Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Mitologia

Frazeologia związana z mitami

Autor: Jakub Rudnicki

Związek frazeologiczny to połączenie dwóch lub więcej wyrazów. Połączenie to ma utrwalone i najczęściej przenośne znaczenie. Każdy z nas codziennie w swoich wypowiedziach używa wielu takich związków, zupełnie nie zdając sobie z tego sprawy. Ze względu na kryterium budowy gramatycznej wyróżniamy trzy typy związków frazeologicznych:
- Wyrażenia – mogą zawierać wszystkie części mowy oprócz osobowych i nieodmiennych form czasownika. Zwykle są to związki współrzędne i podrzędne, w których wyrazem określanym jest rzeczownik lub przymiotnik, a wyrazem określającym rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik, imiesłów przymiotnikowy, wyrażenie przyimkowe lub przysłówek;
- Zwroty – związek frazeologiczny, w skład którego wchodzi czasownik w formie bezokolicznika , imiesłowu lub formy osobowej;
- Frazy – forma związku frazeologicznego, w której występuje podmiot i orzeczenie. – Piotr Bąk, „Gramatyka języka polskiego”
jabłko niezgody – przyczyna konfliktów, kłótni, niesnasek. Uskrzydlona bogini niezgody, chaosu i nieporządku – Eris na weselu Peleusa i Tetydy rzuciła między trzy boginie – Herę, Afrodytę i Atenę jabłko z napisem „Dla najpiękniejszej”. Spór, zgodnie z życzeniem Zeusa miał rozstrzygnąć Parys, syn króla Troi Priama. Każda z bogiń obiecała mu nagrodę za wskazanie właśnie jej: Hera – bogactwo, Atena – mądrość, Afrodyta – najpiękniejszą kobietę za żonę. Parys wskazał na Afrodytę i została mu przyrzeczona Helena, żona króla Sparty, Menelaosa. Parys, niepomny na złe wróżby, porwał Helenę, co stało się powodem wybuchu wojny trojańskiej.

znaleźć się między Skyllą i Charybdą – znaleźć się między niebezpieczeństwem płynącym z dwóch stron na raz. Skylla (Scylla) to potwór morski czyhający i pożerający żeglarzy zamieszkujący grotę położoną w Cieśninie Mesyńskiej u wybrzeży Italii (w górnej części miał postać kobiety, zaś w dolnej opasywało ją sześć przeraźliwych psów). Po drugiej stronie cieśniny mieszkała Charybda – także potwór morski, córka Posejdona i Gai. Trzy razy dziennie pochłaniała ogromne ilości wody z cieśniny, razem z przepływającymi okrętami. Nie było dla nich ucieczki, ponieważ po przeciwnej stronie czyhała już Skylla. Jej ofiarami było sześciu towarzyszy Odyseusza.
ikaryjski lot – symbolizuje marzycielstwo, zbyt wysoki, niebezpieczny lot, który kończy się tragedią, bezsensowna brawura, szaleńcza odwaga – źródło ma w micie o Dedalu i Ikarze. Podczas ucieczki ojca i syna przy użyciu skrzydeł zlepionych woskiem, Ikar, niepomny na ostrzeżenia konstruktora, wzbił się zbyt wysoko i spadł do morza.

złoty wiek – czasy świetności, potęgi, wspaniałości. Zgodnie z mitem o czterech wiekach ludzkości był to czas panowania Kronosa. Rzeki płynęły wówczas mlekiem, a z drzew skapywał miód. Ludzie żyli jak niebianie, nie mieli trosk i nie musieli pracować, spędzając czas na biesiadach. W Polsce „złotym wiekiem” nazywa się wiek XVI za panowania dynastii Jagiellonów, gdy państwo polskie było u szczytu swej potęgi.

odrodzić się jak feniks z popiołów – symbol ciągłego odradzania się, zmartwychwstania. Według mitów był ptakiem pochodzącym z Etiopii. Miał wygląd orła królewskiego o czerwonym i złotym upierzeniu. Latał powoli i majestatycznie. Legenda głosiła, że co pięćset lat budował sobie z ziół i traw gniazdo, w którym umierał. Ze spopielonego gniazda rodził się nowy feniks, który przenosił prochy swego ojca do Heliopolis w Egipcie i składał na ołtarzu Heliosa, a następnie powracał do Etiopii, gdzie żył kolejne pięćset lat.

paniczny strach – nagły popłoch wywołany nieoczekiwaną sytuacją. Bożek Pan był niezgrabnym potworem o głowie i nogach kozła, na torsie miał sierść. Był bogiem płodności i potencji seksualnej. Był okrutny w zaspokajaniu swych pragnień, a gdy się pojawiał, budził strach.

strona:    1    2    3    4  

Szybki test:

Nimfą, która zakochała się w Narcyzie była:
a) Kalipso
b) Dafne
c) Echo
d) Erato
Rozwiązanie

Amalteja była:
a) owcą
b) kozą
c) nimfą
d) tytanidą
Rozwiązanie

Rzeka zapomnienia to:
a) Acheront
b) Styks
c) Late
d) Mnemozyne
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne
Powrót Odyseusza do Itaki – streszczenie
Historia wojny trojańskiej – streszczenie
Mit o Heraklesie – streszczenie
Mit o Orfeuszu i Eurydyce – streszczenie
Mit o Dedalu i Ikarze – streszczenie
Mit o Syzyfie – streszczenie
Mit o Prometeuszu – streszczenie
Mit o Demeter i Korze – streszczenie
Cztery wieki ludzkości – streszczenie
Mit o narodzeniu świata i bogów – streszczenie
Mitologia grecka - wprowadzenie
Czym są mity?
Historia założenia Rzymu – streszczenie
Pochodzenie i kształtowanie się mitów
Podział mitów
Religia grecka i mity
Archetypowe postaci mitologiczne
Ponadczasowość i uniwersalizm mitów greckich
Frazeologia związana z mitami
Mityczna topografia
Rzymscy bogowie (panteon)
Herosi i bohaterowie mitologii
Muzy i ich atrybuty
Mitologia – bibliografia
Nawiązania do mitologii w literaturze



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies