Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Kordian

Charakterystyka Kordiana - kliniczny przypadek romantyka

Autor: Ewa Petniak

„Szekspirze! duchu! (...)
Z nieskonczonością zbliżyłeś twór ziemi.
Wolałbym ciemną mieć na oczach chmurę
I patrzeć na świat oczyma twojemi.”


We włoskiej willi Kordian spotyka się z Wiolettą. Ponownie usiłuje odnaleźć miłość. Jego nadzieje na szczere uczucie okazują się płonne. Piękna Włoszka ceni dobra materialne. Adoruje młodzieńca do momentu, gdy ów informuje ją o stracie majątku. Wtedy nie zapewnia go już o swojej miłości. Na Mont – Blanc rozczarowany Kordian powie: „Gorzkie pocałowania kobiety – kupiłem.” Nim jednak zdobywa górski szczyt, pragnie „ocalić” choć jeden autorytet moralny. Udaje się w tym celu do Watykanu. Błaga papieża o błogosławieństwo dla cierpiącego ludu – dla Polaków, ale ojciec święty jest bezlitosny: „Niech się Polaki modlą, czczą cara i wierzą... (...)
Na pobitych Polaków pierwszy klątwę rzucę.”


Kordian przybywa do Watykanu w 1828 roku. Akt II nosi podtytuł: „Rok 1828 Wędrowiec”. Papieżem był w tym czasie Leon XII, choć aluzje zawarte w danym fragmencie dotyczą okresu po powstaniu listopadowym.

„Wiara dziecinna padła na papieskich progach...” – mówi Kordian na szczycie Mont – Blanc i jest to kres jego wędrówki po Europie. Zebrana o świecie wiedza nie zadowala bohatera, ale nie chce pozostawać biernym wobec życia. Na Mont – Blanc czuje przypływ wewnętrznych sił. Postanawia działać – bunt będzie formą protestu przeciwko zastanej rzeczywistości. Mógłby być poetą – wieszczem i władać ludzkimi umysłami, ale przekonał się o niedorzeczności poezji, o jej nieprzystawalności do autentyzmu. Nie zamierza cofać się do świata marzeń, opowiada się za praktycznym działaniem – za czynem. Hasło: „Polska Winkelriedem narodów” staje się jego mottem. Kordian przemienia się z niedojrzałego, zagubionego młodzieńca w żołnierza – patriotę. Dokonuje się w nim metamorfoza.

„Polska Winkelriedem narodów” – słowa z monologu przypominające o sylwetce średniowiecznego rycerza – Arnolda Winkelrieda, który dzięki skupieniu na sobie uwagi wroga, przyczynił się do zwycięstwa Szwajcarów nad Austriakami, nawiązują do sytuacji historycznej z 1830 roku. Polskie powstanie narodowe skoncentrowało uwagę trzech mocarstw: Rosji, Austrii i Prus. Wtedy podczas lipcowej rewolucji francuskiej wyzwoliła się Belgia. Inne kraje zapoczątkowały działania niepodległościowe, widząc po części osłabienie „mocarzy”. Koncepcja winkelriedyzmu była opozycyjna do mesjanistycznej koncepcji Mickiewicza.
W Akcie III kryje się pod maską Podchorążego. W lochach katedry św. Jana usiłuje sprowokować spiskowców do buntu. Pragnie, by poparli pomysł zamachu na cara, lecz żołnierze wahają się. Krępują ich względy moralne czynu i obawa o jego niepowodzenie. Ostatecznie nie aprobują zabójstwa. Podchorąży zrywa maskę z twarzy i zebrani odkrywają jego tożsamość: „To Kordian! Kordian! (...)”

Decyduje się w pojedynkę zrealizować inicjatywę zamachu, zagrać rolę bohaterskiego Winkelrieda. Wie, że po wykonaniu zadania czeka go śmierć. Nie pragnie sławy, pragnie wolności dla kraju. Sądzi, że zabójstwo władcy – tyrana okaże się zbawienne dla losów Polski. Morderstwo jednak godzi w wartości moralne, w kodeks żołnierza, jest występkiem przeciw Bogu. Kiedy Kordian jest bliski realizacji celu, przemierzając drogę do sypialni cesarza, jego psychika zaczyna się buntować. Strach i Imaginacja – „Obie Władze” nie pozwalają mu dokonać nieetycznego uczynku – zbrodnia jawi się jako ohydny, haniebny akt. Przerażony spiskowiec mdleje u progu komnaty cara. Przegrywa wewnętrzna walkę. Obnaża ona tragizm tej postaci, ukazuje niemoc bohatera i konflikt wewnętrznych wartości.

strona:    1    2    3  

Szybki test:

Prototypem Kordiana był:
a) Lambro
b) Jan Jakub
c) Cermo
d) Konrad
Rozwiązanie

Kordian kontempluje twórczość Szekspira:
a) w Dover
b) na Mont Blanc
c) w parku James Parku
d) w Watykanie
Rozwiązanie

Miłość Kordiana - Laura:
a) jest starsza od niego
b) jest jego rówieśnicą
c) jest młodsza od niego
d) jest jego kuzynką
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Kordian” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Kordiana” w pigułce
Geneza „Kordiana”
Juliusz Słowacki życiorys
Obraz polskiego społeczeństwa w „Kordianie” Słowackiego (sąd nad Polakami)
Losy Kordiana
Artyzm „Kordiana” - stylistyka i język
Konflikt wartości w „Kordianie” Słowackiego
Spór Słowackiego i Mickiewiczem o rolę poezji
„Kordian” jako dramat romantyczny
Kompozycja i struktura „Kordiana”
Obraz narodów europejskich w „Kordianie”
O roli poety i poezji w „Kordianie”
Motyw spisku w „Kordianie” Słowackiego
Plan wydarzeń „Kordiana”
Nawiązania historyczne „Kordiana” - powstanie listopadowe i jego słynne bitwy
„Kordian” na deskach teatrów – najciekawsze inscenizacje i opinie o nich
Skok Kordiana w aspekcie historycznym
Twórczość Słowackiego - kalendarium
Krytyka literacka o „Kordianie”
Najważniejsze cytaty z „Kordiana” Słowackiego
Bibliografia




Bohaterowie
Charakterystyka Kordiana - kliniczny przypadek romantyka
„Kordian” charakterystyka pozostałych bohaterów



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies