Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Mitologia

Ponadczasowość i uniwersalizm mitów greckich

Autor: Jakub Rudnicki

Mitologia grecka była jednym z największych osiągnięć starożytnej greckiej kultury. Na jej powstanie złożyły się wieki rozwoju cywilizacji ludów żyjących w Helladzie, ich sposobu myślenia o świecie i tłumaczenia otaczających zjawisk. Przekazywane początkowo w formie ustnej opowieści o bogach i herosach, dzięki literaturze zostały utrwalone w miarę niezmiennej formie, w której przetrwały do dziś.

Greckie mity, czerpiące wiele z kultur innych ówczesnych, pochodzących głównie ze Wschodu, cywilizacji zostały przeszczepione na grunt rzymski. Za sprawą potęgi i znaczenia Rzymu w starożytności, stały się podwaliną europejskiej kultury wpływając przez wieki na rozwój literatury, muzyki oraz sztuk plastycznych. Szczególne znaczenie zyskały w renesansie, gdy na nowo zaczęto odkrywać antyczne osiągnięcia Grecji i Rzymu. W kolejnych wiekach mitologia stanowiła stały punkt odniesienia i była eksplorowana przez kolejnych artystów. Nie sposób wymienić dzieł kultury, które nawiązywały do mitologii, bądź stanowiły reinterpretację starożytnych mitów.

Poprzez swój metaforyczny język mity przekazują nam wiele trafnych prawd i uogólnień. Frazeologia i symbolika mitologiczna stanowi uniwersalny kod nie tylko dla narodów zamieszkujących basen Morza Śródziemnego, ale dla całej Europy oraz Nowego Świata. Językiem mitów, często nieświadomie, mówimy na co dzień. Mity stały się także podstawą do powstania archetypów i toposów. Mianem archetypów określa się pradawne, niezmienne wyobrażenia, które tkwią w świadomości zbiorowej do dzisiaj, np. Narcyz jako obraz miłości własnej. Topos stanowi powtarzający się obraz i motyw, np. ikarowy lot, postawa prometejska.

Na co dzień odwołujemy się do wartości i problemów, które poruszały mity. Mimo iż mówiły o życiu bogów, ludzi i herosów przekazywały uniwersalne dla całej ludzkości doświadczenia, a także postawy i zachowania. Chociaż ówcześnie związane były z wierzeniami religijnymi, dziś traktuje je się jako uniwersalne zapisy o otaczającej ludzi starożytnych rzeczywistości i interpretacji określonych zjawisk. Prawdy wyrażone w mitach są stale czytelne i wciąż powracają, choć w stale zmieniającej się formie. Tematy poruszane przez twórców mitów są wciąż aktualne, ponieważ dotyczą problematyki celu życia człowieka i głównych zasad postępowania dotyczących każdego. Obok pozytywnych aspektów, zawierają zdarzenia pesymistyczne, stwarzając pełny obraz człowieczeństwa i zmagania człowieka z sobą i losem.
Ponadczasowa wartość mitologii zasadza się także w jej warstwie artystycznej. Antyk wpłynął silnie na kulturę nowożytną, która zapożyczyła zeń wiele mitycznych wątków, motywów i postaci. Znajomość mitów pozwala na właściwe poruszanie się i obserwowanie zjawisk artystycznych w ostatnich tysiącleciach.

Zobacz inne artykuły:

Inne
Mitologia grecka - wprowadzenie
Czym są mity?
Historia założenia Rzymu – streszczenie
Powrót Odyseusza do Itaki – streszczenie
Historia wojny trojańskiej – streszczenie
Mit o Heraklesie – streszczenie
Mit o Orfeuszu i Eurydyce – streszczenie
Mit o Dedalu i Ikarze – streszczenie
Mit o Syzyfie – streszczenie
Mit o Prometeuszu – streszczenie
Mit o Demeter i Korze – streszczenie
Cztery wieki ludzkości – streszczenie
Mit o narodzeniu świata i bogów – streszczenie
Pochodzenie i kształtowanie się mitów
Podział mitów
Religia grecka i mity
Ponadczasowość i uniwersalizm mitów greckich
Archetypowe postaci mitologiczne
Frazeologia związana z mitami
Mityczna topografia
Mitologia – bibliografia
Nawiązania do mitologii w literaturze
Rzymscy bogowie (panteon)
Herosi i bohaterowie mitologii
Muzy i ich atrybuty



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies