JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Opowiadania Borowskiego
Cytat ten pochodzi z fragmentu opowiadania „U nas, w Auschwitzu…”, w którym Borowski pokazuje reakcjÄ™ więźniów na bÅ‚agania nowo przywiezionych kobiet, nie znajÄ…cych jeszcze „zasad gry” panujÄ…cych w OÅ›wiÄ™cimiu: „KiedyÅ› chodziliÅ›my komandami do obozu. (…) NadeszÅ‚o DAW i dziesiÄ…tki innych komand i czekaÅ‚y przed bramÄ…: dziesięć tysiÄ™cy mężczyzn i wtedy z FKL nadjechaÅ‚y samochody peÅ‚ne nagich kobiet. Kobiety wyciÄ…gaÅ‚y ramiona i krzyczaÅ‚y: - Ratujcie nas! Jedziemy do gazu! Ratujcie nas! I przejechaÅ‚y koÅ‚o nas w gÅ‚Ä™bokim milczeniu dziesiÄ™ciu tysiÄ™cy mężczyzn. Ani jeden czÅ‚owiek nie poruszyÅ‚ siÄ™, ani jedna rÄ™ka nie podniosÅ‚a siÄ™. Bo żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym”. Ważne jest ostatnie zdanie fragmentu. Jedynym celem, do którego dążono w obozie, byÅ‚o przeżycie. Tylko to liczyÅ‚o siÄ™ spoÅ›ród codziennego odwracania siÄ™ od drugiego czÅ‚owieka, od samego siebie być może też (możemy siÄ™ tylko domyÅ›lać uczuć skazaÅ„ców – poprzez koncepcjÄ™ behawiorystycznÄ…, zastosowanÄ… przez Borowskiego – nie znamy ich myÅ›li).
Czy „żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym”? Jak interpretować te sÅ‚owa? Jak zdefiniować w kontekÅ›cie utworów reprezentanta pokolenia Kolumbów przymiotnik „żywi”?
Z jednej strony, jeżeli interpretować, że żywymi byli ci, którzy walczyli o przetrwanie, a walkę o przeżycie potraktować jako przejaw człowieczeństwa, to z pewnością wszyscy zlagrowani obozowicze żyli. Ale jeżeli przyjąć, że życie to świadomość konieczności pomocy i okazywanie jej drugiemu człowiekowi, to mężczyźni stojący na rampie i słuchający krzyków przywiezionych kobiet bez cienia współczucia, byli taki samo martwi, jak one w chwilę po zagazowaniu.
WedÅ‚ug mnie w obozie nie byÅ‚o już żywych osób. OznakÄ… życia nie sÄ… przecież jedynie przejawy fizjologiczne. O naszym czÅ‚owieczeÅ„stwie Å›wiadczy współczucie i empatia, którÄ… potrafimy okazać innym, a w OÅ›wiÄ™cimiu głównÄ… zasadÄ… byÅ‚o przeżycie, czÅ‚owiek gotowy byÅ‚ zbierać martwe noworodki za Å‚yżkÄ™ marmolady…
SÅ‚owa „żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym” można odczytać również jako zdefiniowanie zadania, które Borowski przydzieliÅ‚ osobom na tyle silnym, że przeżyÅ‚y. MiaÅ‚y one dać później, po powrocie do cywilizowanego Å›wiata (który wyhodowaÅ‚ pod swym okiem obozy masowej Å›mierci), Å›wiadectwo prawdzie o czasach „epoki pieców”. Tadek, bohater opowiadaÅ„, pisaÅ‚ do swej narzeczonej Marii, gdy przebywaÅ‚ w OÅ›wiÄ™cimiu: „(…) może z tego obozu, z tego czasu oszustw, bÄ™dziemy musieli zdać ludziom żywym relacjÄ™ i stanąć w obronie zmarÅ‚ych”[„U nas, w Auschwitzu…” – Czwarty list]. Tylko oni mogli w peÅ‚ni przekazać prawdÄ™ o systemie eksterminacji, HolocauÅ›cie, uczuciach kierujÄ…cych psychikÄ… czÅ‚owieka zlagrowanego, a może braku tych uczuć…„Bo żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym”, czyli rola opowiadaÅ„ Borowskiego w powojennym Å›wiecie
Autor: Karolina MarlêgaCytat ten pochodzi z fragmentu opowiadania „U nas, w Auschwitzu…”, w którym Borowski pokazuje reakcjÄ™ więźniów na bÅ‚agania nowo przywiezionych kobiet, nie znajÄ…cych jeszcze „zasad gry” panujÄ…cych w OÅ›wiÄ™cimiu: „KiedyÅ› chodziliÅ›my komandami do obozu. (…) NadeszÅ‚o DAW i dziesiÄ…tki innych komand i czekaÅ‚y przed bramÄ…: dziesięć tysiÄ™cy mężczyzn i wtedy z FKL nadjechaÅ‚y samochody peÅ‚ne nagich kobiet. Kobiety wyciÄ…gaÅ‚y ramiona i krzyczaÅ‚y: - Ratujcie nas! Jedziemy do gazu! Ratujcie nas! I przejechaÅ‚y koÅ‚o nas w gÅ‚Ä™bokim milczeniu dziesiÄ™ciu tysiÄ™cy mężczyzn. Ani jeden czÅ‚owiek nie poruszyÅ‚ siÄ™, ani jedna rÄ™ka nie podniosÅ‚a siÄ™. Bo żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym”. Ważne jest ostatnie zdanie fragmentu. Jedynym celem, do którego dążono w obozie, byÅ‚o przeżycie. Tylko to liczyÅ‚o siÄ™ spoÅ›ród codziennego odwracania siÄ™ od drugiego czÅ‚owieka, od samego siebie być może też (możemy siÄ™ tylko domyÅ›lać uczuć skazaÅ„ców – poprzez koncepcjÄ™ behawiorystycznÄ…, zastosowanÄ… przez Borowskiego – nie znamy ich myÅ›li).
Czy „żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym”? Jak interpretować te sÅ‚owa? Jak zdefiniować w kontekÅ›cie utworów reprezentanta pokolenia Kolumbów przymiotnik „żywi”?
Z jednej strony, jeżeli interpretować, że żywymi byli ci, którzy walczyli o przetrwanie, a walkę o przeżycie potraktować jako przejaw człowieczeństwa, to z pewnością wszyscy zlagrowani obozowicze żyli. Ale jeżeli przyjąć, że życie to świadomość konieczności pomocy i okazywanie jej drugiemu człowiekowi, to mężczyźni stojący na rampie i słuchający krzyków przywiezionych kobiet bez cienia współczucia, byli taki samo martwi, jak one w chwilę po zagazowaniu.
WedÅ‚ug mnie w obozie nie byÅ‚o już żywych osób. OznakÄ… życia nie sÄ… przecież jedynie przejawy fizjologiczne. O naszym czÅ‚owieczeÅ„stwie Å›wiadczy współczucie i empatia, którÄ… potrafimy okazać innym, a w OÅ›wiÄ™cimiu głównÄ… zasadÄ… byÅ‚o przeżycie, czÅ‚owiek gotowy byÅ‚ zbierać martwe noworodki za Å‚yżkÄ™ marmolady…
Szybki test:
Cytat: „Bo żywi zawsze majÄ… racjÄ™ przeciw umarÅ‚ym” pochodzi z opowiadania:a) "Ludzie, którzy szli"
b) "U nas, w Auschwitzu…"
c) "Pożegnanie z Marią"
d) "Proszę państwa do gazu"
RozwiÄ…zanie
Najważniejszym celem w obozie było:
a) ucieczka
b) zdobycie pożywienia
c) przeżycie
d) śmierć
RozwiÄ…zanie
Ci, którzy przeżyli pobyt w obozie mieli według Borowskiego za zadanie:
a) zemścić się na oprawcach
b) milczeć
c) oskarżać hitlerowców
d) dać Å›wiadectwo prawdzie o czasach „epoki pieców”.
RozwiÄ…zanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies