Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Mitologia

Frazeologia związana z mitami

Autor: Jakub Rudnicki

nić Ariadny – nieoczekiwana pomoc, ratunek, który oparty został na genialnym pomyśle. Ariadna była córką króla Krety Minosa i Pazyfae. Gdy na wyspę przybył Tezeusz dziewczyna pokochała go wielką miłością. Podarowała mu kłębek nici, które pozwoliły mu powrócić z labiryntu (zaprojektowanego przez Dedala) po zabiciu Minotaura (jeden z jego końców przywiązał na początku labiryntu, a następnie powrócił do wyjścia zwijając nić).

Prokrustowe łoże - nocleg związany z psychicznymi i fizycznymi cierpieniami. Jest to też sytuacja, w której coś jest siłą naginane, dostosowywane do sztywnego schematu. W mitologii Prokrust był zbójem czyhającym na podróżnych, których zapraszał do swego domu. Strudzonym proponował nocleg w łóżku. W zależności od tego, czy łoże było za długie, czy za krótkie dla gościa, podejmował decyzję: obcinał stopy albo naciągał stawy nieszczęśnika.

syzyfowa praca – niekończąca się, daremna praca. Hasło pochodzi od imienia króla Koryntu – Syzyfa skazanego przez bogów na nieustanne wtaczanie głazu na szczyt góry. Była to kara za zuchwalstwa wobec bogów – plotkowanie, uwięzienie Tanatosa (Śmierć) oraz odszukanie władcy podziemi i unikanie śmierci.

węzeł gordyjski - trudny do rozwiązania problem, skomplikowana sprawa. W świątyni Zeusa w Gordion znajdował się kunsztowny węzeł z łyka zamocowany przy wozie. Według przepowiedni ten, kto go rozwiąże, miał zostać władcą Azji Mniejszej. Aleksander Macedoński rozwiązał ten problem rozcinając węzeł mieczem.

pod Egidą – pod opieką, osłoną, przewodnictwem, patronatem, auspicjami. Egida (z greckiego „kozia skóra”) była tarczą Zeusa i bogini Ateny; została wykuta przez Hefajstosa (lub zrobiona ze skóry kozy Amaltei). Dała Zeusowi zwycięstwo nad jego ojcem Kronosem.

róg Amaltei – inaczej róg obfitości, symbol dostatku i dobrobytu. Gdy nad światem rządził ojciec Zeusa – Kronos, Rea oddała niemowlę na wychowanie kozie Amaltei w obawie przed pożarciem maleństwa przez ojca. Pewnego razu, kiedy zwierzę ułamało róg, mały bóg wziął go do ręki i pobłogosławił, tak powstał róg obfitości. Napełniał się on wszystkim, czego zapragnął jego posiadacz.
koń trojański - synonim podstępnego, przynoszącego zgubę podarunku, prezentu. Pod koniec wojny trojańskiej, po dziesięcioletnim oblężeniu, dzięki podstępowi Odyseusza, Grecy zbudowali pod Troją wielkiego drewnianego konia i udali, że się wycofują. Trojańczycy, mimo ostrzeżeń Kasandy i Laokona wprowadzili machinę do miasta. Wewnątrz ukryli się wojownicy, którzy nocą opuścili konia i otworzyli bramy wpuszczając wojska Achajów do środka.

syreni śpiew - niezwykle piękny, uwodzicielski śpiew. Syreny to mitologiczne pół-kobiety, pół-ptaki kuszące swoim śpiewem tak pięknym, że nie można się im było oprzeć. Były śmiertelnym zagrożeniem dla żeglarzy. Wciągały ich w niebezpieczne miejsca i wysysały z nich krew. Odyseusz, powracający do Itaki spotkał je niedaleko wyspy Kirke. Za radą czarodziejki uszy swych towarzyszy zalepił woskiem, sam zaś kazał się przywiązać do masztu, aby usłyszeć ich pieśni.

beczka Danaid – określenie trudnej i bezowocnej pracy. Danaidy były córkami króla Danaosa. Za jego radą w noc poślubną, po wzięciu za mężów pięćdziesięciu synów Ajgyptosa (brata Danaosa, z którym toczył konflikt o tron w Egipcie) zasztyletowały ich. Ciała pomordowanych zostały pochowane pod murami Argos, a głowy wrzucone do Jeziora Lerneńskiego. Danaidy za mężów wzięły zwycięzców w wyścigach zorganizowanych przez ojca. Ze swej zbrodni zostały oczyszczone przez Hermesa i Atenę. Po śmierci Danaidy miały w Podziemiach napełniać wodą dziurawą beczkę.

objęcia Morfeusza – „udać się w objęcia Morfeusza” oznacza zasnąć. Morfeusz to jeden z synów Hypnosa, bóg marzeń sennych. Jego cechą była umiejętność przybierania różnych postaci w sennych obrazach. Zazwyczaj przedstawiany był ze skrzydłami.

strona:    1    2    3    4  

Szybki test:

"Marsowa mina" to mina:
a) komiczna
b) przerażająca
c) groźna
d) łagodna
Rozwiązanie

Morfeusz jest symbolem:
a) hipnozy
b) lekkiej śmierci
c) koszmarów nocnych
d) marzeń sennych
Rozwiązanie

Amalteja była:
a) kozą
b) nimfą
c) tytanidą
d) owcą
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne
Czym są mity?
Historia założenia Rzymu – streszczenie
Powrót Odyseusza do Itaki – streszczenie
Historia wojny trojańskiej – streszczenie
Mit o Heraklesie – streszczenie
Mit o Orfeuszu i Eurydyce – streszczenie
Mit o Dedalu i Ikarze – streszczenie
Mit o Syzyfie – streszczenie
Mit o Prometeuszu – streszczenie
Mit o Demeter i Korze – streszczenie
Cztery wieki ludzkości – streszczenie
Mit o narodzeniu świata i bogów – streszczenie
Mitologia grecka - wprowadzenie
Pochodzenie i kształtowanie się mitów
Podział mitów
Religia grecka i mity
Archetypowe postaci mitologiczne
Ponadczasowość i uniwersalizm mitów greckich
Frazeologia związana z mitami
Mityczna topografia
Mitologia – bibliografia
Nawiązania do mitologii w literaturze
Rzymscy bogowie (panteon)
Herosi i bohaterowie mitologii
Muzy i ich atrybuty



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies