Stary człowiek i morze - opracowanie

Geneza „Starego czÅ‚owieka i morze”

„Otóż, stary rybak zÅ‚owiÅ‚ wielkiego marlina, który ciÄ…gnÄ…Å‚ za sobÄ… łódź daleko od brzegu. Po dÅ‚ugotrwaÅ‚ej upartej gonitwie przez fale starcowi udaÅ‚o siÄ™ zabić rybÄ™, ale znacznÄ… jej część zjadÅ‚y rekiny, z którymi rybak musiaÅ‚ zaciekle walczyć. Nie byÅ‚ w stanie pokonać groźnych rywali, gdyż coraz bardziej sÅ‚abÅ‚. WiÄ™ksza część rekina zostaÅ‚a zjedzona przez drapieżniki, zaÅ› starzec zostaÅ‚ znaleziony przez innych ludzi morza, kiedy siedziaÅ‚ w Å‚odzi oszalaÅ‚y z rozpaczy i pÅ‚akaÅ‚”. Tak brzmi fragment tekstu zatytuÅ‚owanego „Na bÅ‚Ä™kitnej wodzie” autorstwa Hemingw... wiÄ™cej

* * *

Czas i miejsce akcji opowiadania „Stary czÅ‚owiek i morze”

Akcja opowiadania ma miejsce w latach czterdziestych dwudziestego wieku. Rozgrywa się w przeciągu trzech i pół doby (dzień i noc przed wypłynięciem na połów, prawie dwie doby spędzone na wodzie oraz dzień po powrocie). Jest to szczególny czas dla tytułowego bohatera, ponieważ od osiemdziesięciu czterech dni nie złowił żadnej ryby, dlatego postanawia wypłynąć w morze dalej niż zwykle.

Wydarzenia opowiadania, w najwiÄ™kszej mierze, rozgrywajÄ… siÄ™ na morzu, w Å‚odzi Santiago. Na poczÄ…tku, jak i na koÅ„cu, towarzyszymy bohaterowi w jego chacie: „zbudowanej z twardych liÅ›ci palmy k... wiÄ™cej

* * *

Kim był Joe DiMaggio?

Joseph Paul DiMaggio, urodził się jako Giuseppe Paolo DiMaggio, Jr. 25 listopada 1914 roku, a zmarł 8 marca 1999 roku. Cała jego sportowa kariera, która trwała piętnaście lat, była związana z jednym klubem, New York Yankees. Trzy razy był wybierany najlepszym zawodnikiem zawodowej ligi baseballowej MLB oraz aż trzynaście razy wziął udział w corocznym Meczu Gwiazd. Zaskarbił sobie uznanie kibiców dzięki wspaniałej grze nie tylko w ataku, ale i w obronie. Jednak do pamięci przeszedł jako zawodnik, który wkładał wielkie serce w każde spotkanie i w każdą akcję. Gdy kończył karierę w wieku 36 lat, je... więcej

* * *

Plan wydarzeÅ„ opowiadania „Stary czÅ‚owiek i morze”

1. Opis wyglądu Santiago i trudnej sytuacji, w jakiej się znajdował. Starzec od osiemdziesięciu czterech dni nie złowił żadnej ryby.

2. Podczas wspólnego pobytu w Tarasie, Santiago wyznał chłopcu, swojemu jedynemu przyjacielowi, iż następnego dnia ma zamiar wypłynąć bardzo daleko w morze, aby tam szukać wielkich ryb.

3. Młodzieniec pomaga rybakowi zanieść sprzęt do chaty. Tego dnia przynosi Santiago ciepły posiłek i wraz z nim go spożywa. Chłopiec bardzo troszczy się o swojego przyjaciela. Gdy bohater zasnął, przyśniły mu się lwy.

4.
Santiago wyrusza na połów z zamiare... więcej

* * *

Problematyka opowiadania „Stary czÅ‚owiek i morze”

„Stary czÅ‚owiek i morze” to prosta opowieść o starym kubaÅ„skim rybaku, który podjÄ…Å‚ najtrudniejszÄ… walkÄ™ w swoim życiu. Ten krótki utwór porusza przede wszystkim kwestie ludzkiej wytrwaÅ‚oÅ›ci, odwagi, wiary we wÅ‚asne możliwoÅ›ci, dumy, przyjaźni oraz klÄ™ski. Aby tego dokonać Ernest Hemingway stworzyÅ‚ postać Santiago, która przeszÅ‚a do historii literatury jako odzwierciedlenie zasad wyznawanych przez wielkiego moralnego pisarza.

Przesłanie opowiadania jest bardzo jasne, człowiek jest zdolny do osiągnięcia każdego celu, jeśli tylko pokona swoje słabości. Widać to na przy... więcej

* * *

Problem dumy, zwyciÄ™stwa i klÄ™ski w opowiadaniu „Stary czÅ‚owiek i morze”

Jednym z poruszonych w opowiadaniu tematów jest zagadnienie dumy. Uczucie to zostaÅ‚o ukazane przez Hemingwaya w różnych aspektach. Po pierwsze Manolin robi wszystko, by duma Santiago nigdy nie ucierpiaÅ‚a. MÅ‚odzieniec wiedziaÅ‚, iż starzec nie zÅ‚owiÅ‚ ryby od wielu dni, ale mimo to wciąż powtarzaÅ‚ mu, że jest najlepszym rybakiem, jakiego zna. Przez caÅ‚y ten trudny okres pomagaÅ‚ swojemu przyjacielowi w tak dyskretny sposób, iż ten nie odczuwaÅ‚, że jest od kogoÅ› zależny. Widać to w momencie, gdy bohater dziÄ™kowaÅ‚ Manolinowi za posiÅ‚ek: „DziÄ™kujÄ™ ci - powiedziaÅ‚ stary. ByÅ‚ zbyt prosty, żeby s... wiÄ™cej

* * *

Motyw przyjaźni w opowiadaniu „Stary czÅ‚owiek i morze”

Poruszonym przez Hemingwaya w opowiadaniu „Stary czÅ‚owiek i morze” zagadnieniem jest przyjaźń. NiezwykÅ‚a więź, jaka istniaÅ‚a miÄ™dzy starcem i kilkunastoletnim Manolinem byÅ‚a bardzo specyficzna. PowstaÅ‚a dziÄ™ki wspólnej miÅ‚oÅ›ci obydwu do morza i Å‚owienia ryb.

Gdy chłopiec miał pięć lat starzec pozwalał mu nosić swój osprzęt, a nawet zabierał go na połowy. Od tamtej pory byli niemal nierozłączni. Stosunki, jakie między nimi panowały były czymś pomiędzy relacjami uczeń-mistrz, a ojciec-syn. Z pozoru szorstkie, ale tak naprawdę serdeczne. Nie okazywali sobie uczuć, nie byl... więcej

* * *

„Stary czÅ‚owiek i morze” jako opowiadanie - parabola

Parabola, zwana także przypowieścią, jest gatunkiem literackim, który niesie ze sobą przesłanie moralne lub dydaktyczne.

Do cech formalnych paraboli zalicza siÄ™:
- schematyczną fabułę,
- uproszczonÄ… konstrukcjÄ™ postaci,
- obiektywność narracji.

Wyżej wymienione cechy sÅ‚użą alegorycznemu lub symbolicznemu odczytaniu Å›wiata przedstawionego w dziele literackim. W przypowieÅ›ciach odnajdujemy zawsze dwie pÅ‚aszczyzny wydarzeÅ„ – realnÄ… (przedstawionÄ… w dziele) i alegorycznÄ…. ParabolÄ™ zalicza siÄ™ do literatury moralistyczo – dydaktycznej. Przypowieść sÅ‚uży do przekazywania treÅ... wiÄ™cej

* * *

Symbolika „Starego czÅ‚owieka i morza”

Żagiel łodzi Santiago

„Å»agiel byÅ‚ wylatany workami od mÄ…ki, a zwiniÄ™ty wyglÄ…daÅ‚ jak sztandar nieodmiennej klÄ™ski”, dla niektórych rybaków to główny bohater opowieÅ›ci byÅ‚ chodzÄ…cym symbolem permanentnej porażki. Chociaż pÅ‚achta byÅ‚a bardzo stara, to wciąż sprawna, dziÄ™ki niej Santiago mógÅ‚ wypÅ‚ynąć wystarczajÄ…co daleko, by zÅ‚owić swojego marlina. Podobnie jak żagiel, starzec sprawdziÅ‚ siÄ™ podczas swojej próby.

Maszt Å‚odzi Santiago

Niesiony na ramieniu przypomina krzyż, który niósÅ‚ Chrystus: „WyjÄ…Å‚ maszt, zwinÄ…Å‚ żagiel i obwiÄ…zaÅ‚ go. NastÄ™p... wiÄ™cej

* * *

Motywy literackie w „Starym czÅ‚owieku i morze”

Starzec – w opowiadaniu jest nim tytuÅ‚owy bohater. Santiago nie jest jednak typowym starcem, jak sam mawiaÅ‚ o sobie: „Bo ze mnie dziwny staruch”. Postać ta zawiera wszelkie cechy osoby w podeszÅ‚ym wieku. CiaÅ‚o rybaka pokryte byÅ‚o gÅ‚Ä™bokimi zmarszczkami i bruzdami, lecz miaÅ‚ w sobie coÅ› z mÅ‚odzieÅ„ca, a mianowicie oczy, „które miaÅ‚y tÄ™ samÄ… barwÄ™ co morze i byÅ‚y wesoÅ‚e i niezÅ‚omne”. JednÄ… z głównych cech Santiago byÅ‚a życiowa mÄ…drość, jakÄ… posiadaÅ‚. WypÅ‚ywaÅ‚a ona z jego ogromnego doÅ›wiadczenia.

MÅ‚odzieniec – w „Starym czÅ‚owi... wiÄ™cej

* * *

Ekranizacje opowiadanie "Stary człowiek i morze"

Opowiadanie „Stary czÅ‚owiek i morze” doczekaÅ‚a siÄ™ trzech adaptacji, z czego aż dwie odniosÅ‚y oscarowy sukces.

Po raz pierwszy, film zatytuÅ‚owany tak samo jak utwór Hemingwaya, ukazaÅ‚ siÄ™ na ekranach kin w 10 lipca 1958 roku. Obraz wyreżyserowaÅ‚ John Sturges. W rolÄ™ Santiago wcieliÅ‚ siÄ™ znakomity aktor Spencer Tracy. Nad projektem czuwaÅ‚ sam Ernest Hemingway, który byÅ‚ przez caÅ‚y czas obecny na planie zdjÄ™ciowym. Mówi siÄ™, iż pisarzowi nie podobaÅ‚ siÄ™ pomysÅ‚ obsadzenia Tracy’ego w głównej roli, ponieważ byÅ‚ zbyt gruby. Inaczej uważaÅ‚a jednak AmerykaÅ„ska Akademia Filmowa... wiÄ™cej

* * *

Najważniejsze cytaty – „Stary czÅ‚owiek i morze”

„Wszystko w nim byÅ‚o stare prócz oczu, które miaÅ‚y tÄ™ samÄ… barwÄ™ co morze i byÅ‚y wesoÅ‚e i niezÅ‚omne”.

„Jest wielu dobrych rybaków i kilku wspaniaÅ‚ych. Ale nie ma takiego jak ty”.

„MiesiÄ…c, w którym przychodzÄ… wielkie ryby - odparÅ‚ stary. - Byle kto potrafi być rybakiem w maju”.

„Nie Å›niÅ‚y mu siÄ™ już burze ani kobiety, ani wielkie wydarzenia, ogromne ryby, bójki czy mocowania, ani też wÅ‚asna żona. Teraz Å›niÅ‚ już tylko o różnych miejscach i o lwach na plaży. W zmroku igraÅ‚y jak mÅ‚ode koty, a on je kochaÅ‚, podobnie jak kochaÅ‚ chÅ‚opca. ChÅ‚opiec nie Å›n... wiÄ™cej

* * *

Bibliografia

1. Baker C., Ernest Hemingway: historia życia, Warszawa 1979.

2. Burt D., 100 najwybitniejszych pisarzy wszech czasów, Warszawa 2001.

3. Dybowski R., Wielcy pisarze amerykańscy, Warszawa 1958.

4. Elektorowicz L., Hemingway w oczach krytyki, Warszawa 1968.

5. Gribanow B., Hemingway, Warszawa 1981.

6. Hotchner A., Papa Hemingway: wspomnienia, Warszawa 2005.

7. Krzyżanowski J.R., Ernest Hemingway, Warszawa 1963.

8. Lamentowicz U., Stary człowiek i morze Ernesta Hemingwaya, Lublin 2004.

9. WiÅ›niowksi B, Faulkner – Hemingway – Steinback, Warszawa 1963.... wiÄ™cej

* * *

Styl i narracja opowiadania „Stary czÅ‚owiek i morze”

Równie z tego, o czym pisał, Hemingway słynął również z tego jak pisał. Nielicznym artystom udało się osiągnąć tak rozpoznawalny styl, jaki wypracował Amerykanin. Wielu pisarzy próbowało zbliżyć się do jego kunsztu z lepszym lub gorszym skutkiem. Tym, co czyni styl Hemingwaya niepowtarzalnym jest prostota i precyzja w zakresie doboru słów. Dzięki temu jego powieści zamiast są bardziej efektywne niż efektowne.

Hemingway uważał narrację w pierwszej osobie za dramatyczną, lecz zbyt ograniczoną i, jak sam przyznawał, dużo czasu zajęło mu opanowanie narracji w trzeciej osobie, a do tego ws... więcej

* * *

Kompozycja i struktura opowiadania „Stary czÅ‚owiek i morze”

Kompozycja utworu nie jest skomplikowana. Opowiadania przedstawia kilka dni z życia starego kubaÅ„skiego rybaka, który od osiemdziesiÄ™ciu czterech dni nie zÅ‚owiÅ‚ żadnej ryby. Czytelnik poznaje Santiago na dzieÅ„ przed tym, zanim ten wypÅ‚ywa bardzo daleko od brzegu w nadziei na udany połów i przerwanie zÅ‚ej passy. NastÄ™pnie autor opisuje trzydniowÄ… walkÄ™ starca z wielkim marlinem oraz próbÄ™ przyholowania go do lÄ…du. W miÄ™dzyczasie, podczas pobytu na morzu główny bohater wspomina lata swojej mÅ‚odoÅ›ci oraz tÄ™skni za swoim jedynym przyjacielem – Manolinem. Opowieść koÅ„czy siÄ™ nastÄ™pnego dnia po powr... wiÄ™cej

* * *

„(…) czÅ‚owiek nie jest stworzony do klÄ™ski - powiedziaÅ‚. - CzÅ‚owieka można zniszczyć, ale nie pokonać”

To wspaniałe zdanie, które zdaje się być mottem opowiadania, jest wielką nauką życiową dla każdego czytelnika. Stary Santiago w momencie, gdy wielki marlin chwycił za jego przynętę, był w beznadziejnej sytuacji. Przez osiemdziesiąt cztery dni nie złowił żadnej ryby, przez co stał się pośmiewiskiem rybackiej wioski, której mieszkańcy nazwali go salao, co oznaczało wielkiego pechowca.

Jednakże, KubaÅ„czyk nie przejmowaÅ‚ siÄ™ opiniÄ… innych i każdego dnia wypÅ‚ywaÅ‚ w morze w nadziei, że zÅ‚owi swojÄ… wymarzonÄ… wielkÄ… rybÄ™. Co wiÄ™cej, autor opisujÄ…c bohatera sÅ‚owami: „Wszystko w nim b... wiÄ™cej

* * *

Pierwowzór Santiago?

Jednym z ulubionych zajęć, mieszkajÄ…cego w Hawanie ze swojÄ… trzeciÄ… żonÄ… Hemingwaya byÅ‚o żeglowanie i Å‚owienie ryb z pokÅ‚adu łódki, którÄ… pisarz nazwaÅ‚ Pilar. Gros biografów artysty jest zdania, że dziÄ™ki temu hobby, Hemingway poznaÅ‚ pierwowzór postaci Santiago – kubaÅ„skiego rybaka Gregorio Fuentesa.

Fuentes, dla przyjaciół Goyo, urodził się w 1897 roku w miejscowości Lanzarote, należącej do Wysp Kanaryjskich. W wieku sześciu lat przybył na Kubę, gdzie w roku 1928 poznał Hemingwaya. W latach trzydziestych ubiegłego wieku amerykański pisarz zatrudnił Goyo jako kapitana swojej ... więcej

* * *

„Szczęście jest czymÅ›, co przychodzi pod wieloma postaciami, wiÄ™c któż je może rozpoznać?”

SÅ‚owa te padajÄ… z ust Santiago zaraz po stwierdzeniu: „PogwaÅ‚ciÅ‚eÅ› swoje szczęście, kiedy wypÅ‚ynÄ…Å‚eÅ› za daleko”. Wyznanie rybaka można rozumieć wielorako.

Jeśli zinterpretujemy je w kontekście krótkiej opowieści, będzie stanowiło pocieszenie starego, wyczerpanego zmaganiem z rybą człowieka. Jeśli zaś zastanowimy się nad słowami Santiago w szerszym ujęciu, to uzmysłowimy sobie, iż szczęście jest uczuciem bądź stanem, którego nie sposób zdefiniować. Ujawnia się w przeróżnych sytuacjach, pod wieloma postaciami, dla każdego inaczej.

Santiago uważał, że największą dobroci... więcej

* * *



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies