Stanisław Wokulski - charakterystyka
Czterdziestosześcioletni bohater powieści Bolesława Prusa to jedna z najciekawszych postaci w literaturze polskiej. Dlaczego? Ponieważ jego osobowość nie jest jednoznaczna, lecz pełna sprzeczności.Jako młody chłopiec, mimo szlacheckich korzeni, trafił do sklepu i restauracji Hopfera na stanowisko subiekta. Jego ojciec stracił majątek odziedziczony po dziadku Stanisława. Choć ciężko pracował w sklepie, a wszystkie zarobione pieniądze musiał oddawać ojcu. Przy pomocy studentów-subiektów i Ignacego Rzeckiego zdał pomyślnie końcowe egzaminy w Szkole Przygotowawczej i dostał się na... więcej
Ignacy Rzecki – charakterystyka
Oto w jaki sposób Prus przedstawił tę postać: „Ani jednak ciekawość ogółu, ani fizyczne i duchowe zalety trzech subiektów, ani nawet ustalona reputacja sklepu może nie uchroniłaby go od upadku, gdyby nie zawiadował nim czterdziestoletni pracownik firmy, przyjaciel i zastępca Wokulskiego, pan Ignacy Rzecki” [rozdział pierwszy tomu I]Ignacy Rzecki był starym kawalerem, o dosyć dziwnym usposobieniu: „Z domu pan Ignacy wychodził rzadko i na krótko i zwykle kręcił się po ulicach, na których mieszkali jego koledzy albo oficjaliści sklepu. Wówczas jego ciemnozielona algierka lub tab... więcej
Julian Ochocki - charakterystyka
Julian Ochocki to dwudziestoośmioletni młodzieniec wywodzący się z warstwy arystokratów. „Młody człowiek nie dosięgnął jeszcze lat trzydziestu i rzeczywiście odznaczał się niezwykłą fizjognomią. Zdawało się, że ma rysy Napoleona Pierwszego, przysłonięte jakimś obłokiem marzycielstwa” [Ton 1. Rozdział XII]. Był spowinowacony z Łęckimi. Wyróżniał się z otoczenia, ponieważ nie oddawał się zajęciom typowym dla swej klasy – nie trwonił pieniędzy na wyścigi czy grę w karty. Uważany był za nieszkodliwego dziwaka.Ochocki ukończył studia przyrodnicze na uniwersytecie i techniczne na poli... więcej
Izabela Łęcka - charakterystyka
Wygląd bohaterki według trzecioosobowego narratora: „Panna Izabela była niepospolicie piękną kobietą. Wszystko w niej było oryginalne i doskonałe. Wzrost więcej niż średni, bardzo kształtna figura, bujne włosy blond z odcieniem popielatym, nosek prosty, usta trochę odchylone, zęby perłowe, ręce i stopy modelowe. Szczególne wrażenie robiły jej oczy, niekiedy ciemne i rozmarzone, niekiedy pełne iskier wesołości, czasem jasnoniebieskie i zimne jak lód.Uderzająca była gra jej fizjognomii. Kiedy mówiła, mówiły jej usta, brwi, nozdrza, ręce, cała postawa, a nade wszystko oczy, którymi zdawał... więcej
Tomasz Łęcki - charakterystyka
Tomasz Łęcki jest przedstawicielem arystokracji, w rodzie miał kilu senatorów. To sześdziesięciokilkoletni człowiek, niewysoki, pełnej tuszy, krwisty. Nosił nieduże wąsy białe i do góry podczesane włosy, tej samej barwy. Miał siwe, rozumne oczy, postawę wyprostowaną, chodził ostro. Na ulicy ustępowano mu z drogi – a ludzie prości mówili: oto musi być pan z panów.Łęcki miał jedną, ukochaną córkę Izabelę. Po przodkach odziedziczył duży majątek, jednak roztrwonił go na wystawne życie. Uważa się za przedstawiciela klasy wyższej, choć dopuszcza możliwość wpuszczenia do niej ludzi niżej ... więcej
Zdeklasowana szlachta w „Lalce”
Przedstawicieli tej warstwy w powieści nie odnajdziemy wielu. Są to między innymi: ojciec Wokulskiego (przeznaczający wszystkie pieniądze na odzyskanie spadku po ojcu, oceniający ludzi według urodzenia i statusu majątkowego i przejawiający wielokrotnie skłonności do popadania w nieuzasadniona złość) oraz Wirski (popadł w ruinę trwoniąc swój majątek, którego nie potrafił utrzymać po zaprowadzeniu zmian formy własności).Po uwłaszczeniu chłopów ludzie ci nie potrafili już gospodarować, a zamiast odnaleźć się w nowej rzeczywistości – nadal trwonili pieniądze (byli w tym względzie podobni... więcej
Mieszczaństwo w „Lalce”
To środowisko zróżnicowane pod względem narodowościowym (na niemieckie, żydowskie i polskie, posiadające cechy i przywary charakterystyczne dla swej nacji, np. obrotni i sprytni Żydzi) i majątkowym można podzielić według dwóch kryteriów:1) pod względem wieku na:
- stare
Przykładem może być kupiec Jan Mincel, spolszczony Niemiec. Ten pracowity i uczciwy mężczyzna ciężką pracą dorobił się sklepu w centrum Warszawy: „Obiady w dzień powszedni jadaliśmy w sklepie, naprzód dwaj młodzi Minclowie i August Katz, a następnie ja z pryncypałem. W czasie święta wszyscy zbieraliśmy się na... więcej
Lud miejski w „Lalce”
Postaci wywodzące się z tej klasy, choć są ukazane w wątkach epizodycznych, to jednak tak skonstruowanych, by w czytelniku na długo po lekturze pozostała świadomość niższości społecznej ludzi krzywdzonych, pozbawionych jakiejkolwiek szansy poprawy swej sytuacji czy możliwości rozwoju, bez pomocy kogoś takiego, jak Stanisław Wokulski. Oto przykłady:- rodzina Wysockich, czyli furman z rodziną, wyciągnięty przez bohatera z nędzy, oraz jego brat – dróżnik, przeniesiony do lepszej pracy dzięki Stanisławowi (to właśnie dróżnik Wysocki uratował niedoszłego samobójcę spod kół pędzącego pociąg... więcej
Ludności niemiecka w „Lalce”
Bolesław Prus w swej powieści przedstawił Niemców w sposób stosunkowo ciepły i interesujący.O tej narodowości dowiadujemy się głównie z Pamiętników starego subiekta. Ignacy Rzecki opisuje tam wielopokoleniową, mieszczańska rodzinę Minclów (spolszczonych Niemców), zajmującą się handlem.
Cechuje ich ogromna pracowitość (wręcz kult pracy – nawet w niedzielę), zaradność, wytrwałość, oszczędność (młody Ignacy musi wyliczać się ze spożytkowania zarobionych pieniędzy swemu pracodawcy: „Nierobienie oszczędności, a raczej nieodkładanie co dzień choćby kilku groszy, było w... więcej
Stanisław Wokulski romantyk czy pozytywista
Stanisław Wokulski jest reprezentantem pokolenia dwóch epok.Cechy romantyka:
- romantyczna biografia młodzieńczego okresu, wątek walki o wolność: Wokulski bierze udział w postaniu styczniowym, poświęcając młodość patriotycznej walce o wolność i niepodległość, za swą miłość do ojczyzny cierpi na syberyjskim zesłaniu;
- romantyczna, nieszczęśliwa i nieodwzajemniona miłość, która jest motorem jego działań, a w której przeszkodą według bohatera są konwenans i stosunki społeczne; idealizowanie swej wybranki do takiego... więcej
Ocena Izabeli Łęckiej
Z jednej strony Izabelę łęcką można ocenić zdecydowanie negatywnie i określić jako pustą lalkę. Z drugiej na jej postępowanie i charakter w dużym stopniu wpłynęły wychowanie w świecie arystokratówm. Wokulski myślał o niej: „Sądząc jej czyny, jest to panna na wydaniu, która szuka najlepszej partii; patrząc w jej oczy, jest to anielska dusza, której konwenanse ludzkie spętały skrzydła.”Izabela od najmłodszych lat wychowywana była w puchu. Wszelkie czynności, które wymagały wysiłku wykonywali za nią innych. Czas mijał jej na podróżach. Świat znała z sentymentalnych lektur, zaś ten widzian... więcej
Helena Stawska – charakterystyka
Helena Stawska miała około trzydziestu lat. Piękna, wysoka szatynka była matką małej Heluni. Wspólnie z nią i matką wynajmowała mieszkanie w kamienicy Łęckich. Utrzymywała się z udzielania prywatnych lekcji angielskiego, gry na fortepianie, czasem zajmowała się szyciem. Jej mąż po niesłusznym oskarżeniu o morderstwo wyjechał za granicę i odtąd słuch po nim zaginął. Kobieta nie wiedziała, czy żyje czy nie. Do córki i matki miała stosunek wyrozumiały.Była osobą ciepłą, dobrą, lojalną i cierpliwą. Wokulski zwrócił na nią uwagę w kościele Karmelitów podczas świąt wielkanocnych, jednak ... więcej
Hrabina Joanna Karolowa – charakterystyka
Siostra Tomasza Łęckiego. Opiekuje się Izabelą, zabierając ją np. na charytatywne kwesty. Uświadamia pannie, że jej wiek – dwadzieścia pięć lat – to najwyższy czas, by pomyśleć o zamążpójściu. Sugeruje, by wyszła za starszych, jednak majętnych kandydatów, jak baron czy marszałek. Dostrzega zainteresowanie Wokulskiego Łęcką, jednak swata ją ze Starskim, gdy istnieją jeszcze szanse, że prezesowa Zasławska przepisze na niego majątek. Pod pozorem zachowania rodzinnego serwisu Łęckich proponuje Izabeli kwotę poniżej wartości sprzedawanych przedmiotów.Baronowa szczyci się swoją filantropijną działa... więcej
Prezesowa Zasławska – charakterystyka
Przedstawicielka starej arystokracji. Miała ponad siedemdziesiąt lat. Szlachetna, oczytana i majętna wdowa. W młodości kochała się w oficerze – stryju Stanisława Wokulskiego. Do ślubu jednak nie doszło, gdyż młodych dzieliła przepaść finansowa i klasowa. Do końca życia nie zapomniała jednak o ukochanym.Docenia Wokulskiego i nie traktuje go z góry, docenia go jako człowieka. Prosi, by uczcił pamięć o jej związku ze stryjem umieszczając na pamiątkowym kamieniu znajdujących się obok ruin zamku cytat z wiersza Mickiewicza.
Prezesowa świetnie zarządza swoim majątkiem w Zasławku. Panuje ... więcej
Kazimierz Starski – charakterystyka
Kuzyn Izabeli Łęckiej. Przystojny bankrut i bawidamek. To „Mężczyzna średniego wzrostu, zręczny, śniady, z małymi faworytami i wąsikami i bardzo nieznaczną łysiną”. Swój majątek stracił podróżując po świecie i wydając pieniądze w kasynach. Sprytny hulaka i próżniak. Chwali się pobytem w dalekich krajach – Chinach czy Japonii – jednak nie przedstawia na to dowodów. Mówi lichą polszczyzną.Starski cechuje cynizm i wyrachowanie. To obłudny i zakłamany bawidamek. Wykorzystuje kobiety, nie szanuje ich. Jest między innymi pierwszym klientem prostytutki Marianny. Flirtuje także z narzeczoną, a potem... więcej
Henryk Szlangbaum – charakterystyka
Pochodzi z żydowskiej rodziny. Jest „mały, czarny, zgarbiony”. To syn bogatego właściciela kantoru żyjącego z lichwy. Wokulskiego Henryk poznał podczas powstania styczniowego. Podobnie jak on, został zesłany na Syberię. Początkowo wyrzekł się swego pochodzenia, by zbliżyć się do Polaków. Przeszedł na chrześcijaństwo i zmienił nazwisko na Szlangowski.Odrzucali go zarówno Żydzi, jak i katolicy. Wokulski zatrudnia go jako subiekta w swym sklepie. Koledzy pogardzają nim, jednak kilka słów Wokulskiego łagodzi ich zapędy. Jako pracownik jest cichy i sumienny. Gdy jednak Łęcki obraża jego oj... więcej
Kazimiera Wąsowska - charakterystyka
Bogata wdowa. Była kobietą z krwi i kości. Miała „pyszne kasztanowate włosy i czarne oczy, a całą fizjonomię wesołą i energiczną”. Nieprzeciętnej urody, zmysłowa i emanująca erotyzmem. Zupełnie inną niż delikatna Izabela Łęcka. Mimo zaledwie trzydziestu lat pochowała trzech mężów. Lubiła szybką jazdę konną.Kobietę cechowało poczucie humoru, zapał i energia, otwartość i inteligencja. Była zwolennikiem równouprawnienia i emancypacji kobiet.
Wąsowska wiedziała, czego chce w życiu. Miała jasno określone poglądy. Brała z życia wszystko to, czego potrzebowała. Miała licznych adorato... więcej
Doktor Szuman – charakterystyka
Michał Szuman był lekarzem żydowskiego pochodzenia. To stary kawaler „żółty, mały, z czarną brodą, miał reputację dziwaka. Posiadając majątek leczył darmo i o tyle tylko, o ile było mu to potrzebnym do studiów etnograficznych”. Jest zwolennikiem darwinizmu, zajmował się etnografią. Badał różnice między włosami różnych nacji. Wokulskiego poznał podczas zsyłki na Syberię po powstaniu styczniowym.Szuman czuł się Polakiem i zastanawiał się nad przejściem na chrześcijaństwo. Wierzył w możliwość asymilacji Żydów. W młodości przeżył wielką tragedię. Po śmierci ukochanej próbow... więcej
Dzieje Wokulskiego
Stanisław Wokulski to bogaty kupiec galanteryjny. Podczas głównych rozgrywających się w utworze wydarzeń miał 45-46 lat. Wywodził się z rodziny szlacheckiej, która utraciła tytuł i majątek w ramach represji carskich.Od 1854 roku pracował jako subiekt w winiarni u Hopfera. Jednocześnie uczył się w Szkole Przygotowawczej. W 1861 roku Ignacy Rzecki zabrał Wokulskiego do siebie i tym samym Wokulski zaczął pracę u starego Mincla. Stach zaczął uczęszczać do Szkoły Głównej jako wolny słuchacz.
Pracował dniami i nocami, w międzyczasie udzielając korepetycji, dużo czytając i wciąż się uc... więcej
Stanisław Wokulski jako bohater przełomu epok
Stanisław Wokulski żył na przełomie epok romantyzmu i pozytywizmu. Łączy w sobie cechy tych dwóch różniących się od siebie okresów. Z romantyzmem łączy go głównie kierowanie się w życiu uczuciami. Z drugiej strony zna się na interesach, bliska mu jest również współczesna nauka.W młodości Wokulski pełen był ideałów. Wcześnie podjął pracę w winiarni u Hopfera, by zarabiać na swój byt. Równocześnie podjął naukę w Szkole Przygotowawczej, a następnie, pracując już w sklepie Minclów, zdał egzaminy do Szkoły Głównej. Uczył się nocami, dawał także korepetycje. Naukę przerwał romanty... więcej
Cechy romantyczne i pozytywistyczne Stanisława Wokulskiego
Cechy romantyczne:- patriotyzm – bohater już w młodości stawia sobie dobro ojczyzny na pierwszym miejscu, porzuca naukę w Szkole Głównej, by czynnie brać udział w konspiracji, przyłącza się do powstania styczniowego, za co zostaje zesłany na Syberię (w okolice Irkucka);
- wybitna jednostka – bohater jest postacią wyróżniającą się wśród innych;
- wewnętrzne rozdarcie – Wokulski z jednej strony podąża za głosem serca, robi wszystko, by jego uczucie do Izabeli było spełnione, z drugiej potrafi osiągać sukces finansowy, a nauka i współczesne zdobycze techniczne pociąg... więcej
Dzieciństwo i młodość Stanisława Wokulskiego
W młodości Wokulski pełen był ideałów. Pochodził z rodziny szlacheckiej, która pozbawiona została tytułu.Wcześnie podjął pracę w winiarni u Hopfera, by zarabiać na swój byt. Równocześnie podjął naukę w Szkole Przygotowawczej, a następnie, pracując już w sklepie Minclów, zdał egzaminy do Szkoły Głównej. Był poniżany i szykanowany przez klientów i kolegów z pracy.
Za Stachem wstawił się Rzecki. Zaproponował mu mieszkanie u siebie. Załatwił też pracę w sklepie Minclów. Uczył się nocami, dawał także korepetycje. Naukę przerwał romantyczny zryw niepodległościowy. Stanisław związał się z ... więcej
Kwestionariusz osobowy Wokulskiego
Imię i nazwisko: Stanisław Wokulski.Wiek: 46 lat.
Płeć: mężczyzna.
Pochodzenie: szlacheckie.
Miejsce zamieszkania: Warszawa, Krakowskie Przedmieście.
Moi przyjaciele to: Ignacy Rzecki, doktor Szuman, Julian Ochocki.
Moim najlepszym przyjacielem jest: Ignacy Rzecki.
Moi wrogowie to: Kazimierz Starski.
Mój największy sukces: dziesięciokrotne pomnożenie majątku na wojnie w Bułgarii.
Najbardziej chciałbym: by panna Łęcka odwzajemniła moje uczucia.
Gdybym mógł cofnąć czas: nie poszedłbym do teatru, gdzie po raz pierwszy zobaczyłem pannę Izabelę.
Najbardziej żałuj... więcej
Kim był Wiliam Colins?
Nauczycielem języka angielskiego.Po tym, gdy Wokulski poczuł się niezręcznie, gdy Izabela w jego obecności rozmawiała po angielsku (np. w kościele z baronową Karolową) postanowił poznać ten język.
Colins uczył go w tajemnicy, w jego domu. Znajomość języka sprawiła, że podczas podróży do Krakowa z rozmowy Izabeli ze Starskim, dowiedział się, że kobieta go nie kocha.... więcej
Kim był Rossi?
Rossi był tragikiem włoskim, który przyjechał na występy do Warszawy.Początkowo przyjmowany był mało entuzjastycznie. Izabela odnosiła się do niego z uwielbieniem. Znała go jeszcze z Paryża.
Poprosiła Wokulskiego, by zadbał o liczną widownię dla artysty. Mężczyzna wynajął klakierów. To osoby, które na jego znak klaskały w teatrze. Przez Rzeckiego ofiarował mu także album ze zdjęciami Warszawy.... więcej
Kim była pani Meliton?
Pani Mieliton w przeszłości była nauczycielką. W powieści to ona przynosi Wokulskiemu informacje o tym, gdzie i o której będzie Łęcka. Przynosi też informację o sprzedaży konia barona Krzeszowskiego i licytacji kamienicy Łęckich.Zajmowała się swataniem par. Uważa, że kobiety zdobywa się siłą, a nie uległością. Wiele wiedziała o związkach damsko-męskich.... więcej
Kim był Mraczewski?
Mraczewski był subiektem w sklepie u Wokulskiego. Miał niezwykły talent do sprzedawania klientom towaru. Był lubiany, szczególnie przez damy. Gdy w jednej z wypowiedzi obraził pannę Łęcką, ten zwolnił go. Dopiero na prośbę Izabeli subiekt otrzymał podwyżkę, ale został przeniesiony do Moskwy.Wzbogacił się, a po powrocie do kraju ożenił się z Heleną Stawską.... więcej
Kim był Wirski?
Wirski był zarządcą w kamienicy Łęckich. Podobnie jak Rzecki, brał udział w powstaniu na Węgrzech. Z rodziną zamieszkiwał w kamienicy Łęckich.Nie miał dużych dochodów, zalegał z czynszem. Oprowadził starego subiekta po kamienicy, gdy ten przybył na prośbę Wokulskiego skontrolować budynek i poznać lokatorów. Wspierał Stawską podczas procesu o Lalkę.... więcej
Kim był Węgiełek?
Węgiełek był pracownikiem fizycznym w Zasławku. To dwudziestokilkuletni chłopak „z fizjonomią wesołą i inteligentną”.Wokulski najął go jako kamieniarza do wyrycia napisu na kamieniu upamiętniającym jego stryja przy ruinach zamku w Zasławku. Węgiełek wcześniej miał własny warsztat, jednak po pożarze pozbawiony był narzędzi. Malował też szyldy w miasteczku. Wokulski zaoferował mu pracę w Warszawie.
Węgiełek ożenił się z byłą prostytutką Marianną. Początkowo ich związek był udany. Kobieta dbała o dom. Gdy poznał pierwszego kochanka żony - Starskiego, wszystko się zmieniło. W każd... więcej
kontakt | polityka cookies