Edyp – charakterystyka bohatera - strona 2
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Król Edyp

Edyp – charakterystyka bohatera

Autor: Karolina Marlêga

Konsekwencja i upór byÅ‚y spowodowane nie tylko poczuciem sprawiedliwoÅ›ci, lecz również troskÄ… o Teby (widziaÅ‚ w tym szansÄ™ na poprawÄ™ losu swego ludu, wyniszczonego przez choroby i zarazy). PrzemówiÅ‚: „WiÄ™c od poczÄ…tku ja rzeczy ujawniÄ™. / Bo sÅ‚usznie Febus i ty równie sÅ‚usznie / Ku umarÅ‚emu zwróciliÅ›cie troskÄ™; / Z wami ja wspólnie siÅ‚y zÅ‚Ä…czonemi / SpÅ‚acÄ™ dÅ‚ug bogu i dÅ‚ug naszej ziemi, / A tym nie dalszym z pomocÄ… ja idÄ™, / Lecz sam ze siebie tÄ™ zrzucÄ™ ohydÄ™. / Bo ów morderca mógÅ‚by równie Å‚acno / ZbrodniczÄ… na mnie podnieść rÄ™kÄ™. / ZmarÅ‚emu sÅ‚użąc, usÅ‚użę wiÄ™c sobie”.

Król Edyp byÅ‚ oddany swej ojczyźnie. ByÅ‚ dla niej gotów do najwiÄ™kszych poÅ›wiÄ™ceÅ„, o czym dowiadujemy siÄ™ podczas rozmowy bohatera z KapÅ‚anem. UpewniaÅ‚ starca, że miÅ‚uje Teby uczuciem szczerym i bezinteresownym i nie spocznie, póki nie odnajdzie przyczyn klÄ™sk, nÄ™kajÄ…cych jego ziemiÄ™: „Gdy moja dusza za mnie, za was jÄ™czy, / Za miasto caÅ‚e; ze snu siÄ™ nie budzÄ™ / Na wasze gÅ‚osy; wiedzcie, że Å‚zy roniÄ™ / I czÄ™stym troski bÅ‚Ä…kaniem siÄ™ trudzÄ™, / By co obmyÅ›leć ku ludu obronie”. ObiecaÅ‚ przy tym, że zastosuje siÄ™ do wszelkich wskazówek, by odzyskać Å‚askÄ™ bóstw.

Choć byÅ‚ szlachetny, to jednak w pewnych momentach dramatu jawiÅ‚ siÄ™ jako okrutny, popÄ™dliwy i porywczy czÅ‚owiek. PosÄ…dziÅ‚ brata swej małżonki o zdradÄ™, nazywajÄ…c Kreona bezczelnym spiskowcem i wrogiem. Tak bardzo baÅ‚ siÄ™ odebrania tronu i dopeÅ‚nienia przepowiedni, że coraz częściej w każdym napotkanym czÅ‚owieku widziaÅ‚ irracjonalne zagrożenie. W koÅ„cu wyznaÅ‚ nawet, że zamierza zabić „zÅ‚ego czÅ‚eka” - Kreona. Z jego ust w rozmowie z Kreonem padajÄ… wyraźne nawiÄ…zania do wÅ‚adzy tyraÅ„skiej, absolutnej. Edyp nie dopuszczaÅ‚ do siebie słów krytyki:

Kreon
A gdybyś błądził?

Edyp
Jednak słuchać trzeba.

Król bardzo kochał rodzinę. Dowiedziawszy się, że prawdopodobnie zabije własnego ojca, opuścił ukochanego Polybosa i Merope i wyruszył w nieznane. Wolał żyć w samotności i biedzie, niż na królewskim dworze, w otoczeniu kochających ludzi, byleby tylko nikogo nie skrzywdzić.
MiaÅ‚ skompilowany stosunek do swojej prawdziwej matki, którÄ… przez pomyÅ‚kÄ™ poÅ›lubiÅ‚. RozpoczynajÄ…c lekturÄ™ dramatu, dowiadujemy siÄ™, że bohater jest bardzo oddany swej małżonce – JokaÅ›cie. W trudnych chwilach zawsze zasiÄ™gaÅ‚ jej opinii, ponieważ liczyÅ‚ siÄ™ z jej zdaniem. Lecz okrutna klÄ…twa, ciążąca na rodzie Labdakidów spowodowaÅ‚a, że Edyp dzieliÅ‚ Å‚oże z matkÄ…. Nie mogÄ…c znieść tej bolesnej Å›wiadomoÅ›ci kazirodztwa, wyÅ‚upiÅ‚ sobie oczy, a ukochana powiesiÅ‚a siÄ™.

Tak samo król zachowuje siÄ™ pod koniec dramatu, gdy – poznawszy prawdÄ™ o swych zbrodniach – woli osierocić dzieci, niż przysparzać im kolejnych nieszczęść. Podczas czuÅ‚ego pożegnania z AntygonÄ… i IsmenÄ…, Edyp odsÅ‚ania swÄ… wrażliwÄ… naturÄ™, nie wstydzÄ…c siÄ™ ojcowskich Å‚ez.
Monarcha wierzyÅ‚ w boskÄ… sprawiedliwość i mÄ…drość, czego dowodzÄ… sÅ‚owa: „a z woli / Bogów los szczęścia spÅ‚ynie lub niedoli”. CzÄ™sto posuwaÅ‚ siÄ™ do wÅ‚Ä…czenia bóstw w pertraktacje z ludem. Wszystkim, którzy pomogÄ… w odnalezieniu mordercy, życzyÅ‚ Å‚aski Diki – bogini sprawiedliwoÅ›ci oraz poparcia bogów.

Bohater cechował się dynamicznym, zmiennym usposobieniem. W dramacie dał się poznać zarówno jako despotyczny władca (w rozmowie z Kreonem), jak i jako kochający, troskliwy ojciec i syn.

W stosunku do innych ludzi Edyp miał bardzo różne nastawienie. Choć przyjaźnił się z Kreonem, to jednak nie zawahał się oskarżyć szwagra o zdradę. Podobnie postąpił z ślepym, nieomylnym wróżbitą Tyrezjaszem.

Najbardziej w tragedii zmienia siÄ™ stosunek bohatera do samego siebie. Gdy w koÅ„cu dotarÅ‚o do niego, że jest ojcobójcÄ… i kazirodcÄ…, rozpaczaÅ‚ nad swym tragicznym losem: „Biada, już jawnym to, czegom pożądaÅ‚, / O sÅ‚oÅ„ce, niechbym już ciÄ™ nie oglÄ…daÅ‚! / Å»ycie mam, skÄ…d nie przystoi, i żyÅ‚em, / Z kim nie przystaÅ‚o – a swoich zabiÅ‚em”. Wyrzuty sumienia i bezsilność wobec przeznaczenia, Å›wiadomość grzechu, którego siÄ™ dopuÅ›ciÅ‚ (nieważne, że nieÅ›wiadomie) sprawiÅ‚y, że wyÅ‚upiÅ‚ sobie oczy i postanowiÅ‚ opuÅ›cić Teby: „Przebóg, ukryjcie mnie kÄ™dyÅ› w oddali, / Zabijcie albo w toÅ„ morza odludnÄ… / Strąćcie, bym nigdy nie wyjrzaÅ‚ już z fali”. PrzeklinaÅ‚ dzieÅ„ swych narodzin, nazywajÄ…c siebie wyrodnym synem, zakaÅ‚Ä… domu.

strona:    1    2    3  

Szybki test:

Sfinks to uskrzydlony potwór o twarzy:
a) kobiety
b) bóstwa
c) lwa
d) ptaka
RozwiÄ…zanie

Którym synem króla Teb Lajosa i Jokasty był Edyp?
a) Czwartym
b) Pierwszym
c) Trzecim
d) Drugim
RozwiÄ…zanie

Imię Edyp oznacza człowieka:
a) szlachetnego
b) którego los zależy od fatum
c) przeklętego
d) z przekłutymi nogami
RozwiÄ…zanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Król Edyp” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Króla Edypa” w piguÅ‚ce
Streszczenie mitu rodu Labdakidów
Życiorys Sofoklesa
Czas i miejsce akcji „Króla Edypa”
Problematyka „Króla Edypa” Sofoklesa
Cechy dramatu antycznego na przykÅ‚adzie struktury i kompozycji „Króla Edypa”
Motyw cierpienia w „Królu Edypie”
Plan wydarzeÅ„ „Króla Edypa” Sofoklesa
Poszukiwanie ostatecznej prawdy w dramacie „Król Edyp”
Niepewność ludzkiego losu na przykładzie losów Edypa
Słowniczek pojęć z zakresu tragedii antycznej
NawiÄ…zania do „Króla Edypa”
Rola przeznaczenia na przykÅ‚adzie dramatu Sofoklesa „Król Edyp”
Dzieje Edypa
Kalendarium życia Sofoklesa
Twórczość Sofoklesa
Cytaty z Sofoklesa
Cytaty o Sofoklesie
Najważniejsze cytaty z „Króla Edypa”
Bibliografia




Bohaterowie
Edyp – charakterystyka bohatera
Kreon – charakterystyka postaci
Jokasta – charakterystyka postaci
Charakterystyka pozostałych bohaterów



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies