Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Przedwiośnie

Filozofia w „Przedwiośniu”

Najczęściej pojawiają się doktryną filozoficzną w powieści jest komunizm. Nosicielem tej idei w najczystszej formie jest Antoni Lulek. Wbrew powszechnie panującemu przekonaniu ideologia ta nie była „wynalazkiem” Karola Marksa. Elementy tej myśli można znaleźć w „Państwie” Platona, w „Państwie Bożym” św. Augustyna, „Utopii” Tomasza Morusa. Innymi zwolennikami tzw. utopijnego socjalizmu byli Claude H. de Saint-Simon, Charles Fourier i Robert Owen.

Jednak to Karol Marks i Fryderyk Engels zdefiniowali zasady ideologii komunistycznej. Ich „komunizm naukowy” miał być ideą możliwą do zrealizowania, w odróżnieniu od socjalizmu utopijnego. Ich koncepcja skupiała się na dogłębnej krytyce kapitalizmu. Dziełem ich życia był „Manifest Partii Komunistycznej”, wydany w 1848 roku, zwany później po prostu manifestem komunistycznym. Czytamy w nim, że proletariat został wykreowany przez samą burżuazję, która jest klasą ekspansywną. Poprzez wykorzystywanie robotników został zatracony etos pracy. Proletariat stał się jedynie towarem. Klasa średnia, która może walczyć z bogaczami, ale zawsze będzie robiła to w swoim interesie, a nie ogółu. Dlatego to proletariat musi zniszczyć burżuazję, poczynając od tej we własnym kraju. Jest to jedyna wzmianka o państwie. Wartości takie jak naród, patriotyzm czy państwowość nie odgrywają w tej ideologii większego znaczenia. Celem obalenia burżuazji i osiągnięcia pełni władzy przez proletariat jest utworzenie społeczeństwa bezklasowego, w którym z powodu braku jakichkolwiek podziałów nie będzie dochodziło do konfliktów.

Poglądy Marksa i Engelsa można wyrazić w czterech głównych punktach:

1. Materializm dialektyczny, który można określić jako twierdzenie, że świat materialny jest ważniejszy od duchowego, czyli „byt określa świadomość”.

2. Koncepcja klas społecznych, która mówi o nieustającej historycznej walce stanów, która zakończy się dyktaturą proletariatu i powstaniem społeczeństwa bezklasowego.

3. Rewolucja, jako jedyna droga do wprowadzenia zmian, otwarcie nazywana „krwawym przewrotem”.

4. Ewolucja państwa, poczynając od niewolniczego, poprzez feudalne, kapitalistyczne, socjalistyczne, a na koniec komunistyczne.

Twórcy komunizmu jasno twierdzili, że można wprowadzić ten ustrój jedynie w państwie dobrze rozwiniętym gospodarczo. Jednak Włodzimierz Lenin postanowił wprowadzić te zasady w życie w zacofanej i zbyt dużej do tego celu Rosji. Dodatkowo zmodyfikował myśl Marksa i Engelsa, mówiąc o dyktaturze partii proletariackiej, a nie całego proletariatu. Jeszcze bardziej wypaczył ideę komunizmu Józef Stalin, wprowadzając kult jednostki, co doprowadziło, że system ten przekształcił się w prawdziwy totalitaryzm.

Poglądy samego Cezarego Baryki można nazwać rewizjonistycznymi, czyli odczytaną na nowo doktryną komunistyczną. Uznawał komunizm za szczytny cel, ale odrzucał rewolucję jako drogę do osiągnięcia go.

Szybki test:

Zakładana przez komunistów ewolucja państwa przebiegała:
a) od kapitalistycznego do komunistycznego
b) od kapitalistycznego do socjalistycznego
c) od niewolniczego do komunistycznego
d) od socjalistycznego do komunistycznego
Rozwiązanie

Burżuazję wg komunistów jest klasą:
a) ekspresową
b) ekstradycyjną
c) ekspansywną
d) ekspresywną
Rozwiązanie

Zasady ideologii komunistycznej sformuowali:
a) Karol Marks i Włodzimierz Lenin
b) Fryderyk Engels i Włodzimierz Lenin
c) Włodzimierz Lenin i Józef Stalin
d) Karol Marks i Fryderyk Engels
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Przedwiośnie” – szczegółowe streszczenie „Przedwiośnie” – streszczenie w pigułce	Czas i miejsce akcji w „Przedwiośniu” Geneza „Przedwiośnia” Motywy literackie w „Przedwiośniu” Funkcja mitu szklanych domów w „Przedwiośniu” Problemy społeczne w „Przedwiośniu” Obraz rewolucji w „Przedwiośniu” Interpretacja zakończenia „Przedwiośnia” Historia w „Przedwiośniu” Znaczenie tytułu powieści Szczegółowy plan wydarzeń „Przedwiośnia” Wizje Polski w „Przedwiośniu” Życiorys Stefana Żeromskiego Problematyka psychologiczna „Przedwiośnia” Konstrukcja, kompozycja i narracja „Przedwiośnia” Filozofia w „Przedwiośniu” Ekranizacje „Przedwiośnia” Stefan Żeromski - kalendarium twórczości Najważniejsze cytaty w „Przedwiośniu” Bibliografia
Bohaterowie
Cezary Baryka – szczegółowa charakterystyka Droga życiowa Cezarego Baryki – od niedojrzałego czternastolatka do wciąż niedojrzałego dwudziestoczterolatka Charakterystyka pozostałych bohaterów „Przedwiośnia” Jadwiga Baryka - charakterystyka Seweryn Baryka – charakterystyka

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies