JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Ludzie bezdomni
Powieść zostaÅ‚a opublikowana w grudniu 1899 roku (z datÄ… 1990) w Warszawie. Drugie wydanie ukazaÅ‚o siÄ™ wiosnÄ… 1900 roku, trzecie rok później, a czwarte w 1906 roku. Ukazanie siÄ™ „Ludzi bezdomnych” wywoÅ‚aÅ‚o ogromne zainteresowanie czytelników, które jest porównywalne z opublikowaniem przez StanisÅ‚awa WyspiaÅ„skiego „Wesela”. Jej autor otrzymywaÅ‚ za kolejne wydania bardzo wysokie honoraria (tak wysokie wynagrodzenie byÅ‚o w tamtym czasie rzadkoÅ›ciÄ…). Danuta PolaÅ„czyk tak opisuje czas opublikowania powieÅ›ci: „Odbierano jÄ… jako formÄ™ dyskusji z hasÅ‚ami pozytywistów i postawÄ… romantycznÄ…, jako manifest ideowy poglÄ…dów pisarza, zauważono nowatorstwo formy i kojarzono pewne treÅ›ci z biografiÄ… autora”.
Gdy tylko „Ludzie bezdomni” trafili w rÄ™ce czytelników, ci od razu zachwycili siÄ™ losami Tomasza Judyma i Joasi Podborskiej. PolaÅ„czyk upatruje przyczyny ogromnego powodzenia powieÅ›ci w dwóch walorach tekstu: „(…) przedstawiaÅ‚ on życie w caÅ‚ej zÅ‚ożonoÅ›ci, ujmujÄ…c je w sposób atrakcyjny pod wzglÄ™dem artystycznym (nowatorstwo odpowiadajÄ…ce gustom epoki: siÄ™ganie do technik impresjonistycznych, symbolizm, ale i realizm pomieszany z naturalizmem)”.
Ludzi urzekÅ‚ także fakt, iż autor umiejscowiÅ‚ akcjÄ™ w realnych, istniejÄ…cych naprawdÄ™ miejscach, które mogli w każdej chwili odwiedzić (i poczuć siÄ™ tym samym jak spacerujÄ…cy KrochmalnÄ… czy CiepÅ‚Ä… Judym). Cisy tak naprawdÄ™ byÅ‚y bardzo wiernÄ… kopiÄ… NaÅ‚Ä™czowa, a mieszkajÄ…cy tam ludzie, kłócÄ…cy siÄ™ o zagospodarowanie podmokÅ‚ych terenów – to jego znajomi z miasteczka, do którego przybyÅ‚ jako mÅ‚ody pisarz, by uczyć trzy córki wÅ‚aÅ›ciciela tamtejszego dużego majÄ…tku (inżyniera MichaÅ‚a Górskiego). Podobnego zabiegu użyÅ‚ BolesÅ‚aw Prus, którego „Lalka” mogÅ‚a być przewodnikiem turystycznym po dziewiÄ™tnastowiecznej Warszawie.
Na kartach powieÅ›ci badacze literatury współczeÅ›ni pisarzowi odnaleźli literackie kreacje prawdziwych osób, ponieważ Å»eromski czerpaÅ‚ z każdego momentu życia inspiracje do swych dzieÅ‚. Oprócz postaci wzorowanych na jego znajomych, a nawet małżonce (na podstawie jej cech autor stworzyÅ‚ JoannÄ™ PodborskÄ…), pisarz w części dotyczÄ…cej pracy Judyma w ZagÅ‚Ä™biu, przemyciÅ‚ obserwacje poczynione w DÄ…browie Górniczej, gdzie udaÅ‚o mu siÄ™ „zwiedzić kopalnie, fabryki, piece martenowskie w miejscowoÅ›ci Huta Bankowa”.
Å»eromski dÅ‚ugo przygotowywaÅ‚ siÄ™ do napisania powieÅ›ci, pieczoÅ‚owicie zbieraÅ‚ materiaÅ‚y dotyczÄ…ce noclegowni dla bezdomnych, obserwowaÅ‚ życie tak zwanej warszawskiej filantropii, prosiÅ‚ paryskich przyjaciół o informacje o tamtejszym stanie higieny wÅ›ród najniższych warstw. Wiadomo, że już rok przed wydaniem dzieÅ‚a zajmowaÅ‚ siÄ™ zbieraniem materiałów, a ostateczny ksztaÅ‚t nadawaÅ‚ mu w Zakopanem. ChciaÅ‚, by książka byÅ‚a dostosowana do wymagaÅ„ czytelników. Dlatego też, co jakiÅ› czas, wysyÅ‚aÅ‚ rÄ™kopis do drukarni, by pracujÄ…cy tam ludzie obiektywnie informowali o swych zastrzeżeniach do powstajÄ…cego dzieÅ‚a. Geneza „Ludzi bezdomnych”
Autor: Karolina MarlêgaPowieść zostaÅ‚a opublikowana w grudniu 1899 roku (z datÄ… 1990) w Warszawie. Drugie wydanie ukazaÅ‚o siÄ™ wiosnÄ… 1900 roku, trzecie rok później, a czwarte w 1906 roku. Ukazanie siÄ™ „Ludzi bezdomnych” wywoÅ‚aÅ‚o ogromne zainteresowanie czytelników, które jest porównywalne z opublikowaniem przez StanisÅ‚awa WyspiaÅ„skiego „Wesela”. Jej autor otrzymywaÅ‚ za kolejne wydania bardzo wysokie honoraria (tak wysokie wynagrodzenie byÅ‚o w tamtym czasie rzadkoÅ›ciÄ…). Danuta PolaÅ„czyk tak opisuje czas opublikowania powieÅ›ci: „Odbierano jÄ… jako formÄ™ dyskusji z hasÅ‚ami pozytywistów i postawÄ… romantycznÄ…, jako manifest ideowy poglÄ…dów pisarza, zauważono nowatorstwo formy i kojarzono pewne treÅ›ci z biografiÄ… autora”.
Gdy tylko „Ludzie bezdomni” trafili w rÄ™ce czytelników, ci od razu zachwycili siÄ™ losami Tomasza Judyma i Joasi Podborskiej. PolaÅ„czyk upatruje przyczyny ogromnego powodzenia powieÅ›ci w dwóch walorach tekstu: „(…) przedstawiaÅ‚ on życie w caÅ‚ej zÅ‚ożonoÅ›ci, ujmujÄ…c je w sposób atrakcyjny pod wzglÄ™dem artystycznym (nowatorstwo odpowiadajÄ…ce gustom epoki: siÄ™ganie do technik impresjonistycznych, symbolizm, ale i realizm pomieszany z naturalizmem)”.
Ludzi urzekÅ‚ także fakt, iż autor umiejscowiÅ‚ akcjÄ™ w realnych, istniejÄ…cych naprawdÄ™ miejscach, które mogli w każdej chwili odwiedzić (i poczuć siÄ™ tym samym jak spacerujÄ…cy KrochmalnÄ… czy CiepÅ‚Ä… Judym). Cisy tak naprawdÄ™ byÅ‚y bardzo wiernÄ… kopiÄ… NaÅ‚Ä™czowa, a mieszkajÄ…cy tam ludzie, kłócÄ…cy siÄ™ o zagospodarowanie podmokÅ‚ych terenów – to jego znajomi z miasteczka, do którego przybyÅ‚ jako mÅ‚ody pisarz, by uczyć trzy córki wÅ‚aÅ›ciciela tamtejszego dużego majÄ…tku (inżyniera MichaÅ‚a Górskiego). Podobnego zabiegu użyÅ‚ BolesÅ‚aw Prus, którego „Lalka” mogÅ‚a być przewodnikiem turystycznym po dziewiÄ™tnastowiecznej Warszawie.
Na kartach powieÅ›ci badacze literatury współczeÅ›ni pisarzowi odnaleźli literackie kreacje prawdziwych osób, ponieważ Å»eromski czerpaÅ‚ z każdego momentu życia inspiracje do swych dzieÅ‚. Oprócz postaci wzorowanych na jego znajomych, a nawet małżonce (na podstawie jej cech autor stworzyÅ‚ JoannÄ™ PodborskÄ…), pisarz w części dotyczÄ…cej pracy Judyma w ZagÅ‚Ä™biu, przemyciÅ‚ obserwacje poczynione w DÄ…browie Górniczej, gdzie udaÅ‚o mu siÄ™ „zwiedzić kopalnie, fabryki, piece martenowskie w miejscowoÅ›ci Huta Bankowa”.
Oto opinia Artura Hutnikiewicza o powieÅ›ci: „(…) MógÅ‚ zatem Å»eromski bÅ‚Ä…dzić, kiedy obarczaÅ‚ swych bohaterów – i to nie tylko w «Bezdomnych» - nadludzkim zaiste ciężarem i odpowiedzialnoÅ›ciÄ…, mógÅ‚ mylić siÄ™, traktujÄ…c zbyt indywidualistycznie i utopijnie zagadnienia spoÅ‚eczne, a jednak mimo to możemy sobie wyobrazić powieść o doktorze Judymie napisanÄ… poprawnie i przekonujÄ…co. Tylko nie byÅ‚aby to powieść spoÅ‚eczna, lecz raczej psychologiczne studium samouÅ›wiadomienia ideowego jednostki, jakaÅ› historia czÅ‚owieka dopracowujÄ…cego siÄ™ w walce z samy sobÄ… wÅ‚asnej postawy wobec zagadnieÅ„ życia zbiorowego”, zamieszczona w czasopiÅ›mie „DziÅ› i Jutro”.
Szybki test:
Cisy tak naprawdę były bardzo wierną kopią:a) istniejącej wsi Cisowiec
b) Nieborowa
c) Nałęczowa
d) Kalisza
RozwiÄ…zanie
Powieść "Ludzie bezdomni" została opublikowana z datą:
a) 1903
b) 1898
c) 1899
d) 1900
RozwiÄ…zanie
Żeromski ostateczny kształt "Ludziom bezdomnym" nadawał w:
a) Paryżu
b) Zakopanem
c) Nałęczowie
d) Warszawie
RozwiÄ…zanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies