„ÅšwiÄ™toszek” - streszczenie szczegółowe ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Świętoszek

„ÅšwiÄ™toszek” - streszczenie szczegółowe

Autor: Karolina Marlêga

AKT I
Scena 1

Pani Pernelle, Flipota, Marianna, Doryna, Damis, Kleant


Pierwsza scena Świętoszka to typowa ekspozycja dramatu. Dzięki Pani Pernelle poznajemy wszystkich mieszkańców domu Orgona i dowiadujemy się, że źródłem nieporozumień jest Tartuffe. Pani Pernelle broni Świętoszka, podczas gdy reszta rodziny (poza Orgonem) jest jemu przeciwna.

„Rzecz dzieje siÄ™ w Paryżu” .
Pani Pernelle byÅ‚a oburzona i natychmiast chciaÅ‚a opuÅ›cić mieszkanie swojego syna – Orgona i synowej – Elmiry. Starsza kobieta nie mogÅ‚a dÅ‚użej przebywać w domu, w którym nikt nie liczy siÄ™ z jej zdaniem i gdzie:

„(…) nikt nic nie szanuje ni w czynach, ni w mowie
I gdzie po prostu wszystko chodzi jak na gÅ‚owie!”.


Gdy Doryna – panna respektowa Marianny, córki Elmiry i Orgona, próbowaÅ‚a siÄ™ odezwać Pani Pernelle natychmiast kazaÅ‚a jej zamilknąć, ponieważ uważaÅ‚a jÄ… za sÅ‚użącÄ…. Dla niej to „mocna w gÄ™bie(...) impertynentka”. StarszÄ… kobietÄ™ próbowaÅ‚ udobruchać Damis, jej wnuk, ale jemu też siÄ™ „oberwaÅ‚o”:

„Ty jesteÅ› gÅ‚uptas! WiÄ™cej ani sÅ‚owa!
(…) Już dawnom ojcu twemu w sposób dosyć jasny
Tłumaczyła, że z syna pociechy nie zazna,
JeÅ›li bÄ™dzie w ten sposób chowaÅ‚ go na bÅ‚azna”.


TrzeciÄ… osobÄ… próbujÄ…cÄ… powstrzymać PaniÄ… Pernelle od opuszczenia domu Orgona byÅ‚a Marianna, jej wnuczka. Starsza kobieta nazwaÅ‚a jÄ… „cichÄ… wodÄ…” i powiedziaÅ‚a, że dobrze wie, na jakie stać jÄ… wybryki.

Synowa usiłowała załagodzić sytuację, ale jej także Pani Pernelle udzieliła nagany. Elmira nie była rodzoną matką Marianny i Damisa, lecz drugą żoną Orgona, o wiele od niego młodszą. Prawdziwa matka synów Orgona już nie żyła. Tak Pani Pernelle wyraziła się o swojej synowej:

„JesteÅ› pÅ‚ocha, rozrzutna – to wprost oczy rani
Patrzeć, jak wciąż się stroisz niby wielka pani;
Jeśli dla męża tylko chce być piękna, żona,
Nie potrzebuje chodzić caÅ‚a wyfioczona”.
Brat Marianny – Kleant, także próbowaÅ‚ namówić matkÄ™ Orgona, by ta zostaÅ‚a w mieszkaniu. Starsza kobieta powiedziaÅ‚a mu, że nic do niego nie ma, ale na miejscu swojego syna, kazaÅ‚aby mu siÄ™ wyprowadzić. Do tego dodaÅ‚a:

„PoglÄ…dy, jakie gÅ‚osić ciÄ…gle siÄ™ pan trudzi
Nie nadajÄ… siÄ™ wszakże dla uczciwych ludzi”.


Damis miaÅ‚ za zÅ‚e swojej babci, że Å‚askawym okiem patrzyÅ‚a jedynie na pana Tartuffe’a, nazywanego także ÅšwiÄ™toszkiem. Pani Pernelle odpowiedziaÅ‚a, że niewielu jest tak zacnych ludzi na Å›wiecie. Nie podobaÅ‚o siÄ™ jej także u wnuka:

„Å»e taki, jak ty, bÅ‚azen w ciÄ…gÅ‚ej z nim jest wojnie”.

Damis wyraziÅ‚ swoje zdanie na temat Tartuffe’a. UważaÅ‚, że nie może być tak, że jakiÅ› obcy rzÄ…dzi siÄ™ w cudzym domu i do wszystkiego siÄ™ wtrÄ…ca. Doryna stanęła po stronie Damisa. UważaÅ‚a, że pan Tartuffe za wszystko krytykowaÅ‚ mieszkaÅ„ców domu i we wszystkim dopatrywaÅ‚ siÄ™ grzechu:

„Bo ten krytyk żarliwy tylko sÄ…dzi, rzÄ…dzi…”.

Pani Pernelle broniÅ‚a ÅšwiÄ™toszka, mówiÄ…c, że on chce jak najlepiej dla rodziny Orgona. PochwaliÅ‚a także swojego syna, który namawiaÅ‚ pozostaÅ‚ych mieszkaÅ„ców do pokochania Tartuffe’a. Damis odparÅ‚ swojej babci, że nigdy nie przekona siÄ™ do tak obÅ‚udnego czÅ‚owieka. Doryna powiedziaÅ‚a o ÅšwiÄ™toszku:

„(…) trudno już Å›cierpieć, a zwÅ‚aszcza
Patrzeć, jak ten przybłęda w domu się rozgaszcza,
Jak ten dziad, co gdy przyszedł, buty miał podarte,
(…) Dzisiaj, zapominajÄ…c Å‚atwo o swej nÄ™dzy,
Do roli pana domu ciÅ›nie siÄ™ czym prÄ™dzej”.


Pani Pernelle uważaÅ‚a jednak, że gdyby wszyscy sÅ‚uchali Tartuffe’a, to w domu panowaÅ‚ by spokój i porzÄ…dek. Doryna powiedziaÅ‚a wtedy o niechcianym goÅ›ciu sÅ‚owa, które najlepiej oddajÄ… jego charakter:

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14    15  

Szybki test:

SÅ‚owa: „Przed paniÄ… on Å›wiÄ™tego udaje niby to, / A jest, mogÅ‚abym przysiÄ…c, czystym hipokrytÄ…” o ÅšwiÄ™toszku powiedziaÅ‚a:
a) Pani Pernelle
b) Marianna
c) Elmira
d) Doryna
RozwiÄ…zanie

Pani Pernelle na początku utworu nie krytykowała:
a) syna
b) synowej
c) krytykowała wszystkich
d) wnuków
RozwiÄ…zanie

Orgon czterokrotnie nazwaÅ‚ Tartuffe’a:
a) sierotÄ…
b) świętoszkiem
c) biedaczkiem
d) skÄ…pcem
RozwiÄ…zanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„ÅšwiÄ™toszek” - streszczenie szczegółowe
Streszczenie „ÅšwiÄ™toszka” w piguÅ‚ce
Geneza, czas i miejsce akcji „ÅšwiÄ™toszka”
Problematyka „ÅšwiÄ™toszka”
Struktura „ÅšwiÄ™toszka”
Komizm i humor w „ÅšwiÄ™toszku”
Motywy literackie w „ÅšwiÄ™toszku”
Plan wydarzeÅ„ „ÅšwiÄ™toszka”
Biografia Moliera
Twórczość Moliera
„ÅšwiÄ™toszek” na dużym ekranie
Najważniejsze cytaty „ÅšwiÄ™toszka”
Bibliografia




Bohaterowie
Charakterystyka Tartuffe`a
Charakterystyka Orgona
Pozostali bohaterowie „ÅšwiÄ™toszka”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies