Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Ten obcy

Motywy literackie w powieści „Ten obcy”

Autor: Jakub Rudnicki

Motyw ojca
W powieści często wspominana jest rola ojca w wychowaniu dziecka, jednak każdy z bohaterów ma inny stosunek do ojcostwa. Ula nie ma kontaktu z doktorem Zalewskim. Uważa go za złego człowieka i myśli, że skrzywdził jej mamę. Zachowuje się wobec niego obojętnie. Zenek twierdzi, że ojciec go nie chce, dlatego ucieka z domu i skłania się ku kradzieży. Natomiast ojcowie pozostałych bohaterów są pokazani w pozytywnym świetle. Tata Pestki zawsze podrzuca jej smakołyki, rodziciel Mariana cieszy się, że w domu rządzi mama i chętnie się jej podporządkowuje nawet, gdy przed kolacją przegania go z jego praca. Z kolei Julek wspomina, że choć ojciec czasem na niego huknie, to rozmawia z nim jak z dorosłym, a jego koledzy szanują mężczyznę, który zawsze wypytuje ich o mecze.

Okazuje się, że ojciec Zenka jest alkoholikiem. Dopóki żyła jego matka powstrzymywała męża od znęcania się nad synem. Po jej śmierci sytuacja pogorszyła się, dlatego chłopak uciekł z domu. Ula dopiero po szczerej rozmowie z ojcem zrozumiała, że tak naprawdę jest bardzo kochana. Doktor Zalewski bał się zbliżyć do córki, ponieważ zawsze go odpychała. Dowodem ojcowskiej miłości jest fakt, że przyjeżdżał do Warszawy, by patrzeć na córkę wychodzącą ze szkoły, choć nie zamieniał z nią ani słowa.

Motyw samotności
Wyobcowanie odczuwa je zarówno Zenon jak i Urszula. Ula jest samotna po śmierci matki – wychowują ją ciotki. Ma pretensje do ojca i uważa go za złego człowieka. Tęskni za rodzinnym ciepłem, dlatego z zapałem słucha opowieści Pestki o jej relacjach w domu. Ula uważała, że „jest traktowana jako obca, więc niech naprawdę jest obca”. Dlatego nie chciała o nic prosić ojca i zachowywała się w stosunku do niego z dystansem. Dziewczyna jest nieśmiała i z trudem przychodzi jej rozmowa o uczuciach i emocjach. Samotny jest także Zenek – po śmierci matki ojciec alkoholik zaczyna się nad nim znęcać, dlatego ucieka z domu. Samotnie szuka wuja Antoniego i nie chce przyjąć oferowanej mu pomocy. Tłumaczy, że musi załatwić „swoją sprawę”.

Motyw domu
Rola domu w życiu młodych ludzi jest silnie zaakcentowana. Mamy pokazanych bohaterów, którzy mogą cieszyć się ciepłem rodzinnym. Szczęśliwe domy należą do Pestki, która wspomina, jak jej ojciec podsuwa jej niezauważenie jakieś smakołyki, Mariana, który wspomina zgodę między swymi rodzicami i Julka, który może z ojcem poważnie porozmawiać i pochwalić się nim przed kolegami.

Z kolei Zenek czuje się bezdomny – nie ma dokąd wrócić. Po śmierci jego matki ojciec znęca się nad nim. Poszukuje ciepła rodzinnego u wujka Antoniego. Rozumie go Urszula, którą po śmierci matki wychowują ciotki. Nie ma kontaktu z ojcem, uważając że ją skrzywdził odchodząc do innej kobiety. Tęskni za rodzinnym domem. Ciepło odnajduje dopiero po szczerej rozmowie z ojcem. Jurgielewiczowa tak pisze o domu: „Chętnie się z niego wybiega, odchodzi, wyjeżdża — ale zawsze się do niego wraca, bo to jest jedyne miejsce na świecie, które tak do każdego pasuje jak skóra do ciała.”.

Motyw buntu
Zenek buntuje się przeciwko swemu losowi. Ucieka z domu od ojca, który go bije i znęca się nad nim. Sytuacja taka powstała po śmierci jego matki. Chłopak pragnie być samodzielny i nie chce nikomu ulegać. Z niechęcią przyjmuje pomoc od innych. Głód prowadzi go do tego, że zaczyna kraść. Kradnie jabłka z sadu, a także zabiera przekupce na jarmarku pięćdziesiąt złotych. Gdy rani się w nogę schronienie znajduje na wyspie, na której bawi się grupa dzieciaków przebywających w Olszynach. Zenek początkowo odrzuca ich pomoc. Gdy na jaw wychodzi jego występek nie przyznaje się do swych motywów, znów ucieka. Jego bunt kończy się, gdy widzi, że nie ma wyboru – musi skorzystać z pomocy kogoś dorosłego. Na szczęście dla niego tym kimś okazuje się doktor Zalewski.

Motyw zaufania
Zenek, podobnie jak pies Dunaj nie ufa nikomu. Podczas pierwszego spotkania z paczką na wyspie jest czujny. Nic o sobie nie mówi. Podobnie nie ufa doktorowi. Po zapowiedzi, że zostanie odwieziony do szpitala w Łętowie ucieka. Jego nieufność napełnia goryczą Urszulę. Zaufanie rodzi się z czasem. Zenek czuje, że Ula jest jego bratnią duszą i tylko ona potrafi go zrozumieć. Gdy na jaw wychodzi jego kradzież, tylko ona stara się go wytłumaczyć, a inni tracą do niego zaufanie. Ponowne budowanie relacji następuje po jego powrocie. Chociaż młodzi przyjaciele łamią dane mu słowo – ratują go przed aresztowaniem. Zenek, dzięki wsparciu uli potrafi zaufać doktorowi Zalewskiemu. Także PiS Dunaj, mimo że był bity odzyskuje zaufanie do Uli – najpierw pozwala się karmić, a potem nawet głaskać. Zostaje przyjęty do domu doktora Zalewskiego.

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Ten obcy” - streszczenie szczegółowe „Ten obcy” - streszczenie w pigułce	Miłość Zenka i Uli w powieści „Ten obcy” „Ten obcy” - wyjaśnienie tytułu Kompozycja, narracja i język powieści „Ten obcy” Czas i miejsce wydarzeń powieści „Ten obcy” Motywy literackie w powieści „Ten obcy” Problematyka „Tego obcego” Główne wątki „Tego obcego” „Ten obcy” - plan wydarzeń Irena Jurgielewiczowa - biografia „Ten obcy” - cytaty
Bohaterowie
Losy Zenona Wójcika Julek Miler - charakterystyka Marian Pietrzyk - charakterystyka Pestka Ubyszówna - charakterystyka Ula Zalewska - charakterystyka Zenek Wójcik - charakterystyka Bohaterowie „Tego obcego”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies