Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Odprawa posłów greckich
Jan Kochanowski stworzył dramat na wzór antycznej tragedii. Odprawa posłów greckich spełnia wymogi gatunku.
Dzieli się na Prologos (prolog, czyli wstęp), pięć Epejsodionów (epizody) i Stasimony (pieśni chóru) oraz Epilog. Każda cześć spełniała określoną funkcję. Ich układ przedstawiał się następująco:
- Prologos (prolog, czyli wstÄ™p) – zawiera informacje o wydarzeniach majÄ…cych miejsce przed akcjÄ… wÅ‚aÅ›ciwÄ… dramatu.
- Epejsodion pierwsze – Kochanowski zarysowuje główny konflikt dramatu.
- Epejsodion drugie – czytelnik obserwuje narastanie konfliktu.
- Epejsodion trzecie – jest kulminacjÄ… akcji dramatu. Podczas rozmowy Heleny z PosÅ‚em czytelnik otrzymuje sygnaÅ‚y nachodzÄ…cej nieuchronnie katastrofy, czyli wojny.
- Epejsodion czwarte – przykÅ‚ad zagmatwania sytuacji, która staje siÄ™ coraz bardziej niebezpieczna.
- Epejsodion piÄ…te – nastÄ™puje katastrofa. Kasandra przewiduje zagÅ‚adÄ™ Troi, Å›mierć jej mieszkaÅ„ców, niewolÄ™.
- Epilog – scena z Rotmistrzem i Więźniem jest zapowiedziÄ… nadchodzÄ…cej wojny z GrecjÄ….
Zasady tragedii antycznej na przykÅ‚adzie „Odprawy posłów greckich”:
Poza powyższym układem w kompozycji tragedii obowiązywały podstawowe zasady:
Zasada trzech jedności: miejsca, czasu i akcji:
1.Jedność miejsca polegała na umiejscowieniu akcji i bohaterów tylko w jednym miejscu (pałacowym dziedzińcu w Troi). O zdarzeniu, które rozegrało się gdzie indziej, informowali specjalni posłańcy, np. Poseł czy Rotmistrz.
2.Jedność czasu - ograniczała czas trwania tragedii najwyżej do jednej doby (antyczni twórcy dążyli, by czas trwania akcji równał się czasowi trwania tragedii), rozpoczynając akcję o wschodzie, a kończąc o zachodzie słońca; w Odprawie posłów greckich akcja trwa od sześciu do ośmiu godzin.
3.Jedność akcji zawężaÅ‚a treść dramatu tylko do jednego, głównego konfliktu – żądania wydania Heleny Grekom. Dotyczy jednego niewielkiego epizodu z historii wojny trojaÅ„skiej. Brak jest wÄ…tków pobocznych, epizodów.
JÄ™zyk dramatu jest przykÅ‚adem eksperymentu nad jego wierszowÄ… formÄ…. Kochanowski, wbrew antycznym reguÅ‚om zaniechania rymów, posÅ‚ugiwania siÄ™ jedynie rytmem oraz licznymi Å›rodkami stylistycznymi, wprowadziÅ‚ wiersz biaÅ‚y (bezrymowy) o trzech dÅ‚ugoÅ›ciach: jedenastozgÅ‚oskowiec, dwunastozgÅ‚oskowiec i trzynastozgÅ‚oskowiec. WystÄ™puje on w partiach monologowych i dialogowych tragedii i ma za zadanie dodać rytmicznoÅ›ci tekstowi. Cechy dramatu antycznego na przykÅ‚adzie struktury i kompozycji „Odprawy posłów greckich”
Autor: Karolina MarlêgaJan Kochanowski stworzyÅ‚ dramat na wzór antycznej tragedii. Odprawa posłów greckich speÅ‚nia wymogi gatunku.
Dzieli się na Prologos (prolog, czyli wstęp), pięć Epejsodionów (epizody) i Stasimony (pieśni chóru) oraz Epilog. Każda cześć spełniała określoną funkcję. Ich układ przedstawiał się następująco:
- Prologos (prolog, czyli wstÄ™p) – zawiera informacje o wydarzeniach majÄ…cych miejsce przed akcjÄ… wÅ‚aÅ›ciwÄ… dramatu.
- Epejsodion pierwsze – Kochanowski zarysowuje główny konflikt dramatu.
- Epejsodion drugie – czytelnik obserwuje narastanie konfliktu.
- Epejsodion trzecie – jest kulminacjÄ… akcji dramatu. Podczas rozmowy Heleny z PosÅ‚em czytelnik otrzymuje sygnaÅ‚y nachodzÄ…cej nieuchronnie katastrofy, czyli wojny.
- Epejsodion czwarte – przykÅ‚ad zagmatwania sytuacji, która staje siÄ™ coraz bardziej niebezpieczna.
- Epejsodion piÄ…te – nastÄ™puje katastrofa. Kasandra przewiduje zagÅ‚adÄ™ Troi, Å›mierć jej mieszkaÅ„ców, niewolÄ™.
- Epilog – scena z Rotmistrzem i Więźniem jest zapowiedziÄ… nadchodzÄ…cej wojny z GrecjÄ….
Zasady tragedii antycznej na przykÅ‚adzie „Odprawy posłów greckich”:
Poza powyższym układem w kompozycji tragedii obowiązywały podstawowe zasady:
Zasada trzech jedności: miejsca, czasu i akcji:
1.Jedność miejsca polegała na umiejscowieniu akcji i bohaterów tylko w jednym miejscu (pałacowym dziedzińcu w Troi). O zdarzeniu, które rozegrało się gdzie indziej, informowali specjalni posłańcy, np. Poseł czy Rotmistrz.
2.Jedność czasu - ograniczała czas trwania tragedii najwyżej do jednej doby (antyczni twórcy dążyli, by czas trwania akcji równał się czasowi trwania tragedii), rozpoczynając akcję o wschodzie, a kończąc o zachodzie słońca; w Odprawie posłów greckich akcja trwa od sześciu do ośmiu godzin.
3.Jedność akcji zawężaÅ‚a treść dramatu tylko do jednego, głównego konfliktu – żądania wydania Heleny Grekom. Dotyczy jednego niewielkiego epizodu z historii wojny trojaÅ„skiej. Brak jest wÄ…tków pobocznych, epizodów.
Z kolei bardzo ciekawe neologizmy pojawiajÄ… siÄ™ w trzeciej pieÅ›ni chóru („pÅ‚awaczka”, „uznawca”, „stokorodna”). Podobnie jest z peryfrazami („mokre sÅ‚onych wód Å›cieżki”).
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies