Życiorys Stefana Żeromskiego - strona 2
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Przedwiośnie

Życiorys Stefana Żeromskiego

Autor: Karolina Marlêga

Największym sukcesem komercyjnym było dla pisarza wydanie w roku 1899 Ludzi bezdomnych. Powieść ta uważana do dziś za największe dzieło artysty zawiera kwintesencję tzw. żeromszczyzny. Dzieło to było w owych czasach odczytywane jako nowatorskie. W 1904 roku Żeromski mógł pozwolić sobie na to, o czym marzył od lat, mianowicie mógł żyć wyłącznie ze swojej pracy literackiej.

Żeromszczyzną nazywany jest styl i tematyka charakterystyczna dla twórczości Stefana Żeromskiego. Składają się na nią m.in.: typ bohatera, który za wszelką cenę chce pomagać innym, zbuntowanego samotnika; specyficzny język, nacechowany lirycznymi ozdobami; charakterystyczne dla pisarza potrójne epitety; wymowna symbolika.

Kolejne powieÅ›ci, które rozsÅ‚awiÅ‚y pisarza to PopioÅ‚y z 1903 roku oraz kontrowersyjne dzieÅ‚o Dzieje grzechu, wydane w 1908 roku. Kontrowersja ostatniej powieÅ›ci wiÄ…zaÅ‚a siÄ™ z tym, że byÅ‚a ona uznawana za pornografiÄ™. Kolejne dzieÅ‚a przyczyniÅ‚y siÄ™ do tego, że Å»eromski wÅ‚Ä…czyÅ‚ siÄ™ do życia publicznego. DziÄ™ki swojej twórczoÅ›ci nazywany byÅ‚ „sumieniem polskiej literatury”, a przez spoÅ‚eczeÅ„stwo uważany za autorytet moralny.

W przededniu 1909 roku wraz z rodziną przeniósł się do Paryża. Do Polski powrócił po trzech latach, w 1912 roku. Jego małżeństwo przeżywało wtedy kryzys, którego nie wytrzymało (rozwiódł się z Oktawią Żeromską).

Tuż przed wybuchem I wojny światowej wydał dwa dramaty: Różę oraz Sułkowskiego.

Przy ich publikacji pisarz posłużył się pseudonimem Józef Katerla.

Jeszcze przed rozpoczÄ™ciem dziaÅ‚aÅ„ wojennych ponownie siÄ™ ożeniÅ‚. DrugÄ… żonÄ… Å»eromskiego zostaÅ‚a malarka Anna Zawadzka. Aby jednak do Å›lubu mogÅ‚o dojść pisarz musiaÅ‚ przejść na kalwinizm i tak też zrobiÅ‚. Para doczekaÅ‚a siÄ™ w późniejszych latach córki – Moniki.

Podczas I wojny Å›wiatowej, chociaż oficjalnie wstÄ…piÅ‚ do Legionów PiÅ‚sudskiego, przebywaÅ‚ głównie w Zakopanem, gdzie wraz z Janem Kasprowiczem zaÅ‚ożyÅ‚ tajnÄ… organizacjÄ™ niepodlegÅ‚oÅ›ciowÄ…. Rok 1918 niestety przyniósÅ‚ autorowi Ludzi bezdomnych osobistÄ… tragediÄ™, która nie pozwoliÅ‚a mu cieszyć siÄ™ z odzyskania przez PolskÄ™ niepodlegÅ‚oÅ›ci. Tuż przed zakoÅ„czeniem wojny zmarÅ‚ syn pisarza z pierwszego małżeÅ„stwa – Adam.
Hołdem dla utraconego potomka był utwór O Adamie Żeromskim wspomnienie.

Po oficjalnym zakończeniu I wojny światowej, 11 listopada 1918 roku pisarz przeniósł się do Warszawy, gdzie zamieszkał w Zamku Królewskim. Nobilitację tę zawdzięczał społeczeństwu, które chciało w ten sposób go uhonorować. W latach dwudziestych, podczas wojny polsko-bolszewickiej, brał czynny udział w walkach. Efektem tego doświadczenia był reportaż Na probostwie w Wyszkowie, który bardzo krytycznie odnosił się do Sowietów. Wraz z Janem Kasprowiczem uczestniczył w akcjach agitacyjnych, towarzyszących plebiscytom na Warmii i Mazurach oraz Powiślu. Odwiedził wtedy m.in. Iławę, Susz, Prabuty, Kwidzyn, Grudziądz. W 1920 roku założył Towarzystwo Przyjaciół Pomorza, a w 1922 roku pierwszy polski PEN Club.

W 1922 roku ukazała się powieść Wiatr od morza, która opowiadała historię walki Pomorza o polskość. Dzieło to pozbawiło pisarza szans na niemal pewne otrzymanie literackiej nagrody Nobla, ponieważ propagowało nienawiść do Niemiec. Polskie władze doceniły jednak tę powieść i Żeromski otrzymał za nią państwową nagrodę literacką. Ostatnim wielkim dziełem w dorobku pisarza była opublikowana w 1924 roku, trzyczęściowa powieść Przedwiośnie, opowiadająca o pierwszych latach polskiej niepodległości.

Tak o wielkim polskim pisarzu mówił wybitny historyk literatury polskiej Wacław Borowy: Był tym, wobec którego niemożliwa była obojętność.

Pisarz zmarł 20 listopada 1925 roku w Warszawie, w wieku prawie sześćdziesięciu lat. Trzy dni później został pochowany z wszelkimi honorami na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie. Jego pogrzeb był swoistą manifestacją narodową.

strona:    1    2  

Szybki test:

Do elementarnej szkoły Żeromski uczęszczał:
a) w Psarach
b) w Owczarach
c) w Ciekotach
d) w Kielcach
RozwiÄ…zanie

Ostatnia powieść Żeromskiego to:
a) Wiatr od morza
b) Syzyfowe prace
c) Dzieje grzechu
d) Przedwiośnie
RozwiÄ…zanie

Żeromski w Szwajcarii, w Raperswil piastował stanowisko:
a) nauczyciela
b) wykładowcy
c) bibliotekarza
d) administratora
RozwiÄ…zanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„PrzedwioÅ›nie” – szczegółowe streszczenie
„PrzedwioÅ›nie” – streszczenie w piguÅ‚ce
Czas i miejsce akcji w „PrzedwioÅ›niu”
Geneza „PrzedwioÅ›nia”
Funkcja mitu szklanych domów w „PrzedwioÅ›niu”
Problemy spoÅ‚eczne w „PrzedwioÅ›niu”
Obraz rewolucji w „PrzedwioÅ›niu”
Interpretacja zakoÅ„czenia „PrzedwioÅ›nia”
Historia w „PrzedwioÅ›niu”
Znaczenie tytułu powieści
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „PrzedwioÅ›nia”
Wizje Polski w „PrzedwioÅ›niu”
Życiorys Stefana Żeromskiego
Problematyka psychologiczna „PrzedwioÅ›nia”
Konstrukcja, kompozycja i narracja „PrzedwioÅ›nia”
Filozofia w „PrzedwioÅ›niu”
Ekranizacje „PrzedwioÅ›nia”
Stefan Żeromski - kalendarium twórczości
Najważniejsze cytaty w „PrzedwioÅ›niu”
Bibliografia




Bohaterowie
Cezary Baryka – szczegółowa charakterystyka
Droga życiowa Cezarego Baryki – od niedojrzaÅ‚ego czternastolatka do wciąż niedojrzaÅ‚ego dwudziestoczterolatka
Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „PrzedwioÅ›nia”
Jadwiga Baryka - charakterystyka
Seweryn Baryka – charakterystyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies