Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Ludzie bezdomni
Powieść została opublikowana w grudniu 1899 roku (z datą 1990) w Warszawie. Drugie wydanie ukazało się wiosną 1900 roku, trzecie rok później, a czwarte w 1906 roku. Ukazanie się „Ludzi bezdomnych” wywołało ogromne zainteresowanie czytelników, które jest porównywalne z opublikowaniem przez Stanisława Wyspiańskiego „Wesela”. Jej autor otrzymywał za kolejne wydania bardzo wysokie honoraria (tak wysokie wynagrodzenie było w tamtym czasie rzadkością). Danuta Polańczyk tak opisuje czas opublikowania powieści: „Odbierano ją jako formę dyskusji z hasłami pozytywistów i postawą romantyczną, jako manifest ideowy poglądów pisarza, zauważono nowatorstwo formy i kojarzono pewne treści z biografią autora”.
Gdy tylko „Ludzie bezdomni” trafili w ręce czytelników, ci od razu zachwycili się losami Tomasza Judyma i Joasi Podborskiej. Polańczyk upatruje przyczyny ogromnego powodzenia powieści w dwóch walorach tekstu: „(…) przedstawiał on życie w całej złożoności, ujmując je w sposób atrakcyjny pod względem artystycznym (nowatorstwo odpowiadające gustom epoki: sięganie do technik impresjonistycznych, symbolizm, ale i realizm pomieszany z naturalizmem)”.
Ludzi urzekł także fakt, iż autor umiejscowił akcję w realnych, istniejących naprawdę miejscach, które mogli w każdej chwili odwiedzić (i poczuć się tym samym jak spacerujący Krochmalną czy Ciepłą Judym). Cisy tak naprawdę były bardzo wierną kopią Nałęczowa, a mieszkający tam ludzie, kłócący się o zagospodarowanie podmokłych terenów – to jego znajomi z miasteczka, do którego przybył jako młody pisarz, by uczyć trzy córki właściciela tamtejszego dużego majątku (inżyniera Michała Górskiego). Podobnego zabiegu użył Bolesław Prus, którego „Lalka” mogła być przewodnikiem turystycznym po dziewiętnastowiecznej Warszawie.
Na kartach powieści badacze literatury współcześni pisarzowi odnaleźli literackie kreacje prawdziwych osób, ponieważ Żeromski czerpał z każdego momentu życia inspiracje do swych dzieł. Oprócz postaci wzorowanych na jego znajomych, a nawet małżonce (na podstawie jej cech autor stworzył Joannę Podborską), pisarz w części dotyczącej pracy Judyma w Zagłębiu, przemycił obserwacje poczynione w Dąbrowie Górniczej, gdzie udało mu się „zwiedzić kopalnie, fabryki, piece martenowskie w miejscowości Huta Bankowa”.
Żeromski długo przygotowywał się do napisania powieści, pieczołowicie zbierał materiały dotyczące noclegowni dla bezdomnych, obserwował życie tak zwanej warszawskiej filantropii, prosił paryskich przyjaciół o informacje o tamtejszym stanie higieny wśród najniższych warstw. Wiadomo, że już rok przed wydaniem dzieła zajmował się zbieraniem materiałów, a ostateczny kształt nadawał mu w Zakopanem. Chciał, by książka była dostosowana do wymagań czytelników. Dlatego też, co jakiś czas, wysyłał rękopis do drukarni, by pracujący tam ludzie obiektywnie informowali o swych zastrzeżeniach do powstającego dzieła. Geneza „Ludzi bezdomnych”
Powieść została opublikowana w grudniu 1899 roku (z datą 1990) w Warszawie. Drugie wydanie ukazało się wiosną 1900 roku, trzecie rok później, a czwarte w 1906 roku. Ukazanie się „Ludzi bezdomnych” wywołało ogromne zainteresowanie czytelników, które jest porównywalne z opublikowaniem przez Stanisława Wyspiańskiego „Wesela”. Jej autor otrzymywał za kolejne wydania bardzo wysokie honoraria (tak wysokie wynagrodzenie było w tamtym czasie rzadkością). Danuta Polańczyk tak opisuje czas opublikowania powieści: „Odbierano ją jako formę dyskusji z hasłami pozytywistów i postawą romantyczną, jako manifest ideowy poglądów pisarza, zauważono nowatorstwo formy i kojarzono pewne treści z biografią autora”.
Gdy tylko „Ludzie bezdomni” trafili w ręce czytelników, ci od razu zachwycili się losami Tomasza Judyma i Joasi Podborskiej. Polańczyk upatruje przyczyny ogromnego powodzenia powieści w dwóch walorach tekstu: „(…) przedstawiał on życie w całej złożoności, ujmując je w sposób atrakcyjny pod względem artystycznym (nowatorstwo odpowiadające gustom epoki: sięganie do technik impresjonistycznych, symbolizm, ale i realizm pomieszany z naturalizmem)”.
Ludzi urzekł także fakt, iż autor umiejscowił akcję w realnych, istniejących naprawdę miejscach, które mogli w każdej chwili odwiedzić (i poczuć się tym samym jak spacerujący Krochmalną czy Ciepłą Judym). Cisy tak naprawdę były bardzo wierną kopią Nałęczowa, a mieszkający tam ludzie, kłócący się o zagospodarowanie podmokłych terenów – to jego znajomi z miasteczka, do którego przybył jako młody pisarz, by uczyć trzy córki właściciela tamtejszego dużego majątku (inżyniera Michała Górskiego). Podobnego zabiegu użył Bolesław Prus, którego „Lalka” mogła być przewodnikiem turystycznym po dziewiętnastowiecznej Warszawie.
Na kartach powieści badacze literatury współcześni pisarzowi odnaleźli literackie kreacje prawdziwych osób, ponieważ Żeromski czerpał z każdego momentu życia inspiracje do swych dzieł. Oprócz postaci wzorowanych na jego znajomych, a nawet małżonce (na podstawie jej cech autor stworzył Joannę Podborską), pisarz w części dotyczącej pracy Judyma w Zagłębiu, przemycił obserwacje poczynione w Dąbrowie Górniczej, gdzie udało mu się „zwiedzić kopalnie, fabryki, piece martenowskie w miejscowości Huta Bankowa”.
Oto opinia Artura Hutnikiewicza o powieści: „(…) Mógł zatem Żeromski błądzić, kiedy obarczał swych bohaterów – i to nie tylko w «Bezdomnych» - nadludzkim zaiste ciężarem i odpowiedzialnością, mógł mylić się, traktując zbyt indywidualistycznie i utopijnie zagadnienia społeczne, a jednak mimo to możemy sobie wyobrazić powieść o doktorze Judymie napisaną poprawnie i przekonująco. Tylko nie byłaby to powieść społeczna, lecz raczej psychologiczne studium samouświadomienia ideowego jednostki, jakaś historia człowieka dopracowującego się w walce z samy sobą własnej postawy wobec zagadnień życia zbiorowego”, zamieszczona w czasopiśmie „Dziś i Jutro”.
Szybki test:
Powieść "Ludzie bezdomni" została opublikowana z datą:a) 1903
b) 1899
c) 1900
d) 1898
Rozwiązanie
Żeromski ostateczny kształt "Ludziom bezdomnym" nadawał w:
a) Paryżu
b) Zakopanem
c) Nałęczowie
d) Warszawie
Rozwiązanie
Cisy tak naprawdę były bardzo wierną kopią:
a) Kalisza
b) istniejącej wsi Cisowiec
c) Nałęczowa
d) Nieborowa
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies