Konstrukcja, kompozycja i narracja „PrzedwioÅ›nia” ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Przedwiośnie

Konstrukcja, kompozycja i narracja „PrzedwioÅ›nia”

Autor: Karolina Marlêga

Konstrukcja „PrzedwioÅ›nia” oparta jest na kontraÅ›cie. W pierwszej części przedstawiona zostaÅ‚a idealna wizja Polski, czyli ojczyzna szklanych domów i dobrobytu. W drugiej ukazana jest rzeczywistość. NawÅ‚oć jest obrazem stosunków panujÄ…cych na polskiej wsi i w spoÅ‚eczeÅ„stwie w ogóle. Trzecia część oparta jest na konfrontacji ze sobÄ… dwóch odmiennych ideologii, Lulka i Gajowca. PomiÄ™dzy nimi znajduje siÄ™ Cezary, który próbuje dokonać syntezy ich poglÄ…dów.

Kompozycja powieÅ›ci jest oparta na historii głównego bohatera, któremu towarzyszymy przez dziesięć lat życia. Należy zauważyć, że jest ona niejednorodna, ponieważ poszczególne części „PrzedwioÅ›nia” diametralnie siÄ™ od siebie różniÄ…. „Rodowód” to nieco ironiczne wprowadzenie do fabuÅ‚y powieÅ›ci. Zawarte sÄ… tam wiadomoÅ›ci o rodzicach głównego bohatera.

Zabiegiem, który pozwoliÅ‚ Å»eromskiemu poruszyć tyle znaczÄ…cych tematów jest dynamizm głównego bohatera. Cezary zmienia siÄ™ na kartach powieÅ›ci, dorasta. Jest naocznym Å›wiadkiem wielu wydarzeÅ„ historycznych, przez co ksztaÅ‚tuje swoje poglÄ…dy. „PrzedwioÅ›nie” skupia siÄ™ głównie na problematyce politycznej i spoÅ‚ecznej, ale także na psychologicznej.

Część pierwsza – „Szklane domy” zawiera elementy opowieÅ›ci biograficznej. Opowiada o losach Cezarego i jego najbliższych od wybuchu pierwszej wojny Å›wiatowej, poprzez rewolucjÄ™ bolszewickÄ…, aż do roku 1919. Spotkać można w niej także elementy reporterskiego przedstawiania zajść, które toczyÅ‚y siÄ™ na ulicach Baku. Opisy krwawych rzezi, podawanie dat, liczb ofiar powoduje, że tekst nabiera znamion reportażu. W dalszej części można zauważyć, że wiÄ™cej miejsca poÅ›wiÄ™cone zostaÅ‚o wewnÄ™trznym przeżyciom Cezarego

Wreszcie pojawia się w tej części mit o szklanych domach. Można go przyjąć jako zabieg ukazania poprzez kontrast zła rewolucji, która wprowadza chaos, cierpienie i śmierć. Legenda ta pełni rolę symboliczną.

Narracja w tej części powieści jest personalna. W zależności od bohatera, o którym jest mowa, przyjmuje jego punkt widzenia. Ciekawym zabiegiem jest wstrzymywanie narracji, aby skupić się na jakimś wstrząsającym szczególe. Tak dzieje się na przykład, gdy Cezary spostrzega brak obrączki na palcu matki oraz gdy dostrzega piękno zwłok młodej Ormianki.
Część druga - „NawÅ‚oć” mogÅ‚aby w zasadzie ukazać siÄ™ jako osobna powieść czy nowela. To zdecydowanie najciekawsza, najbarwniejsza i najobszerniejsza część „PrzedwioÅ›nia”. UwagÄ™ zwraca konwencja komiczno-sielankowa. Najlepiej Å›wiadczÄ… o tym zabawne postaci, jak ksiÄ…dz Anastazy, czy zabawne sytuacje, przykÅ‚adem których może być ucieczka Wandy przez rozwÅ›cieczonÄ… perliczkÄ…. Pod koniec jednak nastÄ™puje zmiana konwencji na naturalistycznÄ…. Dzieje siÄ™ tak podczas pobytu Cezarego w ChÅ‚odku, gdzie na wÅ‚asne oczy przekonuje siÄ™ o warunkach, w jakich żyjÄ… parobkowie i komornicy.

Fabułę wzbogacają postaci drugoplanowe i epizodyczne. Bohater przeżywa wielką miłość, która kończy się dramatycznie. Podobnie jak w pierwszej części i tu dominuje narracja personalna. Panuje przekonanie, że ta część jest nadmiernie obszerna i przysłania najważniejsze problemy powieści.

Część trzecia - „Wiatr od wschodu”, wydaje siÄ™ być pozbawiona fabuÅ‚y. Za pomocÄ… dialogów prowadzonych miedzy bohaterem a Lulkiem, Gajowcem i komunistycznymi agitatorami prezentowane sÄ… programy polityczno-spoÅ‚eczne, majÄ…ce na celu poprawÄ™ sytuacji, w której znajdowaÅ‚a siÄ™ Polska. Losy Baryki schodzÄ… w tej części na dalszy plan, dopiero w dwóch ostatnich scenach, czyli spotkaniu z LaurÄ… i marszu na Belweder powraca jako główny bohater. Narrator pozostaje bezstronny podczas wygÅ‚aszania poszczególnych koncepcji, pozwala to na dowolnÄ… interpretacjÄ™ zakoÅ„czenia. Zmusza to także do podjÄ™cia dyskusji na temat przyszÅ‚oÅ›ci Polski.

Szybki test:

W powieści dominuje narracja:
a) bezosobowa
b) odautorska
c) płynna
d) personalna
RozwiÄ…zanie

Część "Szklane domy" wykorzystuje elementy:
a) mitu
b) opowieści biograficznej
c) reportażu
d) wszystkie odpowiedzi sÄ… poprawne
RozwiÄ…zanie

Część "Wiatr od wschodu" oparta jest na
a) konfrontacji ideologii Lulka i Gajowca
b) konfrontacji ideologii Cezarego i Lulka
c) konfrontacji ideologii Cezarego i Seweryna
d) konfrontacji ideologii Cezarego i Gajowca
RozwiÄ…zanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„PrzedwioÅ›nie” – szczegółowe streszczenie
„PrzedwioÅ›nie” – streszczenie w piguÅ‚ce
Czas i miejsce akcji w „PrzedwioÅ›niu”
Geneza „PrzedwioÅ›nia”
Funkcja mitu szklanych domów w „PrzedwioÅ›niu”
Problemy spoÅ‚eczne w „PrzedwioÅ›niu”
Obraz rewolucji w „PrzedwioÅ›niu”
Interpretacja zakoÅ„czenia „PrzedwioÅ›nia”
Historia w „PrzedwioÅ›niu”
Znaczenie tytułu powieści
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „PrzedwioÅ›nia”
Wizje Polski w „PrzedwioÅ›niu”
Życiorys Stefana Żeromskiego
Problematyka psychologiczna „PrzedwioÅ›nia”
Konstrukcja, kompozycja i narracja „PrzedwioÅ›nia”
Filozofia w „PrzedwioÅ›niu”
Ekranizacje „PrzedwioÅ›nia”
Stefan Żeromski - kalendarium twórczości
Najważniejsze cytaty w „PrzedwioÅ›niu”
Bibliografia




Bohaterowie
Cezary Baryka – szczegółowa charakterystyka
Droga życiowa Cezarego Baryki – od niedojrzaÅ‚ego czternastolatka do wciąż niedojrzaÅ‚ego dwudziestoczterolatka
Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „PrzedwioÅ›nia”
Jadwiga Baryka - charakterystyka
Seweryn Baryka – charakterystyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies