Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Oświecenie

Jagnię i wilcy - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marl�ga

Bajka Ignacego Krasickiego „Jagnię i wilcy” zawiera ilustrację do ponadczasowej i często okrutnej prawdy życiowej: zawsze znajdzie się usprawiedliwienie dla czegoś, czego bardzo pragniemy.

Utwór pochodzi z czwartej księgi zbioru „Bajki i przypowieści” (1799), zawierającego dzieła o różnej długości (od 4 do 18 wersów) i cechującego się – zdaniem autora opracowania „Krasicki”, Zbigniewa Golińskiego: „przemyślaną kompozycją (połowa bajek posiada oryginalny charakter, reszta wywodzi się z tradycji)” oraz fabułą zbudowaną najczęściej „na zasadzie symetrii dwóch przeciwstawnych bohaterów – reprezentującego postawę błędną i jego rezonera (inną zasadą jest miniaturowy portret)”. Zestawienie opozycji poruszanych w bajkach, zebranych przez Golińskiego, dla lepszego zrozumienia niezwykłości zbioru, wymaga szczegółowego przytoczenia.

„W bajkach poety można odnaleźć swoiste porządki tematyczne (ukazywane przez prezentację tych samych zwierząt, sytuacji dramatycznych, typów katastrofy):
1) siła i słabość (np. bajka Wilk i owce, bajki zawierające aluzje polityczne, np. Ptaszki w klatce, Lew i zwierzęta, i aluzje społeczne, np. Wino i woda);
2) wywyższenie się i ukaranie pysznego (np. Lis młody i stary);
3) upadek wartości w świecie (np. Wstęp do bajek);
4)tematyka satyryczna (np. Kulawy i ślepy)”.

Z kolei Mieczysław Klimowicz, autor wielu prac na temat Krasickiego i polskiego oświecenia, nazwał analizowaną bajkę – obok „Wilk i owce”, „Stary pies i stary sługa” oraz bajki „Dobroczynność” - tekstem krytykującym współczesną autorowi rzeczywistość (podział ze względu na tematykę, umieszczony w książce „Oświecenie”, Warszawa 1998 ).

„Jagnię i wilcy” Ignacego Krasickiego od strony formalnej jest dokładną realizacją bajki epigramatycznej oraz wzorowym przykładem bajki ezopowej, nazywanej również bajką zwierzęcą i zapoczątkowanej w VI w. p. n. e. przez tworzącego w Azji Mniejszej Ezopa. W ramach posiadającego długą tradycję gatunku Krasicki zastąpił postaci ludzkie zwierzęcymi, wyposażając je oczywiście w określone cechy i typowe ludziom zachowania, nie zapominając o najważniejszej cesze bajek - wyraźnym morale czy dydaktycznej puencie, wynikającym z jasno zarysowanej fabuły lub przedstawionej sytuacji lirycznej.

Wiersz Krasickiego liczy zaledwie cztery wersy, z których każdy składa się z trzynastu głosek (7+6). Wersy zostały scalone rymami parzystymi, dokładnymi, żeńskimi, pełniącymi funkcję ułatwienia odbioru podjętych w nich treści oraz wpływającymi na płynność opowieści.

Przedstawiona historia z jednej strony jest prosta, z drugiej zaś płynące z niej przesłanie jest ponadczasowe i wielowymiarowe. Bajka rozpoczyna się filozoficznym zdaniem:
„Zawżdy znajdzie przyczynę, kto zdobyczy pragnie:”.
Po takim zagadkowym wstępie trzecioosobowy podmiot liryczny nakreśla opowieść i jagnięciu i wilkach, będącą doskonałą ilustracją i komentarzem do otwierającego utwór wersu:
„Dwa wilki jedno w lesie nadybały jagnie.
Już go miały rozerwać; rzekło: jakiem prawem?
Smaczneś, słabeś, i w lesie..... zjadły niezabawem”.
Natykając się w lesie na bezbronne jagnię dwa wilki postanowiły zrobić sobie krótką przerwę na smaczny posiłek. Gdy już miały przystąpić do konsumpcji, niespodziewanie zwierze zapytało nieśmiało: „jakim prawem?”. Naiwność tego zapytania czyni je niezwykle zabawnym. Bezbronność jagnięcia oraz dziecinność jego rozumowania wydaje się nie na miejscu w tak dramatycznej sytuacji. Jakiej odpowiedzi się spodziewało? Z pewnością nie takiej, jaką po chwili otrzymało – wilki oczywiście nie okazały współczucia. Ich bezwzględna natura nie oszczędziła bezbronnego zwierzęcia. Jagnię zostaje skonsumowane. Dlaczego? Ponieważ jest smaczne, słabe i stanęło na ich drodze.

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Karpiński Franciszek

Laura i Filon - interpretacja i analiza
Do Justyny. Tęskność na wiosnę - interpretacja i analiza
Pieśń o Narodzeniu Pańskim

Krasicki Ignacy

Inne

Motywy w bajkach Krasickiego
Satyry Krasickiego

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies