Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Folwark zwierzęcy

Artyzm powieści „Folwark zwierzęcy”– kompozycja, narracja, język

Autor: Dorota Blednicka

Artyzm powieści Georga Orwella Folwark Zwierzęcy związany jest nie tylko z walorami artystycznymi i poznawczymi, lecz również z uniwersalną wymową utworu.

Folwark Zwierzęcy trudno zakwalifikować do jednego gatunku literackiego. Pod względem językowym dzieło można określić jako bajkę. Jeżeli weźmiemy pod uwagę sposób ujęcia problematyki, ukazanie systemu totalitarnego i alegoryczną dwupłaszczyznowość znaczeniową, jest to powieść – parabola. Wacław Sadkowski określił utwór Orwella jako „opowiastkę filozoficzną” , dostrzegając jej powiązania z tradycjami literatury Oświecenia. Powieść można również nazwać dziełem historiozoficznym, ponieważ autor przedstawia w nim dziejowe reguły ustroju, opierając się na obserwacji autentycznych zjawisk.

Kompozycja Folwarku Zwierzęcego jest zwarta i zamknięta, zdarzenia następują po sobie chronologicznie. Ważnym elementem świata przedstawionego jest zróżnicowanie języka narracji i języka postaci. Narrator powieści jest wszechobecny i obiektywnie relacjonuje kolejne wydarzenia. George Orwell zastosował w narracji język ezopowy, nadając zwierzętom cechy ludzkie.

Ezopowy język, polega na formułowaniu wypowiedzi w taki sposób, aby jej treści zostały czytelnikowi zasugerowane w sposób utajony, pośredni, co można interpretować wieloznacznie; także na uzupełnianiu znaczeń, deszyfrowaniu metafor, aluzji. Ezopowy język wykorzystuje metafory, peryfrazy, parabole.

Bohaterowie, z wyjątkiem kilku postaci, są zbiorowi i podlegają pewnemu schematowi. Świnie, symbolizujące brak zasad moralnych, należą do elity rządzącej, natomiast pozostałe zwierzęta reprezentują grupę uciśnioną. Środki stylistyczne narracji i wypowiedzi świń są zróżnicowane, co ma na celu podkreślenie jak ważnym narzędziem kształtowania świadomości społeczeństwa w totalitaryzmie był język i uformowana przez propagandę „nowomowa”. Autor wykorzystał odpowiednie słownictwo i specyficzną dla tego systemu stylistykę. Przemówienie Majora charakteryzują liczne hasła i zwroty świadczące o trosce oraz odpowiedzialności za przyszłe losy folwarku. Knur używał trybu rozkazującego, nawołując zwierzęta do powstania. Słowa hymnu „Zwierzęta Anglii” są proste, patetyczne i zachęcają do buntu oraz wzmożonej pracy w imię wolności.
Nowomowa to sztuczny język, który charakteryzuje się tendencją do eliminacji jak największej liczby „niepotrzebnych” lub niekorzystnie nacechowanych wyrazów przez zastąpienie ich sztucznymi, ale poprawnymi ekwiwalentami. Ma to na celu strywializowanie języka. Pojęcie nowomowy używane jest również jako określenie wypowiedzi, które posługując się stałym zestawem typowych dla siebie określeń, nie niosą żadnej treści, zubażają język bądź wypaczają rzeczywistość.

Językową manipulacją posługuje się mistrz propagandy – Squealer. Wykorzystuje odpowiednie elementy językowe i tony wypowiedzi, dobierane do określonej sytuacji. Wypowiada się w tonie miłym, spokojnym, lecz stanowczym, używając wielokrotnie powtórzeń i krótkich zdań wykrzyknikowych. Elementami „nowomowy” jest także nazewnictwo świąt, wydarzeń, Napoleona, odznaczeń i obiektów, co znacznie podnosi rangę prostych rzeczy. To zróżnicowanie wypowiedzi świń i pozostałych bohaterów utworu podkreśla barierę między obiema grupami. Świnie często wykorzystują słowa nieznane zwierzętom, brzmiące poważnie i uczenie.

Folwark Zwierzęcy – utwór napisany niezwykle prostym i wyrazistym językiem, skąpy w opisy przyrody i zawierający elementy groteski ukazuje świat ogarnięty przez system totalitarny. Wyraźny schemat świata przedstawionego, pozbawiony barwności i piękna stylistycznych form ma odsłonić prawdziwe oblicze totalitaryzmu i przestrzec przed nim. Obrazuje również rolę języka wykorzystywanego przez ów system do manipulowania masami.

Szybki test:

Wacław Sadkowski określił utwór Orwella jako „opowiastkę filozoficzną” , dostrzegając jej powiązania z epoką:
a) romantyzmu
b) modernizmu
c) renesansu
d) oświecenia
Rozwiązanie

Nowomowa to język:
a) sztuczny
b) metaforyczny
c) paraboliczny
d) nowoczesny
Rozwiązanie

Język, który sugeruje treści nie wprost to:
a) nowomowa
b) język ezopowy
c) język paraboliczny
d) dialekt
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne
Streszczenie „Folwarku zwierzęcego”
Charakterystyka bohaterów „Folwarku zwierzęcego”
Geneza „Folwarku zwierzęcego”
„Folwark zwierzęcy” - streszczenie w pigułce
Od buntu do totalitaryzmu – schemat przejęcia władzy na podstawie powieści Georga Orwella „Folwark Zwierzęcy”
Artyzm powieści „Folwark zwierzęcy”– kompozycja, narracja, język
Obraz państwa totalitarnego w „Folwarku Zwierzęcym”
Czas i miejsce akcji „Folwarku zwierzęcego”
Uniwersalna wymowa powieści „Folwark Zwierzęcy”
„Folwark Zwierzęcy” jako powieść – parabola
George Orwell – biografia
Motywy literackie w „Folwarku zwierzęcym”
Główne wątki w powieści „Folwark Zwierzęcy”
Plan wydarzeń „Folwarku zwierzęcego”
Cechy systemu totalitarnego na przykładzie „Folwarku Zwierzęcego”
Rewolucja Październikowa jako inspiracja – aluzje polityczne w powieści Georga Orwella „Folwark Zwierzęcy”
George Orwell – kalendarium życia i twórczości
Adaptacje „Folwarku Zwierzęcego”
Najważniejsze cytaty z „Folwarku zwierzęcego”
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies