Ptaszki w klatce - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Oświecenie

Ptaszki w klatce - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Bajka Ignacego Krasickiego „Ptaszki w klatce” zostaÅ‚a opublikowana w pierwszej ksiÄ™dze zbioru „Bajki i przypowieÅ›ci”, dziele wydanym w 1830 roku w Paryżu przez wydawnictwo U Barbezata.

GenezÄ™ tomu oraz zawartych w nim utworów przybliża Zbigniew GoliÅ„ski, autor nowszego opracowania twórczoÅ›ci oÅ›wieceniowego twórcy: „Bajki powstawaÅ‚y trochÄ™ inaczej niż wszystkie pozostaÅ‚e cykle poetyckie czy poematy wierszowane. Czteroczęściowy zbiór byÅ‚ poetyckim zapisem z odkrywania Å›wiata przez czÅ‚owieka zupeÅ‚nie dojrzaÅ‚ego, bystrego obserwatora, przed którego okiem niewiele siÄ™ mógÅ‚ zataić, a przy tym jak maÅ‚o kto z jego współczesnych otwartego; bez kompleksów, bez urojeÅ„ i zÅ‚udzeÅ„. FascynujÄ…cy rozmówca, wykwintny bywalec najlepszych w towarzystwie salonów, uroczy gospodarz we wÅ‚asnej rezydencji, pilny ogrodnik o wypielÄ™gnowanych rÄ™kach, znawca dzieÅ‚ sztuki i literatury – byÅ‚ jednoczeÅ›nie twardym racjonalistÄ… rejestrujÄ…cym twarde prawa i prawidÅ‚a rzÄ…dzÄ…ce ludźmi; spryt, przebiegÅ‚ość, faÅ‚sz, wyrachowanie, egoizm, niewdziÄ™czność lub podÅ‚ość, przemoc, gÅ‚upota, a i to przede wszystkim, że wszelkie wartoÅ›ci sÄ… relatywne, że co dla jednego dobrem, to dla drugiego szkodÄ… lub zatratÄ… (…) Praca nad bajkami przebiegaÅ‚a również ciekawie, chociaż na wiele sposobów. Zazwyczaj różne sÄ…dy, spostrzeżenia przybieraÅ‚y od razu postać przypowieÅ›ci, przybranie fabuÅ‚y i jÄ™zyka ezopowego, choćby tylko w zestawieniach sytuacji opozycyjnych (…) Niemniej te szkice fabularne i koncepty nie czekaÅ‚y zbyt dÅ‚ugo na ciÄ…g dalszy po ich zanotowaniu. Jakby nie opuszczaÅ‚y pamiÄ™ci poety i gdzieÅ› poza notesowym utrwaleniem przetwarzaÅ‚y siÄ™ od razu w zakoÅ„czone pisarsko wiersze (…) Częściej wszakże próby pióra podejmowane byÅ‚y parokrotnie, utrwalaÅ‚y realizacje czÄ…stkowe, fragmenty, jakby piszÄ…cy nie troszczyÅ‚ siÄ™ o przeÅ‚amanie oporu do koÅ„ca, lecz poprzestawaÅ‚ na tym, co siÄ™ udawaÅ‚o, choćby po kilu przymierzeniach” (Z. GoliÅ„ski, „Krasicki”, Warszawa 2002, s. 242).

„Ptaszki w klatce” Ignacego Krasickiego zaliczajÄ… siÄ™ do grona bajek epigramatycznych, czyli utworów krótkich, pozbawionych rozwiniÄ™tej fabuÅ‚y czy cech epickich, lecz zawierajÄ…cych w sobie wyraźny moraÅ‚ lub dydaktycznÄ… puentÄ™.
Sytuacja liryczna w przytoczonej bajce zostaÅ‚a zarysowana wyraźnie przez peÅ‚niÄ…cy rolÄ™ opowiadacza podmiot liryczny, który dokÅ‚adnie cytuje zasÅ‚yszane przypadkiem wypowiedzi dwójki głównych bohaterów. TytuÅ‚owe ptaki, a dokÅ‚adnie czyżyki, rozmawiajÄ… zamkniÄ™te w klatce. MÅ‚ody pyta siÄ™ starszego towarzysza o powód jego pÅ‚aczu - „Czegóż pÅ‚aczesz? (…) masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody”. Narodzony w zamkniÄ™ciu ptak nie potrafi zrozumieć, że dla kogoÅ› dorastajÄ…cego na wolnoÅ›ci nawet najbardziej luksusowa egzystencja więźnia jest gorsza, niż żywot wolnego biedaka. Stary czyżyk wyjaÅ›nia przyczynÄ™ smutku sÅ‚owami:
„TyÅ› w niej zrodzon – rzekÅ‚ stary – przeto ci wybaczÄ™;
Jam byÅ‚ wolny, dziÅ› w klatce i dlatego pÅ‚aczÄ™.”

Mimo iż bohaterami bajki Krasickiego sÄ… dwa czyżyki, przytoczony tekst nie zalicza siÄ™ do grona typowych bajek zwierzÄ™cych. Nie odnajdziemy w nim zestawienia cech charakteru czÅ‚owieka z konkretnym zwierzÄ™ciem, bÄ™dÄ…cym symbolem sprytu (lis z „Kruka i lisa”), zarozumiaÅ‚oÅ›ci (szczur ze „Szczura i kota”), sÅ‚aboÅ›ci, niewinnoÅ›ci i naiwnoÅ›ci (jagniÄ™ z bajki „Jagnie i wilcy”).

W interpretacji „Ptaszków w klatce” ważniejsze niż typowe dla ptaków stereotypowe zachowania okazuje siÄ™ być ich wiek. Skontrastowanie Å›wiatopoglÄ…du dojrzaÅ‚ego czyżyka, który caÅ‚e życie spÄ™dziÅ‚ na wolnoÅ›ci, a teraz musi żyć zamkniÄ™ciu w klatce z poglÄ…dami jego mÅ‚odszego, wychowanego od maleÅ„koÅ›ci z zamkniÄ™ciu kolegi przybliża dwie odmienne postawy czÅ‚owieka na życie i wolność. Krasicki stara siÄ™ przekazać, iż na nasze zachowanie ogromny wpÅ‚yw ma doÅ›wiadczenie życiowe. Nie jest ono uzależnione od wieku (równie dobrze to mÅ‚ody czyżyk mógÅ‚by pÅ‚akać nad swoim losem, gdyby dorastaÅ‚ na polu, a stary – jeÅ›li nie znaÅ‚by życia na wolnoÅ›ci – mógÅ‚by siÄ™ mu dziwić), lecz od bagażu, jaki każdego dnia opada na nasze barki. Nasz charakter ksztaÅ‚tujÄ… codzienne wydarzenia, podejmowane decyzje, czynione wybory.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Karpiński Franciszek
Laura i Filon - interpretacja i analiza
Do Justyny. Tęskność na wiosnę - interpretacja i analiza
Pieśń o Narodzeniu Pańskim

Krasicki Ignacy
Problematyka bajek Krasickiego
Kompozycja i styl bajek Krasickiego
Geneza bajek Krasickiego
Bajka – cechy gatunkowe
Żona modna - interpretacja i analiza
Pijaństwo - interpretacja i analiza
Do króla - interpretacja i analiza
Tematyka bajek Krasickiego
Ignacy Krasicki (1735-1801) - biogram
Hymn do miłości Ojczyzny - interpretacja i analiza
Wstęp do bajek - interpretacja i analiza
JagniÄ™ i wilcy - interpretacja i analiza
Kruk i lis - interpretacja i analiza
Alegoria - definicja
Morał - definicja
Ptaszki w klatce - interpretacja i analiza
Dewotka - interpretacja i analiza
Malarze - interpretacja i analiza
Filozof - interpretacja i analiza
Szczur i kot - interpretacja i analiza

Inne
Motywy w bajkach Krasickiego
Satyry Krasickiego




Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies