paryżu” .
Pani Pernelle była oburzona i natychmiast chciała opuścić mieszkanie swojego syna – Orgona i synowej – Elmiry. Starsza kobieta nie mogła dłużej przebywać w domu, w którym nikt nie liczy się z jej zdaniem i gdzie:
„(…) nikt nic nie szanuje ni w czynach, ni w mowie
I gdzie po prostu wszystko chodzi jak na głowie!”.
Gdy Doryna – panna respektowa Marianny, córki Elmiry i Orgona, próbowała się odezwać Pani Pernelle natychmiast kazała jej zamilknąć, ponieważ uważała ją za służącą. Dla niej to „mocna w gębie(...) impertynentka”. Starszą kobietę próbował udobruchać Damis, jej wnuk, ale jemu też się „oberwało”:
„Ty jesteś głuptas! Więcej ani słowa!
(…) Już dawnom ojcu twemu w sposób dosyć jasny
Tłumaczyła, że z syna pociechy nie zazna,
Jeśli będzie w ten sposób chował go na błazna”.
Trzecią osobą próbującą powstrzymać Panią Pernelle od opuszczenia domu Orgona była Marianna, jej wnuczka. Starsza kobieta nazwała ją „cichą wodą” i powiedziała, że dobrze wie, na jakie stać ją wybryki.
Synowa usiłowała załagodzić sytuację, ale jej także Pani Pernelle udzieliła nagany. Elmira nie była rodzoną matką Marianny i Damisa, lecz drugą żoną Orgona, o wiele od niego młodszą. Prawdziwa matka synów Orgona już nie żyła. Tak Pani Pernelle wyraziła się o swojej synowej:
„Jesteś płocha, rozrzutna – to wprost oczy rani
Patrzeć, jak wciąż się stroisz niby wielka pani;
Jeśli dla męża tylko chce być piękna, żona,
Nie potrzebuje chodzić cała wyfioczona”.
Brat Marianny – Kleant, także próbował namówić matkę Orgona, by ta została w mieszkaniu. Starsza kobieta powiedziała mu, że nic do niego nie ma, ale na miejscu swojego syna, kazałaby mu się wyprowadzić. Do tego dodała:„Świętoszek” - streszczenie szczegółowe
AKT I
Scena 1
Pani Pernelle, Flipota, Marianna, Doryna, Damis, Kleant
Pierwsza scena Świętoszka to typowa ekspozycja dramatu. Dzięki Pani Pernelle poznajemy wszystkich mieszkańców domu Orgona i dowiadujemy się, że źródłem nieporozumień jest Tartuffe. Pani Pernelle broni Świętoszka, podczas gdy reszta rodziny (poza Orgonem) jest jemu przeciwna.
„Rzecz dzieje się w Paryżu” .
Pani Pernelle była oburzona i natychmiast chciała opuścić mieszkanie swojego syna – Orgona i synowej – Elmiry. Starsza kobieta nie mogła dłużej przebywać w domu, w którym nikt nie liczy się z jej zdaniem i gdzie:
„(…) nikt nic nie szanuje ni w czynach, ni w mowie
I gdzie po prostu wszystko chodzi jak na głowie!”.
Gdy Doryna – panna respektowa Marianny, córki Elmiry i Orgona, próbowała się odezwać Pani Pernelle natychmiast kazała jej zamilknąć, ponieważ uważała ją za służącą. Dla niej to „mocna w gębie(...) impertynentka”. Starszą kobietę próbował udobruchać Damis, jej wnuk, ale jemu też się „oberwało”:
„Ty jesteś głuptas! Więcej ani słowa!
(…) Już dawnom ojcu twemu w sposób dosyć jasny
Tłumaczyła, że z syna pociechy nie zazna,
Jeśli będzie w ten sposób chował go na błazna”.
Trzecią osobą próbującą powstrzymać Panią Pernelle od opuszczenia domu Orgona była Marianna, jej wnuczka. Starsza kobieta nazwała ją „cichą wodą” i powiedziała, że dobrze wie, na jakie stać ją wybryki.
Synowa usiłowała załagodzić sytuację, ale jej także Pani Pernelle udzieliła nagany. Elmira nie była rodzoną matką Marianny i Damisa, lecz drugą żoną Orgona, o wiele od niego młodszą. Prawdziwa matka synów Orgona już nie żyła. Tak Pani Pernelle wyraziła się o swojej synowej:
„Jesteś płocha, rozrzutna – to wprost oczy rani
Patrzeć, jak wciąż się stroisz niby wielka pani;
Jeśli dla męża tylko chce być piękna, żona,
Nie potrzebuje chodzić cała wyfioczona”.
„Poglądy, jakie głosić ciągle się pan trudzi
Nie nadają się wszakże dla uczciwych ludzi”.
Damis miał za złe swojej babci, że łaskawym okiem patrzyła jedynie na pana Tartuffe’a, nazywanego także Świętoszkiem. Pani Pernelle odpowiedziała, że niewielu jest tak zacnych ludzi na świecie. Nie podobało się jej także u wnuka:
„Że taki, jak ty, błazen w ciągłej z nim jest wojnie”.
Damis wyraził swoje zdanie na temat Tartuffe’a. Uważał, że nie może być tak, że jakiś obcy rządzi się w cudzym domu i do wszystkiego się wtrąca. Doryna stanęła po stronie Damisa. Uważała, że pan Tartuffe za wszystko krytykował mieszkańców domu i we wszystkim dopatrywał się grzechu:
„Bo ten krytyk żarliwy tylko sądzi, rządzi…”.
Pani Pernelle broniła Świętoszka, mówiąc, że on chce jak najlepiej dla rodziny Orgona. Pochwaliła także swojego syna, który namawiał pozostałych mieszkańców do pokochania Tartuffe’a. Damis odparł swojej babci, że nigdy nie przekona się do tak obłudnego człowieka. Doryna powiedziała o Świętoszku:
„(…) trudno już ścierpieć, a zwłaszcza
Patrzeć, jak ten przybłęda w domu się rozgaszcza,
Jak ten dziad, co gdy przyszedł, buty miał podarte,
(…) Dzisiaj, zapominając łatwo o swej nędzy,
Do roli pana domu ciśnie się czym prędzej”.
Pani Pernelle uważała jednak, że gdyby wszyscy słuchali Tartuffe’a, to w domu panował by spokój i porządek. Doryna powiedziała wtedy o niechcianym gościu słowa, które najlepiej oddają jego charakter:
strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Szybki test:
Jak Tartuffe zareagował, kiedy Damis doniósł ojcu o jego zdradzie?a) przyznał się
b) nazwał Damisa kłamcą
c) prosił o łaskę
d) wyparł się wszystkiego
Rozwiązanie
Pośrednikiem Tartuffa był Pan:
a) Zgoda
b) Dozgoda
c) Niezgoda
d) Przygoda
Rozwiązanie
Elmira była:
a) najstarszą córką Orgona
b) pierwszą żoną Orgona
c) drugą żoną Orgona
d) najmłodszą córką Orgona
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies