Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Odprawa posłów greckich
Okres dworski
Po powrocie w 1559 roku do kraju Kochanowski dopilnował podziału majątku między rodzeństwem, by następnie rozpocząć trwający piętnaście lat tak zwany okres dworski. W spadku po rodzicach otrzymał, jak wylicza Ziomek: „Czarnolas, rudę (kuźnicę), młyn i stawy rybne na strudze zwanej Grodzką Rzeką, ze wszystkimi przyległościami należącymi do tych dóbr w takim zakresie, jak ustalił ojciec Piotr Kochanowski”.
Początkowo służył możnowładcom małopolskim. Przebywał na dworach, m.in. wojewody krakowskiego Jana Tarnowskiego, Tęczyńskich, Jana Firleja oraz biskupa krakowskiego Filipa Padniewskiego. Dzięki protekcji podkanclerzego koronnego Piotra Myszkowskiego udało mu się dostać na dwór Zygmunta Augusta, gdzie około 1564 roku uzyskał tytuł Sekretarza Jego Królewskiej Mości (pod epigramatem umieszczonym w słowniku łacińsko-polskim Mączyńskiego Kochanowski jest podpisany z dodanym inicjałem S.R.M.S - taki sam tytuł umieściła mu na nagrobku żona).
Tadeusz Ulewicz pisze: „Lata te stanowią najbardziej wszechstronny okres jego twórczości poetyckiej, związany ściśle z atmosferą ideowo-kulturalną zwłaszcza Wawelu i renesansowego Krakowa, z całym środowiskiem literatów-dworzan i wybitnych humanistów, skupiających się w najważniejszym wówczas ośrodku umysłowym Polski. Okres to także żywych zainteresowań Kochanowskiego sprawami ideowymi czasów (reformacją, ujmowaną teraz w duchu potrydenckim) oraz politycznymi państwa, z zagadnieniem tzw. egzekucji praw, czyli naprawy Rzeczypospolitej, rozważanej tu w myśl programu kół rządowych”.
Myszkowski, z którym Kochanowskiego łączyła trwała przyjaźń i któremu zadedykował Psałterz Dawidów. spowodował także, że Jan otrzymał jako beneficjum probostwo poznańskie, a z czasem i zwoleńskie.
Kochanowski towarzyszył królowi podczas burzliwych sejmów, zajmował się działaniami politycznymi. W 1567 roku towarzyszył królowi w wyprawie na Litwę (tzw. Rodoszkowickiej, czyli w manewrach wojskowych przeciwko carowi Iwanowi Groźnemu) oraz później w Lublinie w czasie sejmu unijnego. Z czasem związki z dworem królewskim zaczęły się rozluźniać. Współpraca trwała do 1572 roku.
To Janowi Kochanowskiemu zawdzięczamy relację z hołdu pruskiego księcia Albrechta II Fryderyka Hohenzollerna u stóp Zygmunta Starego (Proporzec albo Hołd pruski) czy wiadomości o unii Korony i Litwy (1569). Jan Kochanowski - biografia
Autor: Karolina MarlgaOkres dworski
Po powrocie w 1559 roku do kraju Kochanowski dopilnował podziału majątku między rodzeństwem, by następnie rozpocząć trwający piętnaście lat tak zwany okres dworski. W spadku po rodzicach otrzymał, jak wylicza Ziomek: „Czarnolas, rudę (kuźnicę), młyn i stawy rybne na strudze zwanej Grodzką Rzeką, ze wszystkimi przyległościami należącymi do tych dóbr w takim zakresie, jak ustalił ojciec Piotr Kochanowski”.
Początkowo służył możnowładcom małopolskim. Przebywał na dworach, m.in. wojewody krakowskiego Jana Tarnowskiego, Tęczyńskich, Jana Firleja oraz biskupa krakowskiego Filipa Padniewskiego. Dzięki protekcji podkanclerzego koronnego Piotra Myszkowskiego udało mu się dostać na dwór Zygmunta Augusta, gdzie około 1564 roku uzyskał tytuł Sekretarza Jego Królewskiej Mości (pod epigramatem umieszczonym w słowniku łacińsko-polskim Mączyńskiego Kochanowski jest podpisany z dodanym inicjałem S.R.M.S - taki sam tytuł umieściła mu na nagrobku żona).
Tadeusz Ulewicz pisze: „Lata te stanowią najbardziej wszechstronny okres jego twórczości poetyckiej, związany ściśle z atmosferą ideowo-kulturalną zwłaszcza Wawelu i renesansowego Krakowa, z całym środowiskiem literatów-dworzan i wybitnych humanistów, skupiających się w najważniejszym wówczas ośrodku umysłowym Polski. Okres to także żywych zainteresowań Kochanowskiego sprawami ideowymi czasów (reformacją, ujmowaną teraz w duchu potrydenckim) oraz politycznymi państwa, z zagadnieniem tzw. egzekucji praw, czyli naprawy Rzeczypospolitej, rozważanej tu w myśl programu kół rządowych”.
Myszkowski, z którym Kochanowskiego łączyła trwała przyjaźń i któremu zadedykował Psałterz Dawidów. spowodował także, że Jan otrzymał jako beneficjum probostwo poznańskie, a z czasem i zwoleńskie.
Kochanowski towarzyszył królowi podczas burzliwych sejmów, zajmował się działaniami politycznymi. W 1567 roku towarzyszył królowi w wyprawie na Litwę (tzw. Rodoszkowickiej, czyli w manewrach wojskowych przeciwko carowi Iwanowi Groźnemu) oraz później w Lublinie w czasie sejmu unijnego. Z czasem związki z dworem królewskim zaczęły się rozluźniać. Współpraca trwała do 1572 roku.
Po śmierci Zygmunta Augusta Jan skierował się w stronę polityki Henryka Walezego. W 1573 roku podpisał jego elekcję, a rok później uczestniczył w jego koronacji w katedrze wawelskiej. Gdy król zbiegł do Francji, Kochanowski na stałe wycofał się z życia dworskiego. Zaprzyjaźnił się z kilkoma wybitnymi osobami, wśród których znaleźli się m.in.: poznany jeszcze w Padwie humanista Andrzej Patrycy Nidecki, profesor prawa na Akademii Krakowskiej Piotr Roizjusz i autor Dworzanina polskiego Łukasz Górnicki. Wprawdzie Jan popierał później Stefana Batorego, brał udział w sejmie elekcyjnym i zyskał przychylność kanclerza Jana Zamoyskiego, to nigdy już nie objął zajmowanej wcześniej funkcji.
Okres czarnoleski
W 1574 roku Jan osiedlił się w odziedziczonym po ojcu majątku w Czarnolesie (Czarnym Lesie). Ożenił się z córką podstolego sandomierskiego Dorotą Podlodowską herbu Janina. Miał z nią sześć córek i jednego syna. Niestety, rodzicielska radość nie trwała długo. Dziewczynki – Urszula i Hanna, zmarły przedwcześnie. Urodzin Jana, jedynego syna noszącego to samo imię, pisarz nie doczekał.
Przed śmiercią okazjonalnie uczestniczył w życiu politycznym, biorąc między innymi udział w zjeździe szlacheckim w Stężycy czy wygłaszając przemówienie na sejmie elekcyjnym pod Warszawą, gdzie zachwalał kandydaturę cesarza Maksymiliana II Habsburga do tronu polskiego.
Osobiste tragedie doprowadziły poetę do nagłego zgonu, który nastąpił 22 sierpnia 1584 w Lublinie. Przyczyną był prawdopodobnie zawał serca.
strona: 1 2 3
Szybki test:
Piotr Kochanowski – ojciec Jana - cieszył się opinią dobrego:a) magnata
b) wojewody
c) posła
d) gospodarza
Rozwiązanie
Pierwszym mecenasem Kochanowskiego był:
a) Albrecht Hohenzollern
b) Piotr Myszkowski
c) Jan Tarnowski
d) Zygmunt August
Rozwiązanie
W latach 1547-1550 Jan przeniósł się na jeden z uniwersytetów:
a) niemieckich
b) francuskich
c) angielskich
d) włoskich
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies